Żywienie to problem od pradziejów człowieka. Okres neolitu, w kręgu kultury w której wykształciło się życie nad Wisłą, za jego podstawę przyjął zboża oraz udomowione zwierzęta. Nasze jadłospisy stale ulegają modyfikacji, wynikającym ze zmian klimatycznych. W wyniku załamania się klimatu w Europie, załamała się w Polsce uprawa winnic, czego przykładem jest nazwa wsi służebnej Winiary.
Sprowadzenie do Europy ziemniaka spowodowało rewolucję w żywieniu jej mieszkańców. Bogata czarnoziemem Ziemia Proszowska, za sprawą królowej Bony, która do Polski sprowadziła włoszczyznę, znakomicie wzbogaciła produkcję warzyw w naszym regionie. Dobra Wielkorządowe których znaczącym ośrodkiem były Zagrody Królewskie, poprzez przykład, czyniły znakomitą promocję wielu nowym warzywom. Warzywa , obok zbóż i produkcji zwierzęcej, stały się podstawą żywienia naszych praojców.
Wykształciła się smakowita potrawa nosząca nazwę "bida". W najprostszej formie jest to woda i warzywa. W bardziej wykwintnej formie, z dodatkiem śmietany i mięsa, jest i pożywna i smaczna. Dlatego też, jak pisał XIX wieczny pamiętnikarz Kazimierz Girtler, lud naszego regionu nie zaznał nigdy głodu i był radosnym, czego dowodem są pieśni i tańce. W mojej ocenie, na skutek takiego wyżywienia, nasi pradziadowie w bitwie pod Racławicami popisali się brawurą i odwagą. Byli zdrowi i dobrze odżywieni.
dwór Mieroszewskich w Czechach (fot. hp)
Czy mamy pisane przepisy kulinarne? Te prezentowane na wszelkiego rodzaju uroczystościach są umowne i przekazywane przez tradycję domową.
Wyjątkowym dokumentem są przepisy kulinarne znajdujące się w jednej z rodzin, której prababcia pracowała w kuchni ziemiańskiej rodziny Mieroszewskich w Czechach. Oprawiony zeszyt, ze złoconym grzbietem, zawiera ok. 70 stron przepisów kulinarnych, pisanych pięknym kaligraficznym pismem przez zapewne trzy pokolenia Pań Mieroszewskich. Wskazują na to różne charaktery pisma.
Mieroszewscy, wśród wielu ziemian, wyróżniali się szczególnie pozytywnie. Ich dwór posiadał bogaty i estetyczny wystrój. Leonard Mieroszewski był wielkim patriotą. Z chwilą wkroczenia Kadrówki do Słomnik przywiózł tym pierwszym żołnierzom straceńcom duże ilości produktów rolnych. Z jego daru Kadrówka spożywała pierwszy posiłek na wyzwolonym skrawku Ojczyzny.
Z końcem I wojny światowej był inicjatorem i współorganizatorem uruchomienia Liceum im. T. Kościuszki w Miechowie. W jego domu wychowywał się legendarny "Hubal" mjr H.Dobrzański. Bodaj jego zięciem był Edward Kleszczyński. Syn jego brata, Juliusz Mieroszewski, był jednym z najbliższych współpracowników Jerzego Giedroycia.
Poniżej przedstawiamy skany paru kartek "książki kucharskiej Mieroszewskich". - Smacznego.
