Wprowadził w Koniuszy kult świętej Wiktorii

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie postaci, macie propozycję innych osób związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym artykule; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Wprowadził w Koniuszy kult świętej Wiktorii
Antoni Maczakiewicz

kościół w Koniuszy, zdjęcie 6.06.2023 r. (fot. Marcin Szwaja)

(fot. zbiory ikp)

Proszowice, 27-06-2023

Ksiądz Antoni Maczakiewicz urodził się w 1797 roku w Białej na Galicji w zaborze austriackim. Był synem Tomasza i Zofii z domu Ślusarczyk.

Swoją posługę kapłańską jako proboszcz rozpoczął w miejscowości Olsztyn, na terenie diecezji kielecko-krakowskiej. A było to w 1825 roku. Rok później przenosi się na szesnaście lat (3.11.1826-21.05.1842) do Górki Kościelnickiej pod Krakowem. W Koniuszy pojawił się na parafii w 1842 roku, gdy miał 45 lat. Probostwo przejął po księdzu Tomaszu Strągu. Był członkiem Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie. W czasie jego posługi kapłańskiej w tej wsi nad rzeką Szreniawa, odbyło się uroczyste przyjęcie do kościoła parafialnego relikwii świętej Wiktorii.

Tak opisuje ten fakt ks. Jan Wiśniewski: Z miejscowych dokumentów dowiadujemy się, że relikwie św. Wiktoryi wydał hr. Władysławowi Potockiemu dla kościoła w Koniuszy 1 września 1843 r., hr Józef M.Castellaui generał pustelniczy, biskup porfiryjski, z zezwolenia Grzegorza XVI. Relikwie te wraz z naczynkiem krwi męczennicy wydobyte były z katakumb św. Kaliksta 26 listopada 1819 r. Ciało św. Wiktoryi Panny i Męczenniczki wraz z naczyniem krwi męczeńskiej z Rzymu w r.1843 przez św. Stolicę Apostolską nadesłane, a w dniu 5 maja 1847 r. w kościele parafialnym Koniusza, przy zachowaniu wszystkich obrzędów religijnych, publicznie złożone zostało.

widok na figurę pod kościołem w Koniuszy, podczas uroczystego przemarszu między innymi strażaków
(źródło: grupa facebook "Koniusza-historia tych ziem" post z 19.01.2022 r.)

6.06.2023 r., figura ufundowana przez ks. Antoniego Maczakiewicza, przy kościele w Koniuszy
(fot. Marcin Szwaja)

6.06.2023 r., inna fundacja ks. proboszcza krzyż z 1855 roku przy drodze w kierunku Gnatowic
(fot. Marcin Szwaja)

     Dalej jest opis tej wyniosłej uroczystości: Wprowadzono relikwie do kościoła podczas obchodu jubileuszu. Program wprowadzenia był następujący: Dnia 23 maja 1847 r, Relikwiarz z ciałem oczekiwać będzie dnia wprowadzenia na ołtarzu w kościele w parafii Biórków. Dnia 23 maja przed południem X Biskup Administrator Łetowski Ludwik raczy poświęcić dzwon i obraz św. Wiktoryi. Imie dzwonu Wiktorja. Cechy i lud z chorągwiami zaraz z południa udadzą się procesyonalnie do Biórkowa oraz Bractwo pod dyrekcją ceremonjarza. Po zgromadzeniu się w kościele biórkowskim, mowa do ludu o poszanowaniu relikwij św. poczem, proboszcz miejscowy w kapie i dwaj kapłani w dalmatykach po zaintonowaniu "Kto się w opiekę" rozpoczną processję w następującym porządku:

1) krzyż drewniany niesiony przez sługę kościelnego chorągwie parami
2) cechy w dwóch szeregach ze świecami
3) w odstępie dwóch kroków od cechów niesiony będzie przez 6 panien obraz świętej Wiktoryi, więcej żadne obrazy
4) w drugim odstępie 3 kroków-bractwo ze świecami po bokach, wśród którego niesione będą relikwie przez 6 braci w kapach brackich
5) celebrane i asystenci
6) kantorowie. Przez przxeciąg procesyi śpiewy następujące
7) "Kto w opiekę, "Litanja do W.WŚŚ z potrójnem powtórzeniem "św.Wiktorjo módl się za nami":
8) "Boże w dobroci"
9) "Straszliwego majestatu".

