Jaksa z Ziemi Sieradzkiej
    Dzisiaj jest poniedziałek, 07 października 2024 r.   (281 dzień roku) ; imieniny: Krystyna, Marii, Marka +MB Różańcowej    
 |   serwis   |   wydarzenia   |   informacje   |   skarby Ziemi Proszowskiej   |   Redakcja   |   tv.24ikp.pl   |   działy autorskie   | 
 |   ludzie ZP   |   miejsca, obiekty itp.   |   felietony, opracowania   |   kącik twórców   |   miejscowości ZP   |   ulice Proszowic   |   pożółkłe łamy...   |   RP 1944   | 
 |   lista postaci   |   przyjaciele regionu   |   stąd pochodzili   |   "zwykli - niezwykli"   | 
 ludzie Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944 
 |   "katyńczycy"   | 

serwis IKP / Skarby Ziemi Proszowskiej / ludzie ZP / rp1944 / Jaksa z Ziemi Sieradzkiej
 pomóżcie!!! ;)  
Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie postaci,
macie propozycję innych osób związanych z Ziemią Proszowską,
albo zauważyliście błędy w naszym artykule;
prosimy o kontakt!

skarby@24ikp.pl.

Inne kontakty z nami: TUTAJ!
Redakcja IKP
O G Ł O S Z E N I A


Jaksa z Ziemi Sieradzkiej
Józef Grodzicki ps. Jaksa
(ur.: 16.09.1926 - zm.: 6.10.2004)

biogram

Józef Grodzicki ps. Jaksa
(fot. Partyzancka odyseja)

13-05-2021

Józef Grodzicki ps. Jaksa, urodził się 16 września 1926 roku w dworze we Wrzącej (na Ziemi Sieradzkiej, niedaleko Łodzi), należącym od około 300 lat do rodziny Grodzickich. Ojciec Tadeusz Grodzicki z Grodźca h. Gryf, matka Maria Grodzicka z Grodźca h. Gryf, która na studiach w Sorbonie słuchała między innymi wykładów Marii Skłodowskiej-Curie o materii. Wychowany w patriotycznej rodzinie, która legitymowała się rodowodem sięgającym połowy XII wieku. W swych annałach posiadała biskupów, kasztelanów, a także powstańców i zesłańca na Sybir.

     Pierwszą klasę gimnazjum ukończył w Gimnazjum i Liceum Fundacji Książąt Sułkowskich w Rydzynie. Po wybuchu II wojny światowej, 13 grudnia 1939 r. został wysiedlony wraz z rodzicami przez okupanta niemieckiego do Generalnej Guberni (starsze siostry Józefa do Warszawy wyjechały zaraz po wybuchu wojny). Początkowo z rodzicami mieszkał w Warszawie. W stolicy jego dwie siostry pracowały jako sanitariuszki w wojskowym szpitalu Maltańskim, brały udział w obronie Warszawy we wrześniu 1939 r., oraz w powstaniu warszawskim.

     Tutaj do chwili gdy Niemcy nie zaczęli poszukiwać Józefa, aby wywieźć go do Niemiec na "roboty", uczył się na tajnych kompletach. Wówczas wyjechał z Warszawy i zaczął ukrywać się w majątku Budziszowice w ówczesnym powiecie miechowskim, należącym do Włodzimierza i Róży Dobrzańskich.

     Tam zetknął się z konspiracją i oddziałami partyzanckimi Armii Krajowej. 15 maja 1944 r. złożył przysięgę wojskową i przyjął pseudonim Jaksa. Został przyjęty do oddziału kpt. "Skały". W publikacji Włodzimierza Rozmusa "W oddziałach Partyzanckich Skała" czytamy: [...] W trzeciej dekadzie maja do obu oddziałów przybyło dowództwo "Kedywu": kpt. "Skała", kpt. "Powolny" i por. "Spokojny". W oddziałach zarządzono alarm i nastały dni ciężkich i forsownych ćwiczeń. Zaczęto od forsownych, wielokilometrowych biegów w warunkach terenowych, z pełnym oporządzeniem. Następnie przyszła kolej na minerkę, maskowanie, tor przeszkód, strzelanie "instynktowne" i inne elementy z repertuaru ćwiczeń "cicho-ciemnych" Aplikowane zajęcia były tak wyczerpujące, że niektórzy z partyzantów nie mogli doczekać się odjazdu gości, mimo niewątpliwej sympatii dla nich. W tym czasie grupa młodych ludzi zwróciła się do kpt. "Skały" o przeszkolenie ich w zakresie dywersji i minerki. Po uzyskaniu zgody uczęszczali na zajęcia w oddziale "Błyskawica". Po jego odejściu stanowili rezerwę "Gromu" i zostali nazwani "Gromem B". W skład tej grupy wchodzili: Franciszek Skrochowski - "Aga", Andrzej Wiechliński - "Cyrus", Józef Grodzicki - "Jaksa", Andrzej Frycz - "Korsarz", Franciszek Piaskowik -"Lew", Kazimierz Sułowski -"Rudy", Julian Dobrzański - "Sas", Feliks Skrochowski -"Sulima", Ryszard Wańkowski - "Tatar" i Józef Dobrzański - "Witold" [...]. "Grom B" wraz z podobnymi oddziałami AK: "Błyskawica", "Skok" i "Huragan" operowali na Ziemi Krakowskiej i Proszowskiej.

