Powiat Proszowicki...

Dzisiaj jest sobota, 04 maja 2024 r. (125 dzień roku) ; imieniny: Floriana, Michała, Moniki	Dzień Strażaka i Hutnika

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

tv.24ikp.pl

wiadomości
redakcyjne

archiwum


\|	2001-2003	\|	2004-2006	\|	2007-2009	\|	2010-2011	\|	2012-2013	\|	2014	\|	2015	\|	2016	\|	2017	\|	2018	\|	2019	\|	2020	\|	2021	\|	2022	\|	2023	\|

serwis IKP / redakcja / archiwum IKP / rok 2014 / wrzesień / Powiat Proszowicki...

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Powiat Proszowicki...

(fot. Henryk Pomykalski)

Proszowice, 22-09-2014

Proszowicki, bo taką otrzymał reaktywowany w 1954 roku. Autorzy tej nazwy, profesorowie Stanisław Jodłowski i Witold Taszycki, uznali, że skoro jest to nazwa od imienia Prosz, tak jak Jakubowice od Jakuba, Piotrkowice od Piotra, Przesławice od Przecława, Racławice od Racława, itp., to tak również powinno być z Proszowicami. Nazwanie powiatu imieniem synów Prosza, obszarów innych ... -wiczów, to nadużycie w sytuacji gdy przez parę stuleci funkcjonowało pojęcie powiat proszowski i ziemia proszowska.

Podjąłem na ten temat rozmowę z prof. S.Jodłowskim, uznał on moją argumentację i w kolejnym wydaniu słownika ortograficznego, we wstępie, uznał to określenie za zgodne z tradycją.

(fot. Henryk Pomykalski)

     Przez wieki istnienia, do rozbiorów Polski, funkcjonował powiat proszowski. Jego obszar obejmował rejon wyznaczony Proszowicami, Nowym Brzeskiem, Koszycami, Opatowcem, Skalbmierzem i Działoszycami. Był perłą województwa krakowskiego. Na tle innych powiatów województwa krakowskiego, ukazuje go mapa województwa z XVIII wieku, zamieszczona w pracy "Ziemia Miechowska. Moja Mała Ojczyzna", wydana w 2010 roku pod redakcją Stanisława Piwowarskiego i Włodzimierza Barczyńskiego oraz "Mapa szczególna województwa krakowskiego" opracowana przez Karola de Pertheesa z 1789 roku.

     Przez wieki ziemia wyznaczona Szreniawą, Wisłą, Ścieklcem i Nidzicą, stanowiła perłę województwa. Była podstawą zamożności rycerzy - szlachty, chłopów i mieszczan. Region ten nigdy nie zaznał głodu. Stąd taniec i śpiew, który stał się krakowskim, jest dynamiczny i radosny.

     Herb Szreniawa, jest symbolem najznakomitszych rodzin Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Lubomirskich, Stadnickich, Potockich i wielu innych. W Krakowie zdobi Klasztor Dominikanów oraz Akademię Ekonomiczną, zamki w Pieskowej Skale i Wiśniczu, pałac w Łańcucie czy w kościele na Kahlenbergu w Wiedniu, miejscu zwycięstwa króla Jana Sobieskiego nad islamem reprezentowanym wówczas przez potężną Turcję.

     Nasz region zajmował ważne miejsce w życiu politycznym, kulturalnym i gospodarczym województwa i kraju. W trudnych czasach dla bytu Naszej Ojczyzny, na polach ówczesnego powiatu, proszowscy chłopi rozprawiali się z oddziałami wojsk szwedzkich w okresie "Potopu". W dniach Insurekcji 1794 roku, uczestnicząc w bitwie pod Racławicami, walnie przyczynili się do wygranej bitwy. W Powstaniu Styczniowym stanowili liczną grupę w oddziałach A.Kurowskiego i M.Langiewicza.W okresie okupacji stworzyli Rzeczpospolitą Partyzancką, zwaną Kazimiersko - Proszowską.

(fot. Henryk Pomykalski)

     Zaistniały w1954 roku ,z inicjatywy województwa krakowskiego, szczególnie ówczesnego Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Józefa Nagórzańskiego, powiat proszowicki istniał przez 21 lat. Daleki jestem od idealizowania osiągnięć PRL-u. Tamten powiat dla dobra tego regionu i miasta, uczynił wiele. Wyrazem tego jest utwardzenie wielu kilometrów dróg polnych, budowa szkół, szczególnie "tysiąclatek", a w naszym mieście wybudowany został szpital, zespół szkół, gimnazjum, przedszkole przy ulicy Krakowskiej, dworzec autobusowy i wiele innych obiektów.

A co uczynił powiat proszowicki w odrodzonej Polsce?... Istnieje już 15 lat... Proszę, niech starostowie i Rada Powiatu dokona takiego porównania...

