Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie felietonów, macie propozycję innych związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym materiale; prosimy o kontakt!
Urodził się 22.02.1871r. we wsi Wielowieś. Jako syn ubogich zarobników miał ośmioro rodzeństwa, z którego trzech braci i dwie siostry zmarły. W wyniku wypadku jako młody chłopiec stracił słuch. Przez całe swoje życie w wolnych od pracy chwilach pisał wiersze. W dniu 19.01.1897r w Kościele parafialnym w Wielowsi ożenił się z Gertrudą Wnykówną.
W 1924r. została przydzielona Ferdynandowi Kurasiowi ziemia we wsi Karwin w ziemi Proszowickiej. Obecnie na Karwińskiej ziemi pracują potomkowie Julii i Stanisława wnukowie prawnukowie poety. Ferdynand Kuraś zmarł 3.12.1929r. kończąc swoje krótkie, lecz trudne życie. Mogiły Ferdynanda i Gertrudy Kurasia, ich córek Zofii i Marii oraz zmarłych później dzieci wraz z współmałżonkami odnaleźć można na cmentarzu parafialnym w Dobranowicach.
dedykacja Ferdynanda Kurasia
Do jego najładniejszych wierszy zaliczamy: "Do wioski", "Krakowiak", "Do zagrody".
Do wioski
0, moja wiosko w zgrzebnej przyodziewce
Co z ranną zorzą przy skowrończym śpiewie
Do pracy żmudnej kwapisz się z ochotą, -
Masz ty przed sobą inną zorzę złotą,
Kt6rej słoneczność nigdy nie zachodzi,
Z której promieni moc duch się rodzi!
0, wiosko biedna, ku tej cudnej zorzy,
W której promieniach dar mieści się Boży,
A która mianem o ś w i a t y ochrzczona -
0bróć twe oczy i roztwórz ramiona!
Ona ci ducha oświeci, ogrzeje,
Zbudzi w twym sercu płomienne nadzieje,
Plonem bogatym obrodzi ci niwy
I niewidziane dotąd wskaże dziwy...
0, sprzyjaj, wiosko, tej zorzy - oświacie,
A szczęście w każdej twej zagości chacie!
Krakowiak
Szumią polskie lasy, szumią polskie pola,
Dręczy nam Ojczyznę wiekowa niewola.
A tam hen daleko pod osłoną kiru,
Kości jej obrońców w odludziu Sybiru.
Płynie stara Wisła, srebrzy się wspaniale,
Nad nią tum królewski na wawelskiej skale.
Wodzowie narodu tam śród ciszy, cieni,
Po trudach życiowych we śnie pogrążeni,
Spoczywają długie. bardzo długie wieki.
Ale się przebudzą - w czas już niedaleki,
Kiedy ,,Zygmunt" głosem trąby archanioła
Zadzwoni pobudkę, a zewsząd dokoła
Zawtórują wszystkie, wszystkie nasze dzwony,
Glos grzmiący roznosząc na wsze polskie strony.
I szarpnie się Orzeł, Orzeł śnieżnopióry,
Potarga wędzidła, wzbije się do góry.
Otworzą się groby, wodzowie powstaną,
I kontusz się zmiesza z czamarą, z sukmaną.
I w szyku bojowym staną wszystkie stany,
Na czele Kościuszko, Pułascy,
Kilińskich, Głowackich zastęp jak drzew w borze,
Runie jak huragan, zaszumi jak morze.
I wstecz się nie cofnie, jak i Wisły wody,
I głosem piorunów huknie pieśń swobody.
I prąc zwartą falą, o sile orkanu,
Pozmiata Moskali, niby zagon łanu.
Pozmiata Prusaków, niby marne puchy,
I krwią ubroczony, jak zwycięskie duchy,
Podąży gromadnie na cmentarz Sybiru.
A zdjąwszy zasłonę wiekowego kiru,
Kości męczenników pozbiera z pustyni
I w Polsce ułoży w złocistej świątyni.
(1903.)