Tak postępując, staną na obszernem pastwisku Bugas zw. Pod Koniuszą i wesprą relikwie za przygotowanym tamże ołtarzu i o swojem przybyciu do kościoła parafialnego znać dadzą. Przez ten czas w parafialnym kościele Koniusza o godzinie 3 z południa odgłos dzwonów oznajmi czas rozpocząć się mających obrzędów. Podług rytuału przyjęty i do ołtarza doprowadzony JWX Biskup raczy celebrować nieszpory przy stosownej asyście. Po stosownym psalmie pleban z 2 kapłanami prosić będzie stosownie do rytuału o pozwolenie ogłoszenia breve Apost, a otrzymawszy takowe, odczyta w łacińskim i polskim języku wraz z admisyą. Poczem subdyskon odśpiewa capitulum przypadające w nieszporach. Po Dominus det nobis suam pacem oznajmioną zostanie procesya po św. relikwie oczekujące JWXBiskup raczy takową zaszczycić, otoczony duchowieństwem. Po okadzeniu relikwii św. procesya postąpi do kościoła, w czasie której śpiewaną będzie przez kantorów antyfonade com. Mart. Po wniesieniu św. relikwii do kościoła i złożeniu w miejscu przeznaczenia kazanie o poszukiwaniu ciał św. męczenników, zwyczaju ich chowania w czasie prześladowań, o darze niebios w przysłaniu w kraj nasz nowej Patronki, o szczęściu parafian. Regina coeli po odczytaniu modlitw, odśpiewa chór zwolna, uroczyście i z pobożnością 3 razy: św. Wiktorjo módl się za nami!

     Pisemną pamiątką po koniuskim proboszczu jest książeczka pt: "Wybór modlitw i nabożeństwo ku czci św. Wiktorii", ułożony w 1856 roku przez ks. Antoniego podpisanego inicjałami X.A.M.

     Pełny opis z wstępem brzmi następująco: Nabożeństwo do św. Wiktoryi Panny i męczenniczki z dodaniem innych modlitw wydane dla pożytku i wygody Parafijan Koniuszy.

Książeczkę niniejszą z nabożeństwem do tej świętej i z dodaniem niektórych modlitw od św. Stolicy Apostolskiej uprzywilejowanych, jak to: Trzech ofiarowań do Najświętszej Trójcy; do konającego Serca Jezusowego za konających; do najświętszego Serca Maryi Panny-i nabożeństwem do śś. Apostołów Piotra i Pawła, oraz Litanią i modlitwą do św.Jana Kantego." Pasterz dla parafian Koniuszy i dusz pobożnych, ułożył i ofiarował roku 1856. X.A.M. Ten egzemplarz został wydany staraniem Wojciecha Brolla w 1898 roku-proboszcza parafii Koniusza w latach 1864-1912 r. w Warszawskiej drukarni Stanisława Niemiry i Synów, z siedzibą na Placu Wareckim.

     U kresu życia, (na rok przed śmiercią) do pomocy proboszczowi przydzielono Piusa Mrozickiego z zakonu dominikanów w Krakowie. Było to gest w ramach podziękowania księdzu Antoniemu, który wcześniej doposażył tamtejszą bibliotekę swoimi zbiorami i za spokój duszy swej, ofiarował pewną kwotę na restaurację kościoła.

     Jesienią, 18 października 1856 roku to święte miejsce odwiedza ksiądz Teofil Piątkowski, który maluje na obrazie tenże kościół. Także dołącza takie oto słowa, o tymże księdzu: Cała wieś należy do plebanii. Dzisiejszy ksiądz Maczakiewicz gospodarz dobry, staranny i wszędzie lubiany i nie lubi nikomu szkodzić...

     Ks. Antoni pełnił posługę do końca swych dni, zmarł 10 grudnia 1864 roku, w Koniuszy. Na tutejszym cmentarzu nie zachował się ani jego grób, oraz matki-wdowy, zmarłej w wieku 93 lat (1768-4.12.1861 r.).

     Natomiast w koniuskim kościele po przeciwległej stronie stoi ołtarz św. Wiktoryi z dobrym obrazem tej świętej, pędzla hrabiny Potockiej. W twarzy maluje się świętość i niewinność. Na ołtarzu stoi metalowa, rokokowa oszklona trumienka, w której mieści się czaszka i piszczele oraz gliniany garnuszek z krwią św. męczennicy, nad którą czytamy: S.Victoria intercede pro nobis. Na zasuwie św. Jan Kanty. Autepedjum tego ołtarza wyobraża św. Marcina, dzielącego się płaszczem z ubogim. Na trumience św. wiszą dwa wota od Franciszka, Ludwiki i ich syna Władysława Czechowskich 1865 r.

     Po dzień dzisiejszy w Koniuszy są też dwa zabytki sakralne fundacji ks. Maczakiewicza, w formie pomnika (na wprost świątyni) i krzyża (przy drodze w kierunku Gnatowic z 1855 roku).

opracował Marcin Szwaja