 |
 |
|
Dzisiaj jest: piątek, 16 maja 2025 r.
(136 d.r.) |
|
|
|
Jutro (jeżeli będzie!): sobota, 17 maja 2025 r. |
|
|
|
|
serwis IKP / działy autorskie / zachwyćmy się... (A.Powidzki) / 80. rocznica forsowania Nysy Łużyckiej - Zgorzelec pamięta!...
|
 |
warto pomyśleć? |  |
|
Oklaskiwanie polityków za wybudowanie szkoły, szpitala czy czegokolwiek innego za publiczne pieniądze, to jak oklaskiwanie bankomatu za to, że daje ci twoje własne pieniądze.
(demotywatory.pl")
|
||
 |
 |
 |
 |
 |
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
 NA SKRÓTY |
|
|
|
|
 |
 |
 |
 |
||
 |
 |
 |
80. rocznica forsowania Nysy Łużyckiej - Zgorzelec pamięta!...
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Zgorzelec, 29-04-2025
Jednym spośród najbardziej znanych cytatów marszałka Józefa Piłsudskiego są jego słowa: Naród, który nie szanuje swej przeszłości, nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości.
Żołnierze 1 i 2 Armii Wojska Polskiego nie są dziś bohaterami wielkiego zwrotu ku historii, coraz częściej popadają w zapomnienie. Największe zainteresowanie okazują im ci, którzy chcą ich wyrugować z pamięci, mówiąc o nich, że nie są Wojskiem Polskim, a ich szlak bojowy nie jest częścią historii oręża polskiego. Nie chcą zrozumieć, że dzięki tym, którzy to polskie wojsko tworzyli na wschodzie, setki tysięcy Polaków nie zostało w śniegach Syberii, tylko wróciło do ojczyzny.
80. lat temu, 16 kwietnia 1945 roku, żołnierze 2. Armii Wojska Polskiego przystąpili do forsowania Nysy Łużyckiej. Był to pierwszy etap operacji łużyckiej - jednej z najkrwawszych i najbardziej zaciętych bitew II wojny światowej, okupionej życiem i zdrowiem tysięcy żołnierzy 2. Armii Wojska Polskiego.
 |
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Większość z nich, bo aż 3423 żołnierzy poległych spoczywa w mogiłach zgorzeleckiego Cmentarza Wojennego im. 2. Armii Wojska Polskiego znajdującego się przy Alei Bohaterów II Armii Wojska Polskiego, który jest jedną z największych polskich nekropolii wojennych. Nadal nie zostały upamiętnione nazwiska ponad 2000 żołnierzy, którzy zaginęli w operacji na Łużycach. Ich grobów z różnych przyczyn nie udało się zlokalizować. Żołnierze i oficerowie pochowani są w identycznych mogiłach oznaczonych betonowymi krzyżami grunwaldzkimi. Wybór tego miejsca nad rzeką Nysa Łużycka nie był przypadkowy, gdyż groby żołnierskie najlepiej miały zaświadczyć o polskości ziem zachodnich i północnych, a zarazem legitymizować władzę, dzięki której według oficjalnej propagandy Polska wróciła na "Ziemie Odzyskane". Początkowo rozważano założenie cmentarza w pobliżu Toporowa - jedno z miejsc forsowania Nysy Łużyckiej, ale ze względu na brak odpowiednich dróg odstąpiono od tej wersji i wybrano Zgorzelec. Ekshumację ciał poległych z terenu walk 2 AWP rozpoczęto w październiku 1946 roku.
Corocznie, od chwili odsłonięcia 6 maja 1978 roku Pomnika Orła Piastowskiego przy cmentarzu wojennym żołnierzy Wojska Polskiego, oddawany jest przed pomnikiem uroczyście hołd bohaterskim żołnierzom, którzy zginęli wiosną 1945 roku w czasie forsowania Nysy Łużyckiej w drodze na Drezno i pod czeski Mielnik.
W środę, 16 kwietnia 2025 roku w Zgorzelcu odbyła się uroczystość patriotyczna o znaczeniu ponad lokalnym, która łączyła pamięć historyczną - 80. rocznicę forsowania Nysy Łużyckiej z jubileuszem 80-lecia miasta Zgorzelec i regionu.
 |
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Tradycyjnie, główna uroczystość odbyła się w samo południe przed Pomnikiem Orła Piastowskiego, znajdującego się przy Cmentarzu Wojennym w Zgorzelcu. Gospodarzem uroczystości był Rafał Gronicz, burmistrz Miasta Zgorzelec. Konferansjerkę uroczystości prowadził Łukasz Relich, naczelnik Wydziału Promocji i Współpracy z Zagranicą z urzędu miasta Zgorzelec.
