|
Ślady Ziemi Proszowskiej - Brat Albert (Adam Chmielowski)
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Proszowice, 15-11-2023
W kilku artykułach w dziale "ślady Ziemi Proszowskiej" publikowaliśmy informacje o miejscach gdzie nasz krajan Adam Chmielowski (Brat Albert) odcisnął swoje piętno. Dołóżmy do tej bazy jeszcze kilka miejsc, tworząc nieoficjalny szlak turystyczny pamięci świętego Alberta z Igołomi.
Igołomia - tutaj wszystko się zaczęło
Wieś Igołomia w dzisiejszym powiecie krakowskim, to miejscowość bardzo inspirująca nie tylko dla badaczy historii lokalnej, ale też dla każdego z nas. Pośród licznych zabytków z poszczególnych dziejów polski, to okres powstania styczniowego tutaj wiedzie prym. Najbardziej utożsamianą osobą z tą ziemią jest żołnierz oddziału Mariana Langiewicza, w późniejszym okresie życia altruista, który został kanonizowany.
Mowa tutaj o Adamie Chmielowskim. W 22 czerwca 1983 roku, podczas mszy św. na krakowskich Błoniach papież św. Jan Paweł II ogłosił Brata Alberta Chmielowskiego błogosławionym, a następnie 12 listopada 1989 roku, podczas kanonizacji w Rzymie - świętym.
Warto ten szlak zacząć od tego miejsca, w którym 20 sierpnia 1845 (wówczas był to powiat miechowski) przyszedł on na świat. W pierwszej kolejności polecam zapoznać się z miejscem kultu chrześcijańskiego, jakim jest kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny z 1385 roku. Spotkamy tu kilka pamiątek związanych z igołomskim świętym.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Na przeciwległej ścianie od wejścia głównego do tej świątyni, znajduje się pomnik z wizerunkiem świętego Alberta, który w dłoniach ma bochenek chleba.
Ze tekstu na można się dowiedzieć: "BYĆ DOBRYM JAK CHLEB" / ŚWIĘTY / BRAT ALBERT / 1845-1916 / W XX ROCZNICĘ KANONIZACJI / RODAKOWI / WDZIĘCZNI PARAFIANIE / 15 XI A.D.2009.
Po prawej stronie, na ścianie kościoła- tablica z napisem: W STULECIE URODZIN / BRATA ALBERTA ADAMA CHMIELOWSKIEGO / W IGOŁOMI 20-VIII-1845 / ZAŁOŻYCIELA ZGROMADZEŃ ALBERTYŃSKICH / OPIEKUNA BEZDOMNYCH SIEROT I UBOGICH / ZWIĄZEK PRZYJACIÓŁ DZIEŁA / BRATA ALBERTA / 20-VIII-1945.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Nieco z przodu a z boku, jest tablica informacyjna z biogramem św. Alberta.
W kościele znajduje się też tablica wmurowana w jednej ze ścian o treści: ŚWIĘTY BRAT ALBERT / Adam Chmielowski / 1845-1916 / URODZONY I OCHRZCZONY W IGOŁOMI / ZAŁOŻYCIEL ZGROMADZEŃ ALBERTYŃSKICH / KANONIZOWANY 12 XI 1989 W RZYMIE PRZEZ / OJCA ŚW. JANA PAWŁA II / ŚWIĘTY BRACIE ALBERCIE UCZ JAK / SŁUŻYĆ CHRYSTUSOWI W BRACIACH.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Samo wnętrze zabytkowego kościoła ma wiele tablic epitafijnych na bocznych ścianach, które też inspirują do dalszych poszukiwań... (ale to detektywistyczne działanie mam wpisane w inny terminarz).
Póki co zachęcam do przyjazdu w te strony, do Igołomi i zwiedzenia tego punktu na turystycznej mapie świętego Alberta. A takim jest kościół w jego rodzinnej, osadzie nad Wisłą.
Kościelniki - kościół św. Józefa i św. Brata Alberta
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Tym razem warto zajrzeć do dawnej wsi podkrakowskiej w pobliżu Igołomi (od 1973 roku w granicach Krakowa, obecnie wchodzi w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta). Oprócz zabytkowych ruin pałacu z przełomu XVII/XVIII wieku, tuż obok znajduje się kościół p.w. świętego Józefa i Alberta.
Są tutaj trzy pamiątki związane z "naszym" patronem.
Przed wejściem głównym do świątyni, po lewej stronie jest tablica o treści: Z WDZIĘCZNOŚCIĄ BOGU / ZA WYBUDOWANIE ŚWIĄTYNI / KU CZCI / ŚWIĘTYCH JÓZEFA I BRATA / ALBERTA ORAZ PLEBANII / BÓG ZAPŁAĆ / PARAFIANOM I DOBROCZYŃCOM / KS. JÓZEF HOJNOWSKI PROB.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Będąc już w środku, powyżej ołtarza głównego na ścianie, znajduje się rzeźba św. Brata Alberta. Także na jednej z chorągwi procesyjnej jest wizerunek naszego świętego.
 |
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Kraków - cmentarz Rakowicki
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Na najstarszej nekropolii Krakowa jaką jest cmentarz Rakowicki, spoczywa wiele osób związanych z naszą okolicą. Dużą liczbę stanowią członkowie rodzin pochodzenia szlacheckiego, gdzie ich życiorysy wpisały się w epizody powstańcze dziejów Polski. Jednym z nich był Albert Chmielowski z Igołomi (dzisiejsza gmina Igołomia-Wawrzeńczyce).
