Kocioł Józef (ps. Piotrowski)

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie felietonów, macie propozycję innych związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym materiale; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Inspektorat AK "Maria" w walce

dokumenty

Kocioł Józef (ps. Piotrowski) - ''zła sława''

biogram

Proszowice, 25-09-2010

Kocioł Józef syn Karola i Ewy z domu Łój ur. 2 lutego 1901 roku w Szczytnikach zamieszkały do 31 lipca 1950 roku w Szczytnikach Gmina Klimontów pow. Miechów. Pochodzenie społeczne chłopskie wykształcenie 6 klas szkoły powszechnej. Wymieniony wraz z rodzicami do 14-go roku prowadził małe gospodarstwo rolne w miejscu zamieszkania.

Gdy miał 14 lat nagle zmarł mu ojciec taż że nadal wraz z matką pracował na roli. Gdy miał 19 lat został powołany do wojska. Służąc w 19 pułku ułanów w Ostrogu Wołyńskim do 1925 roku tj. przez 5 lat i dosłużył się stopnia wachmistrza. Brał udział w wojnie z bolszewikami. Po odbyciu pięcioletniej służby wojskowej powrócił do domu i wraz z matką prowadził gospodarstwo rolne. Wstąpił do Stronnictwa Ludowego jednocześnie utrzymywał współprace z Partą Komunistyczną (...)

W roku 1937 brał czynny udział w manifestacji chłopów w Racławicach, którzy to domagali się przeprowadzenia reformy rolnej. Współpracował z Franciszkiem Dejworkiem z Łętkowic. W czasie manifestacji na Kopcu w Racławicach pełnił funkcję Komendanta Milicji Porządkowej, (...)przerwali kordon policji granatowej w wyniku starcia wręcz. Po tym zdarzeniu został zatrzymany wraz z innymi uczestnikami manifestacji i przez 6 miesięcy przebywał w więzieniu w Miechowie. W roku 1938 aktywnie włączył się w wybory rozlepiając afisze przeciwko obecnemu ustrojowi sanacyjnemu.

Parę dni przed wybuchem II-ej wojny św. w 1939 został powołany do wojska (...) brał aktywny udział w walce o Sandomierz, Dąbrowę i Baranów, a po rozbiciu jego oddziału przez Niemców powrócił z bronią do domu. W czasie tych walk był dwukrotnie ranny za co był odznaczony "Krzyżem Walecznych". W roku 1940 był poszukiwany przez Niemców, za posiadanie broni i udział w wojnie, tak że był zmuszony do ukrywania.

Gospodarstwo jego często nachodzili Niemcy dręcząc jego rodzinę, (...) po powrocie z wojska zawarł związek małżeński. W sumie był żonaty 3 razy (...) 2 jego żony zmarły w wyniku choroby. W styczniu 1941 rozpoczął tworzyć organizację podziemną a następnie oddział wraz z placówkami w powiecie Pińczowskim i Miechowskim.

Przełożonymi jego w tym czasie był Kowalczyk Stanisław ps. "Tomasz" i Rejman Jan ps. "Jasiu", związani z PPR. W roku 1944 (...) jego oddział (...) im. Marszałka Rokossowskiego połączył się z AL Grzegorczyka Tadeusza, (...) Walkę z Niemcami oraz z innymi ugrupowaniami bojowymi prowadził aż do zakończenia wojny i wyzwolenia przez armię radziecką.

Pod nieobecność Kotła w domu często jego rodzina była (3 lub 4 razy) nachodzona przez osoby uzbrojenie w broń z rejonu Przemęczan i Radziemic. Był przypadek, że po ostatnim napadzie gdzie w obronie stanęli sąsiedzi, w dniu następnym Kocioł Józef przyprowadził domniemanych sprawców do siebie do domu i zrobił okazanie lecz jego żona bojąc się, że mąż jej może ich rozstrzelać powiedziała, że nikogo nie rozpoznaje. (...) W roku 1942 lub 1943 w zabudowaniach Kołta Józefa przechowywani byli Żydzi (...) byli przetrzymywani w godzinach nocnych w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu w stodole, przez całą zimę. Z uwagi tej, że Niemcy zaczęli nachodzić zabudowania i robić rewizje Żydzi odeszli od nich i zamieszkali u innych mieszkańców wsi Szczytniki.