     Po powstaniu Kazimiersko - Proszowickiej Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944 wraz z oddziałem "Grom" został wcielony do utworzonego Samodzielnego Baonu Partyzanckiego "Skała" pod dowództwem mjr. Jana Pańczakiewicza ps. Skała. Należał do kompanii trzeciej o kryptonimie "Grom-Skok", której dowódcą był ppor. Maksymilian Klinicki ps. Wierzba. Z tym oddziałem przeszedł szlak bojowy. W czasie służby partyzanckiej ukończył podchorążówkę AK z lokatą 11/30. W styczniu 1945 r. "Jaksa" został zdemobilizowany wraz z całym oddziałem. Podczas przechodzenia frontu był zatrzymany przez NKWD, ale z kilkoma kolegami udało mu się uciec i udaje się w rodzinne strony.

     Przez krótki czas przebywa w dworze we Wrzącej, skąd jednak wraz z rodzicami zostaje wysiedlony przez brygady parcelacyjne. Wyjeżdża do Kalisza, gdzie w lipcu 1945 r. zdał maturę.

     Jozef Grodzicki przenosi się do Wrocławia, gdzie zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu i Politechniki. Zapisał się do utworzonej tam Akademickiej Straży Uniwersytetu i czynnie, z bronią w ręku zabezpieczał przed szabrownikami pozostawiony przez Niemców majątek wyższych uczelni. Studia ukończył w 1950 roku, działał jako prezes Koła Naukowego Prawników, był też przewodniczący Sądu Koleżeńskiego "Bratniej Pomocy" i sekretarzem Ogólnopolskiego Związku Kół Prawno-Ekonomicznych.

     Po studiach przez cały czas pełni funkcję zawodowego radcy prawnego w różnych przedsiębiorstwach państwowych i spółdzielczych. Ożenił się około 1960 roku z Teresą Zofią Karwacką, mieli dwoje dzieci Iwonę (ur. 1960) i Tadeusza (1963).

     We wrześniu 1980 r. Józef Grodzicki zgłosił się do Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i pełnił w nim funkcję doradcy prawnego Regionu Dolny Śląsk. Podczas stanu wojennego, wraz z grupą ochotników pod egidą kardynała Henryka Gulbinowicza współtworzy Arcybiskupi Komitet Charytatywny, którego podstawowym celem było niesienie pomocy osobom aresztowanym, internowanym i ich rodzinom. Po zniesieniu stanu wojennego, Komitet zmienił zakres swojej działalności i korzystając z nawiązanych wcześniej kontaktów krajowych i zagranicznych, skupił się na organizowaniu pomocy materialnej i prawnej osobom niezamożnym. W tym Komitecie Grodzicki pełnił funkcję społecznego doradcy prawnego, a w latach dziewięćdziesiątych był jego przewodniczącym.

     Po przejściu na emeryturę współpracuje z mediami, między innymi w telewizji prowadził cykl "Gawęd ziemiańskich", a w radio cykl pt. "Historia jednej polskiej rodziny". Swoje wspomnienia partyzanckie publikował w odcinkach w Biuletynie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Dolnośląskiego, w latach 1995-2002. W 1997 roku został przyjęty do Związku Polskich Kawalerów Maltańskich (kategoria Kawalera Honoru i Dewocji).

Zmarł 6 października 2004 roku we Wrocławiu.

opracowanie: red.   


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. Adam Sznajderski; Partyzancka odyseja; Tuchów 2004

  2. kedyw.info
  3. inwentarz.ipn.gov.pl
  4. sejm-wielki.pl



idź do góry powrót


 warto pomyśleć?  
Tańcz, zanim muzyka się skończy.
Żyj, zanim Twoje życie się skończy.
(cytaty bliskie sercu)
7  października  poniedziałek
8  października  wtorek
9  października  środa
10  października  czwartek
DŁUGOTERMINOWE:


PRZYJACIELE  Internetowego Kuriera Proszowskiego
strona redakcyjna
regulamin serwisu
zespół IKP
dziennikarstwo obywatelskie
legitymacje prasowe
wiadomości redakcyjne
logotypy
patronat medialny
archiwum
reklama w IKP
szczegóły
ceny
przyjaciele
copyright © 2016-... Internetowy Kurier Proszowski; 2001-2016 Internetowy Kurier Proszowicki
Nr rejestru prasowego 47/01; Sąd Okręgowy w Krakowie 28 maja 2001
Nr rejestru prasowego 253/16; Sąd Okręgowy w Krakowie 22 listopada 2016

KONTAKT Z REDAKCJĄ
KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ         KONTAKT Z REDAKCJĄ