Uroczystość uświetnili żołnierze Wojska Polskiego z 23. Śląskiego Pułku Artylerii im. gen. broni Tadeusza Jordana-Rozwadowskiego stacjonujący w Bolesławcu, którzy stanowili wojskową asystę honorową oraz 20. pocztów sztandarowych organizacji pozarządowych, kombatanckich, szkół i innych partnerów społecznych. Oprawa muzyczna realizowana była przez Zakładową Orkiestrę Dętą Kopalni Węgla Brunatnego Turów w Bogatyni i Chór Dziecięcy Grupy Rekonstrukcji Historycznej "Żołnierze Września 1939 Garnizonu Dęblin" z miasta Ryki, woj. Lubelskie.
Uroczystość zgromadziła licznych Gości z całej Polski. Przedstawicieli władz rządowych i samorządowych różnego szczebla, służb mundurowych, środowisk kombatanckich, młodzieży, harcerzy oraz mieszkańców regionu. Byli m.in.: Minister Michał Syska, zastępca Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych; Zofia Czernowa i Arkadiusz Sikora, posłowie na Sejm RP; Waldemar Witkowski, senator RP, a także przedstawiciele władz samorządowych z powiatu zgorzeleckiego, głogowskiego oraz gmin: Zgorzelec, Bogatynia, Węgliniec, Pieńsk i Sulików. Przedstawiciele Sił Zbrojnych RP na czele z generałem brygady Zbigniewem Szurą oraz delegacje środowisk kombatanckich z Bolesławca, Dzierżoniowa, Leszna, Głogowa, Lubina, Wałbrzycha, Wrocławia, Warszawy, Złotoryi, Żagania, Zgorzelca i czeskiej Ostrawy, a także reprezentanci instytucji publicznych, stowarzyszeń i muzeum - m.in. dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.
Po wprowadzeniu na wyznaczone miejsca, w asyście orkiestry, pododdziału honorowego WP z pocztem chorągwianym i pocztów sztandarowych, odegrano hymn RP, który został odśpiewany przez chór dziecięcy i zgromadzonych. Po hymnie, konferansjer Łukasz Relich, w imieniu gospodarza uroczystości Rafała Gronicza, burmistrza Miasta Zgorzelec z ogromnym szacunkiem przywitał wszystkich uczestników uroczystości, zorganizowanej dla upamiętnienia 80. rocznicy forsowania Nysy Łużyckiej. Wydarzenia, które wpisało się w historię zgorzeleckiego regionu i całej Polski.
 |
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Jako pierwszy głos zabrał Rafał Gronicz, burmistrz Miasta Zgorzelec, który przypomniał wydarzenia historyczne z wiosny 1945 roku, które miały miejsce w regionie zgorzeleckim. [...] Tu poprzez swoją obecność, w tym szczególnym miejscu okazujemy szacunek i wdzięczność uczestnikom tamtych walk, poległym w boju tysiącom żołnierzy 2. Armii Wojska Polskiego, nierzadko bestialsko okaleczonych i zamęczonych [...] - mówił burmistrz.
Michał Syska, minister - zastępca Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podkreślił, że Polscy żołnierze walczyli na wszystkich frontach II wojny światowej. Przypomniał o skomplikowanych losach żołnierzy 2. Armii Wojska Polskiego. Minister, złożył również podziękowanie na ręce burmistrza Zgorzelca za podtrzymywanie pamięci o żołnierzach 2. Armii Wojska Polskiego. [...] To bardzo ważne, aby wokół pamięci o 2. Armii Wojska Polskiego budować lokalną tożsamość, a to dlatego, że 80. rocznica forsowania Nysy Łużyckiej, 80. rocznica bitwy pod Budziszynem i 80. rocznica zakończenia drugiej wojny światowej, to także 80 lat polskiego Zgorzelca, polskiej Jeleniej Góry, polskiego Wrocławia, polskiej Legnicy, polskiego Szczecina czy polskiego Koszalina. To także doskonała okazja by podziękować wszystkim pokoleniom, które przez lata dziesięcioleci budowały polskość tych ziem, tworząc zakłady pracy, szkoły, domy kultury, tworząc zręby samorządności. Warto żebyśmy pamiętali, że to wszystko było możliwe dzięki ofierze żołnierzy 2. Armii Wojska Polskiego. Ofierze której znakomitym przykładem jest ta wielka nekropolia. [...] Wieczna pamięć żołnierzom 2. Armii Wojska Polskiego. Chwała Bohaterom! - zakończył.
