Starsi bracia w wierze

Dzisiaj jest niedziela, 05 maja 2024 r. (126 dzień roku) ; imieniny: Irydy, Tamary, Waldemara	Dzień Europy

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

tv.24ikp.pl

wiadomości
redakcyjne

archiwum


\|	2001-2003	\|	2004-2006	\|	2007-2009	\|	2010-2011	\|	2012-2013	\|	2014	\|	2015	\|	2016	\|	2017	\|	2018	\|	2019	\|	2020	\|	2021	\|	2022	\|	2023	\|

01-02
2010

03-04
2010

05-06
2010

07-08
2010

09-10
2010

11-12
2010

01-02
2011

03-04
2011

05-06
2011

07-08
2011

09-10
2011

11-12
2011

serwis IKP / redakcja / archiwum IKP / lata 2010-2011 / listopad - grudzień 2011 / Starsi bracia w wierze

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Starsi bracia w wierze

pochylenie nad słowem, ofiara Abrahama (fot. haszamajim.blogspot.com)

2-11-2011

"I nie okazał wahania
ani niedowierzania
co do obietnicy Bożej,
ale się wzmocnił w wierze.
Oddał przez to chwałę Bogu
i był przekonany,
że mocen jest On również wypełnić, co obiecał"
(Rzym.4:20n).

     Religia judaistyczna opiera się na historii. Chrześcijaństwo wyrosło na gruncie pism hebrajskich a za założyciela chrześcijaństwa uważa się Jezusa zwanego też Chrystusem. Sporo z religii Judaistycznej czerpie również Islam. Pochodzenie Żydów sięga czasów ludów semickich. Ludy te posługiwały się językiem hebrajskim. Słowo Żyd pochodzi od potomka Jakuba jakim był Juda. Słowo Żyd dotyczy wszystkich izraelitów. Po podboju Bliskiego Wschodu przez Aleksandra Wielkiego doszło do polączenia kultury greckiej i żydowskiej co skutkowało tym iż Żydzi zaczęli posługiwać się również językiem greckim. W pierwszym stuleciu Żydzi balansowali pomiędzy "myślą grecką i mieczem rzymskim". Podzieleni byli na rozmaite stronnictwa (Faryzeusze, Seduceusze, Esseńczycy, Zeloci, Herodianie. Wszyscy oni oczekiwali przyjścia mesjasza w myśl spisanych proroctw w Starym Testamencie. Nauczyciele żydowscy zwani rabinami w czasach wielkiego politycznego ucisku zajmowali w hierarchii społeczeństwa żydowskiego wysokie miejsce. Uczeni rabini wydawali pisma, które do dzisiejszego dnia służą żydowskiej wykładni religijnej.

     Obecność Żydów w Europie od zawsze była czymś naturalnym. Ich religia wprowadziła wiele zwyczajów i obyczajów do "Europy Wieków Średnich". Od wieku XII zaczęło się ich "upodlenie, tortury, rzezie, banicja" za tym wszystkim stał Kościół katolicki. Wyrzucano ich z Europy Zachodniej. Szukali schronienia w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, a więc w krajach o wielu kulturach i obyczajach.

Jedna z Legend głosi:

"I widział Izrael jak ciągle powtarzają się jego cierpienia jak mnożą się zakazy i wzmaga się prześladowanie, jak wielka staje się niewola jak z powodu panującego zła, nieszczęście goni nieszczęście, jak mnożą się akty wypędzenia. I nie mógł już dłużej wytrzymać z powodu tych, którzy go nienawidzili. Wyszedł więc na drogę i patrzył i pytał o ścieżkę tego świata, która jest słuszna, którą powinien pójść aby wreszcie znaleźć spokój, zlitował się miłosierny Bóg i spuścił kartkę z nieba z napisem idź do Poljin (Nazwa Polski w języku Jidysz). Poszli więc do Polski. Gdy wyszli z królestwa Franków szli przez las, którego drzewa były pokryte traktatem Talmudu. Gdy Izrael doszedł na miejsce powiedział Pol-lin co oznacza tu przenocuję. Bóg w ten sposób pozwolił zebrać się ludowi Izraela zanim znów go rozproszy" (Legende von der Ankunft; Das Bush von den polischen Juden,S.J .Agnon i Arnon Eliasberg Berlin 1916r.str3-8 cyt. 3-4).