W kwaterze XIa, rząd północno-wschodni, znajduje się jego dawny grób w formie pomnika. Uwagę przykuwa zdjęcie świętego, znane z licznych publikacji książkowych. Fotografia już trochę wyblakła i zniszczona przez warunki atmosferyczne, jednak daje niejednokrotnie (zauważyłem osobiście) powód dla innych osób, by poświęcić tutaj choć krótką chwilę na odczytanie napisów.
A te są następujące treści: BRAT ALBERT / WIERNY SŁUGA BOŻY / OJCIEC UBOGICH I NĘDZARZY / ZAŁOŻYCIEL BRACI I SIÓSTR / III-GO ZAKONU Ś-GO FRANCISZKA / WALCZYŁ ZA OJCZYZNĄ 1863 / 20/8 1846 + 25/12 1916 / NIECH SPOCZYWA W POKOJU.
Oraz na płycie grobu: GRÓB W KTÓRYM SPOCZYWAŁO CIAŁO / ŚWIĘTEGO BRATA ALBERTA CHMIELOWSKIEGO / OD R. 1916 DO R. 1949 / OBECNIE RELIKWIE ŚW. BRATA ALBERTA / ZNAJDUJĄ SIĘ W KOŚCIELE ECCO HOMO / W KRAKOWIE UL. WORONICZA 10.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Chociaż grób jest już symboliczną, "pustą" mogiłą od prawie stu lat, to jest pod stałą opieką i prezentuje się godnie na tle innych, zabytkowych grobowców.
Kraków - sanktuarium ECCE HOMO
 |
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Pośród zatłoczonego ruchu miejskiego jaki często spotyka się w Krakowie, ulicznego gwaru, są takie miejsca, gdzie odnajdziemy spokój i wyciszenie. Przykładem takiego punktu na mapie Krakowa jest sanktuarium Ecco Homo (oto człowiek) świętego Brata Alberta Chmielowskiego. Jego metryka urodzenia jest związana z Igołomią (dawny powiat miechowski), gdzie urodził się 20 sierpnia 1845 roku. Szkoda że jeszcze nie został opracowany jego biogram w proszowskim serwisie, bo to inspirująca postać dla innych, przepełniona gorącym patriotyzmem i ludzkim odruchem dobra...
Trzeba też wspomnieć o Błogosławionej siostrze Bernardynie Marii Jabłońskiej, założycielce Zgromadzenia Albertynek, naśladowczyni dzieła św. Brata Alberta.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Póki co, chciałbym polecić odwiedzenie tego kompleksu sakralnego, w którym choć na chwilę można odpocząć od natłoku spraw i myśli dnia codziennego. A tego w tym dzisiejszym świecie nie brakuje, dlatego raz na jakiś czas trzeba się zatrzymać i znaleźć ukojenie dla duszy. Tak jest tu na Prądniku Czerwonym w Krakowie, obok wiaduktu, przy skrzyżowaniu ulicy Opolska i Aleja 29 listopada. Lecz kierując się na boczną ulicę Woronicza wchodząc przez bramę, gdzie wielki mur tłumi hałas emitowany przez samochody, pośród kojącej zieleni jest już "inny świat".
Na teren parku krajobrazowego wkomponowane są:
- sanktuarium - kościół Ecco Homo z relikwiami św. Brata Alberta i tytułowym obrazem Ecco Homo w ołtarzu główny oraz relikwie bł. Bernardyny w ołtarzu bocznym,
- Dom Generalny zgromadzenia sióstr albertynek,
- domek w pniu drzewa z rzeźbą św. Alberta,
- krzyż z pasyjką, przed którą modlił się święty Brat Albert,
- na murze stacje drogi krzyżowej,
- kopia figury św. Brata Albert, wykonana przez prof. Stefana Douse i umieszczona w kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej, w podziemiach Bazyliki św. Piotra na Watykanie.
W dolnej części kościoła można zwiedzać wystawę o życiu i dziele św. Brata Alberta. Są tam jego zdjęcia i przedmioty, których używał. Można też zakupić pamiątki, obrazki i książki. Muszę przyznać, że muzeum jest pomysłowo urządzone i wśród licznej kolekcji wydawniczej, można znaleźć dodatkowe wątki związane z moim proszowskim "gniazdem". Ale trzeba tu przyjechać i sprawdzić to osobiście.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Zwiedzanie odbywa się po wcześniejszym umówieniu na taką wizytę poprzez kontakt telefoniczny: 12 413 55 99 (informacja na furcie ul. Woronicza 10).
Msze święte odprawiane są w dni powszednie o godz. 6.30, w niedzielę i święta o godz. 7.30 i 10.00. Dnia 17-go każdego miesiąca o godz. 17.00 odprawiana jest msza św. o Bracie Albercie i bł. Bernardynie. Coroczna suma odpustowa jest o godz. 17.00 (17 czerwca - św. Brata Alberta, 22 września bł. Bernardyny).
Jest to jedno z kilku turystycznych miejsc na mapie Krakowa i okolic, tematycznie związane z życiem igołomskiego świętego.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
opracowanie: Marcin Szwaja
|
|
NA SKRÓTY