Do zagrody
Kępo moja kochana z mych dziad6w zagrodą,
Zarośnięta szuwarem, okrążona wodą,
Zielonymi wierzbami do koła wieńczona,
Świeżą runią pastwiska z frontu umajona -
Ach, jak żeś mi jest drogą, jakżeś sercu miła!
Tyś mi niegdyś - choć krótko - rajem prawie była...
Gdym w czasie lat chłopięcych, w czasie lat swobody,
Po obszarze pól twoich hasał rześki, młody
Uganiając po łąkach zielonych, kwiecistych,
Po polach falujących od łanów złocistych,
W skowrończe i słowicze wsłuchując się tony,
Co spod chmur i wśród krzaków brzmiały na wsze strony.
Gubiąc się w bujnych zbożach, rwałem barwne kwiaty:
Polne maki, ostróżki, wyczki i bławaty,
Których gdy już obfitość znaczną w rękach miałem,
Swobodny i szczęśliwy do chatki wracałem.
Z katedry sandomierskiej, co tuż sterczy z bliska
Na wzgórzu i swój profil w tarczy wody wciska,
Wielki zegar rozgłośnie godziny uderzał
I zloty czas swobody szybko mi odmierzał.
Aż nareszcie odmierzył... Po chwilowym bycie
Swobody, ciężka dola oplotła mi życie,
Świat stał mi się milczącym jak w podziemnym grobie,
I dusza utonęła w ponurej żałobie:
Słowik przestał mi śpiewać, przestał i skowronek.
Umilkło wszelkie ptactwo, przestał dzwonić dzwonek.
Zamilkły łanów szumy - słowem wszelkie glosy.
Jak jesienny wiatr liściem, rzuciły mną losy.
I dziś w przeszłość szczęśliwą patrząc łzawym okiem
Błąkam myślą wspomnienia po świecie szerokiem
Jak tułacz wiodąc życie wśród cierpień niedoli,
Bez piędzi użyźnionej potem dziadów roli
Którzy dawne już lata w cieniach grobu toną,
Obok licznych sąsiadów, pod darnią zieloną.
Tam często moje myśli zbłąkane mnie wiodą...
Kępo moja kochana z mych dziadów zagrodą... (1896)
drzewo genealogiczne rodziny Kurasiów
Rodzina Ferdynanda Kurasia.
Ferdynand i Gertruda Kurasiowie mieli sześcioro dzieci, z których tylko dwoje przeżyło swoich rodziców. Byli to Julia i Stanisław; oboje do śmierci pracowali na podzielonej między siebie ojcowiźnie.
Julia Kurasiówna w 1922 r. poślubiła Władysława Zatorskiego i wespół z mężem pomagała rodzicom w gospodarstwie.
Stanisław Kuraś, najmłodsze dziecko poety i jedyny syn, w młodości prawdopodobnie zamierzał obrać stan kapłański, co potwierdza krótka wzmianka w liście Kurasia do Rydza w 1922 r.; "...syn pragnie na gwałt uczęszczać do seminarium". Późniejsze zubożenie finansowe rodziny spowodowane chorobami córek sprawiło, że kształcenie syna zeszło na dalszy plan. Poślubiwszy w 1930 r. Paulinę Rokosz, Stanisław osiadł na ojcowiźnie. Obecnie na Karwińskiej ziemi, pracują potomkowie Julii i Stanisława, wnukowie i prawnukowie poety. Są to: na jednej części - Zdzisław Zatorski wraz ze swym synem Zbigniewem, na drugiej części - Tadeusz Kuraś, zaś na trzeciej - Wiesław Marzec.
Mogiły Ferdynanda i Gertrudy Kurasiów, ich córek: Zofii i Marii oraz zmarłych później dzieci: Stanisława i Julii wraz z ich współmałżonkami, odnaleźć na cmentarzu parafialnym w Dobranowicach k/Krakowa.
Ferdynand Kuraś (1871 - 1929)
Ferdynand Kuraś z rodziną przed domem w Wielowsi
uroczystości pogrzebowe w Karwinie
grób Ferdynanda Kurasia na cmentarzu parafialnym w Dobranowicach k/Krakowa