     Od wieków uczestniczyli w życiu Narodu Polskiego ich zadanie polegało na ożywieniu gospodarki Polski. Często nazywano ich "Sługami Skarbów". "Szlak Bursztynowy" przynosił im wymierne profity. W Polsce również byli oskarżani o wybuchy epidemii, handel jeńcami, rozprzestrzenianie się konfliktów zbrojnych i klęsk. Pieniądz jaki wprowadzili w obieg nazwali Bracha (Błogosławieństwo). Nauczanie biskupa franciszkańskiego Jana Kapistrana (1386-1456), którego nazywano "Biczem Hebrajczyków" spowodowało ograniczenie i cofnięcie im licznych przywilejów.

     Wielosetletni ucisk spowodował że w wieku XVIII Żydzi otrząsnęli się po mrocznym okresie. Ich pokrzepieniem miał być ruch o nazwie Chasydyzm, który budził mistyczną radość, którą upatrywali w tańcu i muzyce. Dużą role przywiązywali do reinkarnacji, która opiera się na "literze kabalistycznej".

     Niektórzy z Żydów upatrywali swoją akceptacje w społeczeństwach Europy tylko wtedy gdy oswobodzą się z więzów Talmudu i przystosują się do kultury zachodu. Jednak przemiany społeczne, ekonomiczne, które dokonywały się na świecie doprowadziły do narodzenia się nowego ruchu o nazwie Syjonizm.

     W roku 1900 w Galicji mieszkało około 800 tys. Żydów. Na obszarze Galicji Zachodniej, w której funkcjonowało wiele miast zwanych królewskimi mieszkało około 70% Żydów. Średniowieczne prawo "de non tolerandis Judaeis" nakazywało ich osiedlenie poza bramami miasta. Natomiast w Galicji Wschodniej Żydzi uznawani byli za stan mieszczański. Trudnili się handlem, przewozami towarów, rzemiosłem, dzierżawą powierzano im prowadzenie młynów i karcz. Byli mocno zżyci z sobą, uznaje się, że więzy takie powstawały dzięki ich wysokiemu opodatkowaniu. W czasie zaborów musieli nosić swoje tradycyjne stroje, a na małżeństwo miedzy Żydem i Żydówką musiał wyrazić zgodę gubernator. Od roku 1788 zobowiązani byli do odbywania służby wojskowej. Cesarz Józef II nakazał swoim urzędnikom aby nadawali Żydom niemieckie nazwiska. Zmiana nazwiska wiązała się z opłatami jakie musieli uiszczać do skarbca zaborcy. Zaborcy odbierali im prawo do prowadzenia karczm, młynów usług przewozowych, a w zamian za to nakazano im uprawiać rolę. Doprowadzało to do ich masowej migracji w poszukiwaniu takich miast, w których będą mogli się spokojnie osiedlać w wyznaczonym do tego celu przez władzę zaborcze miejscu. Tak powstawały całe ich osiedla w galicyjskich miastach, które nazywano gminami żydowskimi. Żydzi takie miejsca izolowali od świata innowierców w centrum takiej dzielnicy często nad wodą powstawały żydowskie Synagogi.

     Polityka faszystów początkowo była nacechowana bojkotami żydowskich sklepów. Hitler po dojściu do władzy wprowadził dla żydów liczne ograniczenia, które miały ograniczyć uczestnictwo ich w życiu publicznym i społecznym, uważał ,że Żydów należy zamykać na wydzielonych obszarach (gettach).

     Gdy faszyści założyli obozy koncentracyjne wywozili do nich również ludność pochodzenia żydowskiego. Osoby młode i zdrowe były przeznaczane do cieżkiej pracy. Osoby stare, chore i dzieci trafiały do komór gazowych. Wcześniej ludobójcy rozdawali im kartki pocztowe i zachęcali do pisania pozdrowień dla swych rodzin.

     W Miejscowość Koszyce (pow. proszowicki) pierwsze wzmianki o Żydach pochodzą z XVIII wieku. W wieku XIX istniała już gmina żydowska. Liczba Żydów w roku 1921 wynosiła 678 osób. Stanowiło to 46% ogółu populacji Koszyc.

     W myśl ustawy z 15 września 1935 roku uchwalonej przez faszystów w Norymberdze Żydów usuwano z życia społecznego, politycznego. Każdy kto wyraził protest wobec tej ustawy traktowany był jako sojusznik Żydostwa. W październiku 1942 roku doszło do ich wysiedlenia z Koszyc. Wysiedlenie trwało dwa dni. Nie można było podać szklanki wody, chleba nawet żydowskim dzieciom. Za taki czyn "kula w łeb". Zostali wysiedleni do Getta w Miechowie. W listopadzie 1942 roku zostali zgładzeni w Bełżcu.

