Józef Piłsudski Honorowym Obywatelem Proszowic!!!

Dzisiaj jest sobota, 04 maja 2024 r. (125 dzień roku) ; imieniny: Floriana, Michała, Moniki	Dzień Strażaka i Hutnika

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

tv.24ikp.pl

wiadomości
redakcyjne

archiwum


\|	2001-2003	\|	2004-2006	\|	2007-2009	\|	2010-2011	\|	2012-2013	\|	2014	\|	2015	\|	2016	\|	2017	\|	2018	\|	2019	\|	2020	\|	2021	\|	2022	\|	2023	\|

serwis IKP / redakcja / archiwum IKP / rok 2014 / sierpień / Józef Piłsudski Honorowym Obywatelem Proszowic!!!

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Józef Piłsudski Honorowym Obywatelem Proszowic!!!

Józef Piłsudski (fot. pl.wikipedia.org + ikp)

Proszowice, 5-08-2014

Informacja o tym, że marszałek Piłsudski jest Honorowym Obywatelem gminy i miasta Proszowice mocno mnie zaskoczyła (wspomniał o tym w swoim artykule, który umieszczam poniżej p.Stanisław Piwowarski). Może nasi urzędnicy odnajdą tę uchwałę najprawdopodobniej z kwietnia lub marca 1935 roku. Warto ten ciekawy fakt z historii Proszowic rozpropagować jak najszerzej i zdobyć o nim jak najwięcej informacji.

red.

Józef Piłsudski i inni Honorowi Obywatele Miechowa

Ziemia Miechowska i Miechów stały się w sierpniu 1914 roku najważniejszym rejonem Królestwa Polskiego, w którym formowały się pierwsze - po irredencie powstańczej 1863 roku - regularne oddziały Wojska Polskiego.

Tworzył je z gronem najbliższych swych współpracowników z formacji niepodległościowych: "Strzelca", "Sokoła" i "Drużyn Bartoszowych", jeden z najwybitniejszych Polaków w naszej historii Józef Piłsudski (1867 - 1935), który - jak wyraził to prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki- "...dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek...". Jego związki z terenem nad Nidzicą, Szreniawą i Dłubnią w 1914 były bardzo częste i bliskie, natomiast po odzyskaniu niepodległości (aż po śmierć 12 maja 1935 roku) już tylko sporadyczne, ale wciąż przyjazne.

W Michałowicach 6 sierpnia żołnierze I Kompanii Kadrowej obalili słupy graniczne państw zaborczych. W Słomnikach 7 sierpnia miejscowi obywatele Rosji Romanowów usłyszeli Manifest Rządu Narodowego. W Miechowie 8 sierpnia Józef Piłsudski mianował Stanisława Tora komisarzem cywilnym, zaś na jego zastępcę wyznaczył Ignacego Daszyńskiego. Komisariat cywilny stał się zalążkiem polskiej administracji. Już później utworzono w Miechowie stanowisko komisarza wojskowego Legionów Polskich, na którą to funkcję powołano Ryszarda Kunickiego.

Przez okres dwóch miesięcy było miasto głównym miejscem tworzenia 1 Pułku Piechoty LP, który następnie rozrósł się do wielkości I Brygady LP. Trzeba przypomnieć, że w listopadzie 1914 roku Ziemia Miechowska była świadkiem słynnego manewru zasadniczej części oddziałów legionowych, które przez Ulinę Małą przedarły się szczęśliwie z okrążenia wojsk rosyjskich i dotarły do Krakowa.

Ze stajni Ludwika Popiela w Czaplach Wielkich pochodziła, urodzona w 1910 w Czaplach Małych w majątku Eustachego hr. Romera i zmarła w 1927 roku, "Kasztanka" - słynna klacz Józefa Piłsudskiego. Odbył z nią całą swoją kampanię legionową (od 9 sierpnia 1914 roku) i przeżył okres do przewrotu majowego 1926 roku.

