|
Co łączy nas, z nowohuckim muralem "1977"...?
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Kraków, 25-02-2025
Sztuka malowania kolorowych obrazów w przestrzeni publicznej, znana bliżej jako graffiti jest wszechobecna. Taką twórczość artystyczną można spotkać też w małych miasteczkach oraz na wsiach. Ale widoczny tam street art najczęściej ogranicza się do zwykłych napisów lub rysunków, nie ukazujących cech wybitnego talentu autora. I najczęściej są to zwykłe bazgroły utrwalane sprayem przez "pseudo twórców" w dodatku nielegalnie, bo umieszczane są gdzie popadnie. Na pewno nie dodają temuż miejscu ani uroku czy pozytywnej popularności. Jednak są takie wyjątki jak choćby przystanek w Koniuszy, że wszystko jest za zgodą i z literą prawa (artykuł 24ikp.pl pt: "Zakaz wieszania plakatów i ogłoszeń na przystanku!!!" z 02.11.2014).
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Szukając jeszcze lepszego przykładu jak ten na terenie gminy Koniusza, odnajdujemy taki w Nowej Hucie. To w tej największej dzielnicy Krakowa, od dekady można podziwiać jedno z takich dzieł. Znajduje się na osiedlu Handlowym, na ścianie bloku numer 7 i zgodnie nazwą-datą "1977" ukazuje ówczesne realia jeszcze ustroju PRL'u. Mural został wykonany przez Łukasza Lendę wespół z Wojtkiem (legenda polskiego graffiti) i "Dark Cloud'em", na zamówienie wspólnoty mieszkaniowej.
Pokaźnych rozmiarów scena z życia codziennego powinna zaciekawić też widza z Naszego powiatu proszowickiego, bo dużo tutaj wspólnych "łączników" dawnych i aktualnych.
Analizując ten obraz, a właściwie co zawiera, to wystarczy odpowiedzieć sobie na te pytania indywidualnie bo: Przenosimy się w daleką przeszłość do tej potocznie nazywanej dzielni: "Stara Huta". Są tu: stare budownictwo, przemysł, zakład pracy, artefakt ziemny, komunikacja miejska, wycieczki, stan posiadania, usługi handlowe.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Z tych dziedzin życia codziennego zadajmy sobie kilka pytań (dla młodego czytelnika, mające całkowicie inne znaczenie niż dla pokolenia "x"):
- Czy choć raz byłem/am w Nowej Hucie?
- Ktoś z mojej rodziny lub sąsiadów pracował na kombinacie lub elektrociepłowni w Łęgu?
- Albo mieszkał lub mieszka w Nowej Hucie?
- Byłem na kopcu Wandy w Mogile?
- Podróżowałem autobusem typu "ogórek" lub tramwajem nr "16"?
- Miałem, jeździłem lub widziałem fiata 126p?
- Kupowałem coś w kiosku?
W sumie oto wszystkie zawarte tutaj detale, tworzą nie tylko sentymentalna podróż w czasie do lat naszych rodziców i dziadków. Można też i siebie osadzić w ówczesnych realiach, choćby zatrzymując wzrok na złotowłosej damie czekającej przed przejściem dla pieszych, jakże pełnej wizualnych wdzięków kobiecych. Tam zauroczył się tą piękną postacią i pan stojący tuż za nią. "Zamarł" z wrażenia, a jego mina świadczy o intensywnym procesie myślenia, o czym? ;)...
Jako ciekawostkę należy wspomnieć, że żółte światło na sygnalizatorze to zamalowana prawdziwa lampa na bloku, gdy świeci po zmroku, nadaje niezapomniany klimat temu miejscu.
 |
| (fot. Marcin Szwaja) |
Trochę są przerażają tajemnicze postacie (cienie) pasażerów z motorniczym na czele. Może to było celowy zamiar autora, bo ten tramwaj nr: "16" kursuje wyłącznie na terenie Nowej Huty, czyli od Mistrzejowic do przystanku Bardosa, tuż obok stadionu Hutnika koło klasztoru w Mogile. A to opactwo Cystersów ma swoje tajemnice, sekrety, legendy znów też związane z naszymi stronami. Tyle że tym razem, w tych historiach jest wzmianka o Prandocinie k/Słomnik. A ta opowieść czeka na kolejkę do zaprezentowania w nieodległym czasie...
Marcin Szwaja
|
|
NA SKRÓTY