     Ludzie, którzy pomagali Żydom w czasie II Wojny Światowej po wojnie byli odznaczani medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata" ustanowionym przez Kneset. Na medalu tym widnieje napis "Kto ratuje jedno życie - ratuje cały świat" . W tym miejscu należy wymienić pana Zbigniewa Bolta byłego koszyckiego lekarz, który takim medalem został odznaczony ponieważ w czasie II Wojny Światowej uratował żydowskie życie.

"Ci ludzie w ciągu najczarniejszych i najbardziej bolesnych czasów w dziejach ludzkości - Shoah czyli zagłady - znaleźli w sobie rodzaj takiego wewnętrznego bohaterstwa, siły etycznej, by ratować tych, których naziści postanowili zniszczyć. Robiliście to państwo pomimo olbrzymiego niebezpieczeństwa, które czyhało na was i wasze rodziny: śmierci - mówiła podczas uroczystości Beth-Eden Kite, radca kulturalny ambasady Izraela w Polsce. 13 wyróżnionych osób podczas II wojny światowej uratowało życie Żydów, którzy uciekli z obozu w Płaszowie, gett w Krakowie, Bochni, Tarnowie i Warszawie. Wiele rodzin przypłaciło to utratą najbliższych - jak Elżbieta Kącik, której ojca - oskarżonego o ukrywanie Żydów - Niemcy wywieźli do Flossenburga, gdzie zginął. W ich domu znalazł schronienie Edmund Sterenberg".

"Instytut Pamięci Narodowej Yad Vashem, zajmujący się badaniami nad holokaustem, powstał w Jerozolimie na mocy Ustawy o Pamięci Zagłady i Bohaterstwa, uchwalonej w 1953 r. przez izraelski parlament - Kneset. W ramach Yad Vashem od 1963 roku działa specjalny wydział, którego zadaniem jest upamiętnianie czynów".

odznaczony Zbigniew Bolt i Radca Kulturalny Ambasady Izraela w Polsce Beth-Eden Kite (fot. rmf24.pl)

"Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata" czyli ludzi, którzy narażając siebie i swoje rodziny ratowali życie Żydom podczas II wojny światowej. Uhonorowany może zostać człowiek, który pomagał z pobudek humanitarnych, z narażeniem życia. Do dziś odznaczono ponad 15 tysięcy osób, w tym ponad 5 tysięcy Polaków" (Z WIADOMOŚCI "RMF 24" Czwartek, 16 listopada 2000 (00:15); Wdzięczność dla Polaków).

Zachowane żydowskie obiekty w Koszycach to odnowiona synagoga, która nosi nazwę Muzeum Ziemi Koszyckiej im. Stanisława Boducha oraz nieistniejący już cmentarz żydowski, po którym zachowała się nazwa miejsca, na którym istniał Kirkut.

Na przestrzeni wieków Żydzi wnieśli swój wkład w naukę i historię świata. Żydzi to jedna religia lecz o różnych odłamach. Judaizm utrzymuje że "Bóg wkracza w sprawy człowieka" możemy to zaobserwować po licznych świętach i zwyczajach żydowskich. Współczesny Judaizm uważa, że każdy człowiek posiada duszę, która jest nieśmiertelna. A więc taką, która żyje po śmierci w innym świecie (natomiast ciało spoczywa w ziemi czeka na wskrzeszenie wszystkich zmarłych). Rabini żydowscy uważają, że "umarli nic nie wiedzą bo w krainie umarłych, do której idziesz nie ma ani działania ani zmysłów ani poznania ani mądrości". Jednak literatura żydowska (literatura kabalistyczna) wskazuje na wędrówkę duszy. Toteż gdy przychodzi śmierć kończy się świadome istnienie człowieka. Jego siła życiowa wraca do Boga, który ją mu podarował. A prawdziwą nadzieją dla zmarłych jest ich zmartwychwstanie i właśnie to przyświeca Żydom od czasów Abrahama.

Paweł Staniszewski

Źródła.

Wdzięczność dla Polaków; czwartek, 16 listopada 2000; wiadomości RMF 24
Wielkie biografie Hitler; Katarzyna Fiołka
Galicja; Zbigniew Fras.
Człowiek poszukuje Boga
Legende von der Ankunft; Das Bush von den polischen Juden,S.J .Agnon i Arnon Eliasberg Berlin 1916 r. str. 3-8 cyt. 3-4

idź do góry

powrót