Miechowscy Strzelcy, Legioniści i Peowiacy widzieli wciąż w swoim Komendancie i Wodzu bohatera narodowego i wskrzesiciela Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, wyrażając w najrozmaitszy sposób swoje przywiązanie i oddanie, wdzięczność i szacunek, posłuch i miłość; podobnie pojmowały to gremia kierownicze organizacji młodzieżowych (przede wszystkim Związek Harcerstwa Polskiego) i zrzeszeń paramilitarnych (jak Związek Strzelecki).

Dla pewnego porządku przypomnimy dwa późniejsze, spośród kilku, bezpośrednie kontakty Józefa Piłsudskiego z naszą ziemią. 8 sierpnia 1922 roku odwiedził Przybysławice, gdzie w majątku Tomasza Kozłowskiego (późniejszego prezesa kieleckiej Izby Rolniczej i posła na Sejm Rzeczypospolitej w latach 1930 - 1939) spotkał się z grupą bliskich mu współtowarzyszy z LP i POW. Wypada uzupełnić, że bratem właściciela był Leon Kozłowski, wybitny polski archeolog, polityk sanacyjny, późniejszy poseł w latach 1928 - 1935, premier rządu w l. 1934 - 1935 i senator w l. 1935 - 1939.

W tymże roku po raz pierwszy dla uczczenia rocznicy wymarszu "Kadrówki" ustanowiono Marsz Szlakiem I Kompanii Kadrowej. W okresie międzywojennym odbyło się 15 marszy. Każdy taki marsz rozpoczynał się 6 sierpnia i trwał trzy dni. Jego trasa prowadziła przez Michałowice, Miechów i Jędrzejów do Kielc, gdzie znajdowała się meta. Marsz miał charakter zawodów sportowo - paramilitarnych. W każdym roku w marszu brało udział kilkaset osób.

3 sierpnia 1924 roku, w 10 rocznicę wypadu z Galicji do Królestwa Polskiego siedmiu kawalerzystów Władysława Beliny - Prażmowskiego, poprzedzającego wymarsz do walki z Rosją I Kompanii Kadrowej, był Józef Piłsudski niezwykle serdecznie przyjmowanym gościem Zofii Zawiszanki (wówczas Januszowej Gąsiorowskiej, a później Romualdowej Kernowej), zwiadowczyni LP i członkini POW oraz pisarki i poetki w jej rodzinnym majątku w Goszycach. Wtedy to właśnie w ganku dworu wmurowano tablicę pamiątkową o tym historycznym wydarzeniu.

Józef Piłsudski (fot. ppskc.pl)

Dużo wcześniej, ale zasadniczo po przewrocie majowym w 1926 roku Józef Piłsudski stał się tematem licznych utworów literackich, znalazł na wielu obrazach, otrzymywał honorowe członkostwo niezliczonej liczby organizacji (stowarzyszeń), został uhonorowany obywatelstwem ponad 100 miast i gmin. Jego imieniem nazywano instytucje, obiekty, statki, samoloty, ulice itd. Również w Miechowie ulica Krakowska otrzymała to imię, tak zaszczytne dla starego grodu Jaksy, wycofane z planów miasta w okresie okupacji niemieckiej i w czasach rządów komuny, ale szybko przywrócone po 1989 roku, czyli po odzyskaniu przez nas pełnej niepodległości.

Od początku 1930 roku Marszałka podupadającego na zdrowiu, cała bez mała Polska czciła, honorowała i budowała wokół niego swoisty kult. Stał się on oficjalną ideologią państwową. Wyrazem tego kultu były fundowane przez różne gremia liczne tablice i obeliski.

Również 19 marca 1931 roku w Miechowie, po uroczystej Mszy Świętej w Kościele Parafialnym i defiladzie na Rynku, w której udział wzięła młodzież gimnazjalna i oddział Związku Strzeleckiego, odsłonięto w mieście Tablicę pamiątkową ku czci Józefa Piłsudskiego. Okolicznościowe przemówienia z tej okazji wygłosili wówczas starosta miechowski Jan Emeryk i dyrektor gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki Antoni Artymiak.

