Aby nie robić kolegom kłopotu, gdy zginę...
Dzisiaj jest: środa, 19 lutego 2025 r.   (50 dzień roku)  Bettiny, Konrada, Mirosława   Dzień Nauki Polskiej
Jutro (jeżeli będzie!): czwartek, 20 lutego 2025 r.
Anety, Lehca, Leona   Ś.Dzień Sprawiedliwości Społecznej, ;) M.Dzień Palących Fajkę
 |   serwis   |   wydarzenia   |   informacje   |   skarby Ziemi Proszowskiej   |   Redakcja   |   tv.24ikp.pl   |   działy autorskie   | 
 |   ludzie ZP   |   miejsca, obiekty itp.   |   felietony, opracowania   |   kącik twórców   |   miejscowości ZP   |   ulice Proszowic   |   pożółkłe łamy...   |   RP 1944   | 
 |   lista postaci   |   przyjaciele regionu   |   stąd pochodzili   |   "zwykli - niezwykli"   | 
 ludzie Rzeczpospolitej Partyzanckiej 1944 
 |   "katyńczycy"   | 

serwis IKP / Skarby ZP / ludzie ZP / rp1944 / Aby nie robić kolegom kłopotu, gdy zginę...



 warto pomyśleć?  
Zamiast ciągle na coś czekać - zacznij żyć, właśnie dziś.
Jest o wiele później niż Ci się wydaje
(ks. Jan Kaczkowski)

  artykuły popularne  
Nad moim miastem nowa piosenka zespołu Zimen
Proszowice, 4-10-2023
 red.
Piosenka o Proszowicach "Nad moim miastem", premiera teledysku zespołu Zimen. Zapraszamy do oglądania i słuchania.
Słowa: Marek Kozerski, muzyka: Michał Borowicz, realizacja wideo: Stanisław Bernacki...
EKO...? ;(
Proszowice, 9-08-2024
red.
czy kloaka? - 03
Proszowice, 10-10-2023
zrzęda proszowski
Dwór / "Pałac" w Dalewicach
Dalewice, 6-04-2023
Marcin Szwaja
19  lutego   - środa
20  lutego   - czwartek
21  lutego   - piątek
22  lutego   - sobota
DŁUGOTERMINOWE:

NA SKRÓTY
  • prossoviana on-line

  • Rzeczpospolita Partyzancka 1944


  • O G Ł O S Z E N I A

    Aby nie robić kolegom kłopotu, gdy zginę...
    Stanisław Grudzień ps. Ramzes
    (ur.: 10.10.1917 - zm.: 5.08.1944)

    Stanisław Grudzień
    (źródło: Kazimiersko - Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka 22 lipca - 12 sierpnia 1944)

    14-09-2017

         Podporucznik Stanisław Grudzień ps. Ramzes urodził się w USA w miejscowości Lackewood (Ohio) 10 października 1917. Wraz z rodzicami Jakubem i Marią (z d. Olejarnik) w 1929 roku wrócił do kraju. Zamieszkali w Marcinkowicach koło Kościelca (Pińczowskiego) obecnie w gminie Kazimierza Wielka.

         Rodzice pracowali tutaj na sporym gospodarstwie rolnym kupionym po przyjeździe ze Stanów Zjednoczonych. Stanisław uczył się w szkole powszechnej w Łękawie. później w Kościelcu. W Krakowie ukończył w 1939 roku Państwowe Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego i został przyjęty do Wyższej szkoły Handlowej.

         Swój wolny czas poświęcał pracy społecznej, głównie w wiejskich organizacjach młodzieżowych takich jak np. ZWM "Siew". W Kościelcu pełnił funkcje prezesa Sąsiedzkiego Związku Młodej Wsi.

         Po wybuchu wojny bardzo szybko wstąpił do konspiracji, od 1940 r. należał do POZ w Kościelcu, a następnie do ZWZ-AK na terenie powiatu pińczowskiego. W podziemiu używał pseudonimu "Ramzes". Pełnił funkcję drugiego zastępcy komendanta Placówki Kościelec "Kos" w Inspektoracie "Maria" AK. 3 maja 1944 r., rozkazem nr 1 "Domu" został awansowany na stopień kaprala rezerwy, ze starszeństwem z dn. 1 sierpnia 1944.