Artur Bieliński, starosta Zgorzelecki mówił m.in.: [...] zawsze trzeba myśleć o tej najgorszej sytuacji, że możemy zostać sami, jak w historii wieloletniej zostawaliśmy sami. Musimy zrobić wszystko, żeby wolność naszego narodu trwała, bo Ci którzy tam leżą, My i Ci, którzy po nas przyjdą, jesteśmy narodem polskim. [...] Danina krwi, którą tam widzicie, patrząc na cmentarz - musimy zrobić wszystko żeby te dzieci, które stoją tutaj z nami, nie leżały na kolejnych takich cmentarzach - zakończył starosta.
 |
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Głos zabrali też: Zofia Czernow i Arkadiusz Sikora, posłowie na Sejm RP; Waldemar Witkowski, senator RP; gen. Zbigniew Szura. Mówcy przede wszystkim zwracali uwagę na to co się wydarzyło 80 lat temu i zgodnie powtarzali, jak potrzebna jest pamięć o tych, którzy oddali życie za wolność i to żeby przetrwała w kolejnych pokoleniach.
Uroczystość była doskonałą okazją do ceremonii wręczenia odznaczenia nadanego przez Lecha Parell, Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Medalem "Pro Patria", uhonorowany został Pan Waldemar Chabior. Aktu dekoracji w imieniu Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych dokonał minister Michał Syska, jego zastępca.
Później została odmówiona modlitwa ekumeniczna za wszystkich żołnierzy, którzy polegli podczas forsowania Nysy Łużyckiej i na frontach drugiej wojny światowej. Wyrazem hołdu dla ofiar, był poprowadzony przez major Justynę Goguł uroczysty Apel Pamięci, zakończony salwą honorową dla uczczenia 80. rocznicy forsowania Nysy Łużyckiej.
Po salwie werblista grał "Tremolo", a przed pomnikiem Orła Piastowskiego, delegacje składały wieńce i wiązanki kwiatów oraz zapalano znicze pamięci. Hołd złożyło ponad 35. delegacji - przedstawicieli urzędów, stowarzyszeń, organizacji i szkół. Uroczystość zakończyły: zagrany przez trębacza sygnał "Śpij Kolego" i odśpiewana "Rota", zagrana przez orkiestrę "Turów".
 |
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Po części oficjalnej na polu cmentarnym, zaprezentowano poruszające widowisko artystyczno-rekonstrukcyjne inspirowane wydarzeniami z kwietnia 1945 roku. Odtworzono m.in. życiorysy żołnierzy poległych podczas forsowania Nysy Łużyckiej, a których prochy spoczywają na zgorzeleckim cmentarzu. Spektakl dopełniały efekty pirotechniczne, a kulminacyjnym momentum było odpalenie granatów dymnych, które utworzyły nad cmentarzem biało-czerwoną flagę o szerokości około 120 metrów. Widowisko przgotowała i pokazała grupa rekonstrukcyjna Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Centrum Kształcenia Ustawicznego w Przygodzicach wraz z Ostrowską Grupą Rekonstrukcji Historycznej.
Po zakończonym widowisku, 80. zniczy pamięci w kolorach flagi polskiej (białym i czerwonym), upamiętniających obchodzoną 80. rocznicę forsowania Nysy Łużyckiej zapalili uczniowie ze Szkół Podstawowych: nr 2, nr 3, nr 5 w Zgorzelcu i ustawili w kształcie flagi biało-czerwonej, przed znajdującym się w centrum cmentarza czworobocznym monumentem, na bokach którego na przemian widnieją: sylwetka orła i miecze grunwaldzkie. Na podstawie monument, z czterech stron, jest widoczny napis: POLEGŁYM ZA POLSKĘ. Po oddaniu hołdu poległym bohaterom przez młodzieżą szkolną, hołd bohaterom oddali włodarze samorządów powiatu zgorzeleckiego, ustawiając przed monumentem zapalone znicze pamięci.
Po części artystyczno-historycznej na wszystkich uczestników czekał tradycyjny wojskowy poczęstunek - grochówka oraz śłodkości przygotowane przez 43. Wojskowy Oddział Gospodarczy ze Świętoszowa. Zwieńczeniem obchodów był wieczorny koncert pieśni wojskowych w Miejskim Domu Kultury w Zgorzelcu.
Obchody 80. rocznicy forsowania Nysy Łużyckiej były nie tylko ważnym wydarzeniem patriotycznym, ale również wzruszającą żywą lekcją historii o pamięci ofiar jednej z najkrwawszych bitew II wojny światowej, którą stoczyli żołnierze Wojska Polskiego. Walki żołnierzy polskich o Nysę Łużycką i pod Budziszynem zostały też upamiętnione na tablicach znajdujacych się na filarach arkad Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Po 1945 roku na jednej z 6. tablic widniały napisy m.in: "FORSOWANIE NYSY 16 V 1945"; "BUDZISZYN (BAUTZEN) 21-26 IV 1945", a w 2019 roku, na jednej z 22. tablic czytamy m. in: "NYSA ŁUŻYCKA 16-19 IV1945"; "BUDZISZYN 23-28 IV 1945".
 |
| Zgorzelec 16 kwietnia 2025 (fot. Andrzej Powidzki) |
Poniżej fotorelacja autora:
Andrzej Powidzki
| idź do góry | powrót |
 |
|
|
|