[Przypominając to zdarzenie uprasza się mieszkańców Miechowa, posiadających jakąś wiedzę o tym fakcie, by zechcieli wskazać miejsce lokalizacji tej tablicy i ewentualnie uprzystępnić autorowi niniejszego tekstu - jeśli taka możliwość istnieje- jej zdjęć].

Jednak wyrazem najpełniejszego uznania ze strony naszej społeczności dla wielkości Pierwszego Marszałka Polski i jego dokonań było gremialne nadanie w kwietniu 1935 roku (za wyjątkiem Słomnik, w których Rada Miejska uczyniła to już wcześniej) Honorowego Obywatelstwa Ziemi Miechowskiej. W Miechowie odbyło się uroczyste posiedzenie Wydziału Powiatowego, na którym burmistrzowie Miechowa, Proszowic i Słomnik oraz wójtowie 24 gmin wiejskich ówczesnego powiatu, przedłożyli na ręce starosty miechowskiego Leopolda Piątkowskiego uchwały swoich rad miejskich i gminnych, nadających tę najważniejszą w historii Ziemi Miechowskiej (aż do naszych czasów) godność temu, który dla wszystkich Polaków był królem ich serc i władcą ich woli, a miesiąc później spoczął w najważniejszym dla Narodu miejscu - Katedrze Wawelskiej.

Pociąg z ciałem Marszałka, przewożonym z Warszawy do Krakowa, szedł w łunie świateł i rozpalonych wzdłuż linii kolejowej ognisk, przy których zbierała się okoliczna ludność żegnając zmarłego. Od Kozłowa przez Tunel, Miechów, Słomniki i Łuczyce przesuwał się ten żałobny pociąg wśród płaczu i szlochu wielu tysięcy żałobników. Udział w tym pożegnaniu, a potem w budowie aż po 1937 rok krakowskiego Kopca Józefa Piłsudskiego na Sowińcu odcisnął się na psychice wielu tysięcy Miechowiaków i Miechowian.

W lipcu tegoż roku tytuł Honorowego Obywatela gmin: Wielko - Zagórze (jej tereny wchodzą dzisiaj w obszar gminy Miechów), Racławic Kościuszkowskich i Pałecznicy przyjął Pułkownik Walery Sławek (1879 - 1939), najbliższy przyjaciel Józefa Piłsudskiego z okresu działalności w Polskiej Partii Socjalistycznej i jej Organizacji Bojowej, a później w LP i POW, trzykrotny premier i marszałek Sejmu Rzeczypospolitej, lider obozu sanacyjnego i jeden z głównych twórców znakomitej pod wszystkimi względami Konstytucji kwietniowej 1935 roku.

Pułkownik Walery Sławek ofiarowaną mu przez Klub Poselski Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem willę w Racławicach Kościuszkowskich - Janowiczkach pragnął przekształcić w Muzeum Czynu Chłopskiego i w tym kierunku czynił stosowne starania, o czym zapewniał w jednym ze swych listów Juliana Piwowarskiego, ówczesnego wójta gminy Wielko-Zagórze, mego śp. Ojca, którego to listu treść podałem swego czasu na łamach Gazety Miechowskiej.

(...)

W lipcu 1938 nasza Rada Miejska nadała Honorowe Obywatelstwo Miechowa Edwardowi Śmigłemu Rydzowi (1886-1941), Marszałkowi i Generalnemu Inspektorowi Sił Zbrojnych, uważanemu wówczas za Wodza Narodu, wybitnemu oficerowi LP i WP, Komendantowi Głównemu POW, bohaterowi wojny polsko - bolszewickiej i nieszczęśliwemu Wodzowi Naczelnemu w kampanii wrześniowej 1939 roku.

W 1914 był on jednym z najważniejszych organizatorów właśnie w Miechowie struktur bojowych strzeleckich i legionowych, a w 1918 roku - jako kierownik POW - wydał podległym sobie jednostkom rozkaz do rozpoczęcia akcji przeciwko okupującym ziemie polskie siłom niemieckim i austriackim, co na Ziemi Miechowskiej zostało uwieńczone powodzeniem.