     Nie widzę żadnych istotnych waszych osiągnięć. We wszelkich rankingach w skali województwa i Polski jesteśmy czerwoną latarnią. To co się pozytywnie dzieje, to nie jest wasza zasługa. Wy nie wykazujecie żadnej inwencji w kwestiach dynamizujących rozwój naszej Małej Ojczyzny.

     Parę lat temu, Pani Barbara Gacek przystąpiła do wyborów z hasłem "Powiat Proszowicki, Perłą Małopolski" Podobało mi się to hasło i nadal podoba.

(fot. Henryk Pomykalski)

     Po wybudowaniu obwodnicy, realizowanej przez województwo rzeka Szreniawa stała się częstszą przyczyną kłopotów. Regularnie zalewany jest park, boisko sportowe, ogródki działkowe wraz z łąkami za parkiem. Łąki liczą ok 80 ha. W okresie powodzi przyjmują ok. 400 000 metrów sześciennych wody. Tak, tak, ogólna powierzchnia łąk w metrach kwadratowych x 0.5 m (przyjmuję, że na takiej głębokości zalegają wody Szreniawy).Tereny te, jeszcze ok.20 lat temu były jednym z najurodzajniejszych kompleksów łąk w dorzeczu Szreniawy. Aktualnie "zdobią" je bagienne szuwary...

Mogą stać się zbiornikiem retencyjnym i pięknym rekreacyjnym zalewem...

     Trudno o bardziej atrakcyjny teren wokół Krakowa dla potrzeb zalewu. W naszym regionie wody powodziowe, w formie zbiornika retencyjnego i zalewu wykorzystano w Kazimierzy Wielkiej i Skalbmierzu. Tam zagrożenie powodzią było na daleko mniejszą skalę...

     Herb Szreniawa, zdobiący rody wielu zasłużonych dla kultury polskiej, zobowiązuje, tym bardziej, że jest również w symbolice obecnego powiatu...

     Budowana w trakcie I wojny światowej i bezpośrednio po niej, kolej wąskotorowa z Kocmyrzowa do Proszowic i dalej do Kazimierzy Wielkiej, dobrze przysłużyła się regionowi. Przewoziła ludzi i ogromne ilości wszelkiego rodzaju materiałów. To są niepoliczalne ilości węgla, nawozów, drewna itp. Dziś pozostały po niej zaniedbane resztki stacji kolejowych, budynków, most kolejowy (po wykształceniu się ulicy na odcinku od ulicy 3 Maja do ulicy K.Brodzińskiego, nadający się nadal dla ruchu kołowego) i liczący wiele kilometrów po naszym powiecie teren stanowiący mienie komunalne.

(fot. Henryk Pomykalski)

     W warunkach naszego miasta, przed wielu laty, złożony został wniosek właścicieli pól, przylegających szerokością do torów, od żydowskiego cmentarza do Białego Krzyża, by zbudować tam ulicę z możliwością budowy domów jednorodzinnych. Ich właściciele deklarują bezpłatne odstąpią na ten cel części swoich gruntów. Jest to znakomita możliwość dla wykształcenia ulicy i drogi do Szpitala, Żębocina i dalej do Nowego Brzeska. Ponadto byłaby to możliwość powstania wartościowych działek budowlanych.

     W funkcjonowaniu miasta i regionu, stale ważną rolę odgrywały targi i jarmarki. Sprzedający swoje produkty rolnicy posiadali środki finansowe na zakup wytworów miejscowego rzemiosła. Dzierżawa targowego przynosiła kasie miasta znaczące dochody. W dobie rozbiorów, w guberni kieleckiej, były najwyższymi. W okresie I kadencji samorządów wiele uczyniono na rzecz poprawy ich funkcjonowania przy ulicy K.Brodzińskiego i zbudowano plac handlowy przy ulicy Królewskiej. Od paru lat ten dorobek jest zaprzepaszczany i grozi sytuacja, że przejdą one w posiadanie byłego senatora, który mamił właścicieli targowisk...

     Teren placów targowych, aż po Szreniawę, byłą cukrownię i rudery Spółdzielni Ogrodniczej, nadal ma walory stać się obszarem rozwoju gospodarczego miasta i powiatu... Przede wszystkim na wzór giełd w Holandii, winien stać się własnością rolników i miasta i innych podmiotów związanych z funkcjonowaniem rolnictwa w naszym regionie.

     Podjęcie powyższych problemów, wespół z wielu innymi, w tym gazyfikacji i kanalizacji, może sprawić, że Powiat Proszowicki jak kiedyś Proszowski, stanie się perłą Województwa Małopolskiego...

Henryk Pomykalski

idź do góry

powrót