(...) Za działalność partyzancką Kocioł Józef był odznaczony KRZYŻEM Partyzanckim, oraz odznaczony Virtuti Militari V Klasy Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 2 sierpnia 1946 roku.

Kocioł Józef z partyzantki miał stopień majora, co potwierdzali moi rozmówcy i włączył się ze swoimi ludźmi z czasu wojny w walkę zbrojną na podhalu z bojówkami Ognia. Po zakończenie działań jego poddani zasilili instytucje odpowiedzialne z bezpieczeństwo kraju a sam otrzymał polecenie partyjne o tworzeniu nowych szeregów partii w okolicznych miejscowościach.

Za swą aktywność i znajomość terenu został Pełnomocnikiem Rządu Tymczasowego do Spraw Reformy Rolnej na Województwo Krakowskie (...) majątki ziemskie znajdujące się w obrębie Proszowic były parcelowane przez Kotła co potwierdzają żyjący mieszkańcy wsi Szczytniki. Mieszkańcy wsi Szczytniki otrzymali przeważnie po 1 ha ziemi na terenie miejscowości przyległych. W roku 1947 otrzymał polecenie otworzenia na terenach wiejskich "Ośrodków Maszynowo - Traktorowych i z tej też przyczyny organizował zebrania wiejskie. W czasie tych spotkań Kocioł otwarcie sprzeciwiał się powstawaniu tzw. kołchozów czy też spółdzielni produkcyjnych, mówiąc, ... nie po to chłopom dawał ziemię aby im teraz odbierać...

Wcześniej bo w 1945 roku do partii komunistycznej Kocioł przyjął Maja Jana z Opatkowic, który to stał się działaczem partyjnym a później wyznaczył mu pracę w Związku Plantatorów Tytoniowych w Proszowicach, oraz innych organizacjach rolniczych. W dniu 12-go października 1947 roku Kocioł Józef był na zebraniu w Proszowicach a po jego zakończeniu udał się ulicą w kierunku wsi Klimontów gdzie miał obsłużyć zebranie. [opis zdarzenia w przedruku z DP http://www.kurier.iap.pl/1skarby/felietony2/postacie/20100906kociol/fel.php] (...)

Od tego zajścia dla Józefa Kotła, jak też dla jego rodziny nastąpiły złe czasy, ponieważ sam musiał się ukrywać przed wymiarem sprawiedliwości, a jego dom był często nachodzony przez Urząd Bezpieczeństwa z Miechowa jak też przez milicjantów z Posterunku MO w Klimontowie. Miejscowa ludność różnie zapatrywała się na tą sytuację mając złe zdanie o samym Kotle ponieważ uważali że był porywczy a to co nie mógł wyperswadować ustnie to załatwiał siłowo, na dowód czego ustaliłem, że w przeszłości wraz z innymi osobami pobił Ludwika Kobierskiego i Pietras Leona (...) Był też przypadek, że miejscowi chłopi wraz z innymi delegatami przybyłymi z zewnątrz proponowali utworzenie spółdzielni produkcyjnej lub też podobnego organizmu. Kocioł to zgromadzenie wraz z paru swoimi ludźmi (...).

W tym miejscu należałoby wytłumaczyć porywczość i nerwowość Kotła Józefa tym, że jako młody chłopak służył w wojsku na wschodnim froncie przez 5 lat gdzie dosłużył się stopnia wachmistrza ułanów. Służbę pełnił na terenie woj. wołyńskiego, którego to część mieszkańców źle odnosiła się do ludności polskiej. Tam też zdobył doświadczenie, które to później wykorzystał będąc pracownikiem przy realizacji Reformy Rolnej po zakończeniu II wojny.