W okresie przyznania tej zaszczytnej godności przez Radę Miejską w Miechowie posiadał już bardzo liczne obywatelstwa miast i gmin na Kresach i w Polsce Centralnej. 7 sierpnia 1939 roku powiedział: "Wyczerpiemy wszystkie metody załatwienia kwestii Gdańska w sposób pokojowy, ale o ile Niemcy trwać będą przy swoich planach Anschlussu, Polska podejmie walkę, nawet gdyby miała się bić sama i bez sojuszników. Cały naród jest zgodny co do tego. Jest on gotów walczyć o niezawisłość Polski do ostatniego mężczyzny i do ostatniej kobiety, bo gdy mówimy, że będziemy się bili o Gdańsk, rozumiemy przez to, że będziemy walczyli o naszą niepodległość".

I na koniec.

Jestem głęboko przekonany, że władze Miechowa, a może i inne samorządy Ziemi Miechowskiej (objęte dzisiaj zasięgiem dzisiejszych powiatów: miechowskiego, proszowickiego i ziemskiego krakowskiego) dopiszą do posiadanych list swoich Honorowych Obywateli na pewno Józefa Piłsudskiego, a może również i inne wybitne postacie z okresu II Rzeczypospolitej.

W pierwszej kolejności muszę też postulować o uzupełnienie Galerii Portretowej w budynku Urzędu Gminy i Miasta Miechów o wizerunki Józefa Piłsudskiego, Walerego Sławka i Edwarda Śmigłego - Rydza, a następnie o umieszczenie wszystkich Honorowych Obywateli w stałej ekspozycji Muzeum Ziemi Miechowskiej w Zamku Generałów.

W pełnym poczcie tych ważnych dla naszego grodu osób znajdują się, co niniejszym przypominamy: Marszałek Józef Piłsudski, Pułkownik Walery Sławek, Marszałek Edward Śmigły Rydz, dyrektor Emilian Pardus, doktor Maria Downarowicz, ksiądz infułat Stanisław Wesołowski, generał Bolesław Nieczuja - Ostrowski, ksiądz kardynał Carlo Furno, ksiądz kardynał Józef Glemp, profesor Tadeusz Grabiński, dyrektor Wacław Sennik, kapitan Piotr Kuler, doktor Janina Bergander i minister Jerzy Drożdż.

Następnym krokiem władz miasta powinno być wydanie drukiem książki poświęconej tym postaciom, aby już nigdy nie zdarzyło się to, że brak wiedzy, ułomna pamięć lub świadome zapomnienie wyeliminują z naszej przestrzeni społecznej jednostki tak wybitne i wielkie, jak to w ogromnym skrócie przedstawiono powyżej.

Wiadomo przecież, że zapominanie istotnych kart historycznych i zasłużonych postaci z okresów dawniejszych jest nieświadomym bądź świadomym pozbawianiem współczesnych generacji, zwłaszcza młodzieży wielu ważnych i potrzebnych w pracy i działalności dźwigni rozwojowych. Może też być zapowiedzią różnego zastoju w nadchodzących czasach, ponieważ zaniechania w pracy historyczno-ideowej lokują społeczeństwo, a zwłaszcza młode pokolenia, w obszarach szarości i braku perspektyw. Przypomnę, że w programie obchodów 720.rocznicy lokacji Miechowa był punkt traktujący o wydaniu skromnego leksykonu o jego Honorowych Obywatelach, ale nic z tego nie wyniknęło, więc może niebawem to się stanie.

Dlatego właśnie przywoływanie dawnych bohaterów, równocześnie wielkich i zasłużonych dla Polski i Ziemi Miechowskiej postaci musi być procesem aktywnego i ciągłego poznawania ich biografii, czynów i dokonań, a ich wizerunki muszą szeroko wejść w obieg lokalnych środków przekazu i wymiany informacji.

Stanisław Piwowarski

idź do góry

powrót