         Należał do oddziału ppor. Franciszka Kozłowskiego ps. Brzoza II, pełnił w nim funkcję celowniczym erkaemu bren. Ostatnie 2-3 miesiące dzielił swój dom w Marcinkowicach z dowódcą. Poległ 5 sierpnia 1944 r. w obronie pacyfikowanego Skalbmierza, razem kolegą z obsługi brena Józefem Pajączkiem ps. Lemis, osłaniając odwrót kolegów z oddziału.

         O piątej rano do Krępic (gdzie stacjonował oddział Brzozy II) przybył goniec wysłany przez dowódcę batalionu Wojniłowicza. z rozkazem wymarszu do Skalbmierza. Tak początek tego feralnego dnia Bończa: (...) natrafia [goniec] na rozprowadzającego warty kpr. pchor. "Jegora" (Edward Różycki), który ogłasza alarm. Czuwa "Zagacki", "Brzoza II", śpi "Ramzes", kpr. pchor. Stanisław Grudzień goli się - miał iść na urlop - z urlopu bowiem wrócił kpr. pchor. "Lemis" (Józef Pajączek), obaj obsługiwali rkm bren. Na sygnał alarm "Ramzes" do "Jegora" i "Zagackiego" powiedział: Dokończę się golić, jak przystało na Amerykanina (...), aby nie robić kolegom kłopotu, gdy zginę (...).

         Po śmierci jego ciało zostało przewiezione do Kościelca i złożone we wspólnym grobie z Fr. Kozłowskim na miejscowym cmentarzu parafialnym.

    miejsce spoczynku Ramzesa w Kościelcu (fot. Zbigniew Jeleń)

         Stanisław Grudzień był żonaty z nauczycielką Janiną z d. Czarnecka, miał dwoje dzieci, Dorotę (absolwentkę AGH) i Stanisława (urodzonego we wrześniu 1944 r., magistra biologii).

         Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Virtuti Militari 5 klasy i Krzyżem Walecznych (1949 r.) oraz awansowany do stopnia podporucznika przez władze emigracyjne RP w Londynie. Jego nazwisko figuruje na tablicach pamiątkowych wmurowanych w zewnętrzne ściany kościołów w Kościelcu i Skalbmierzu, a także na płycie Pomnika Męczeństwa w Skalbmierzu.

         W 1950 r. Komisja Kwalifikacyjna przy Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Kielcach w składzie: F. Kropidło, J. Jaskóła, M. Stanik, Z. Grodzki i Z. Kowalik pozbawiła wdowę i dzieci po poległym prawa do zasiłku pieniężnego, uzasadniając, że petentka pracuje, a mąż petentki nie zginął w związku z walką o wyzwolenie Polski i zabezpieczenie w niej władzy ludowej.

    opracowanie: Andrzej Solarz   


    ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
    1. Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Rzeczpospolita Partyzancka; Instytut Wydawniczy PAX; Warszawa 1991
    2. Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t.II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część II; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2001
    3. Stanisław M. Przybyszewski; Rzeczpospolita Partyzancka Lipiec - Sierpień 1944; Wydawnictwo "Nowa Nidzica"; Kazimierza Wielka 2004
    4. Stanisław M. Przybyszewski; Grudzień Stanisław. "Ramzes" w: Małopolski słownik biograficzny uczestników działań niepodległościowych 1939-1956; Towarzystwo Sympatyków Historii; Kraków 2002
    5. Józef Belski; Kazimiersko - Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka 22 lipca - 12 sierpnia 1944; Kazimierza Wielka 2014

    6. zbiory IKP


    idź do góry powrót

     
    strona redakcyjna

    regulamin serwisu

    zespół IKP

    dziennikarstwo obywatelskie

    legitymacje prasowe

    wiadomości redakcyjne

    patronat medialny

    kontakt z redakcją

    archiwum
     
    reklama w IKP

    szczegóły

    ceny




    ogłoszenia

     
    copyright © 2016-... Internetowy Kurier Proszowski; 2001-2025 Internetowy Kurier Proszowicki
    Nr rejestru prasowego 47/01; Sąd Okręgowy w Krakowie 28 maja 2001
    Nr rejestru prasowego 253/16; Sąd Okręgowy w Krakowie 22 listopada 2016

    w nagłówku i stopce portalu wykorzystano zdjęcia autorstwa Stanisława Bernackiego - dziękujemy!

    KONTAKT Z REDAKCJĄ