Kocioł ukrawając się i chcąc odkupić swoją winę zdobywał informacje o innych przestępcach np: o bandzie A... z Przemęczanek, który to napadał na sklepy i inne instytucje, które posiadały pieniądze. Sam Józef został zatrzymany w dniu 31, lipca 1950 r. w godzinach południowych u siebie na polu (...) gdzie orał ziemię pługiem. (...) Do orzącego parą koni Kotla z ukrycia zbliżyło się trzech funkcjonariuszy UB w Miechowie a to: WSz, EM i EW, którzy to krzyknęli wzywając do podniesienia rąk do góry, gdyż byli przekonani, że posiada przy sobie broń. Po tym okrzyku Kocioł odwrócił się i sięgnął za pasek spodni po ukrytą broń, w tym czasie jeden z funkcjonariuszy oddał strzał raniąc Kotła w nogę. Następnie został on obezwładniony, założono mu na ręce kajdanki, (...) i pojechali wozem i zaprzęgniętymi końmi do zabudowań Kotła.

Jadąc przez wieś zatrzymali się koło sklepu gdzie to Kocioł zażyczył sobie od jednego z mieszkańców aby mu podał ze sklepu oranżadę, po czym udali się do zabudowań, dokonując przeszukania. Kocioł Józef został osadzony w areszcie przy Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa w Miechowie. (...) przy zatrzymanym Kotle odnaleziono pistolet TT z amunicją, na który to wcześniej posiadał zezwolenie, natomiast w zabudowaniach odnaleziono drugi pistolet, na który nie posiadał zezwolenia.

Kotłowi przedstawiono łącznie 5 różnych zarzutów: zabójstwa, uszkodzenie ciała, posiadanie broni bez zezwolenia oraz grożenie bronią funk. UB. Do przedstawionych zarzutów Kocioł Józef odmówił wyjaśnień (...) podając na świadków obrony osoby, które nie były obecne przy dokonaniu przez niego przestępstw (...). Prawdopodobnie doszło do spotkania z niektórymi w/w osobami lecz po trzech dniach znaleziono Kotła powieszonego w celi Aresztu Śledczego w Krakowie ul. Montelupich.

Po dokonaniu sekcji zwłok bez przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego co do okoliczności samobójstwa, zwłoki zastały wydane żonie. Grób Kotła Józefa znajduje się na cmentarzu parafialnym w Proszowicach w części zachodnio-północnej blisko grobów żołnierzy radzieckich. W taki to marny sposób zakończył życie prosty chłop, bez wykształcenia, który to mógł po zakończeniu wojny i po stabilizacji sytuacji w kraju zajmować wysokie stanowiska państwowe gdyby ktoś nim pokierował i miał na niego wpływ.

Po śmierci Kotła w późniejszym okresie były rozpowszechniane różne pogłoski, że po zakończeniu wojny jako działacz PPR-u miał przyczynić się do egzekucji i zabójstw innych osób związanych z AK jak np. Twardowskiego Jana zam. Radziemice - Wola Gruszowska (...).

Z okolicznościami zabójstwa Twardowskiego Jana natknąłem się wcześniej w czasie pracy w Posterunku MO Radziemice przy prowadzeniu podobnych dochodzeń zleconych przez Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich. Odnośnie Twardowskiego nie było prowadzone żadne dochodzenie czy też postępowanie wyjaśniające, gdyż jak przypuszczali w tym okresie było dużo podobnych spraw, gdzie to rożne organizacje zwalczały się nawzajem bądź załatwiały porachunki z okresu wojny. (...)

Nieraz w czasie luźnych rozmów z ludnością wsi Radziemice, nie chcieli ze mną na ten temat rozmawiać jedna z osób powiedziała mi wprost te słowa ...dej se pan d...ie spokój to był wyrok... (...).

opracowanie: Andrzej Solarz

Inspektorat AK "Maria" w walce

dokumenty

idź do góry

powrót