Zasadę mam prostą: nie zaglądam innym do portfela, łóżka i sumienia!!! Patrzę i zaglądam za to w swoje odbicie w lustrze z nadzieją, że zawsze zobaczę człowieka. Nie świnię.
gmina Zymbrzeg-Szczurów na planie Bezirk Wieliczka z 1854 roku (źródło: pl.wikipedia.org + ikp)
Kraków, 1-07-2025
Jakiś czas temu wybrałem się w podróż z Nowej Huty do Niepołomic. Przeglądając rozkład jazdy na przystanku, zaciekawił mnie jeden z przysiółków wsi Grabie w powiecie wielickim o "nieprzyjemnej nazwie" - Szczurów. Od razu na myśl przychodzi widok tego gryzonia i szkodnika, tak wszechobecnego w wiejskim gospodarstwie czy choćby z krakowskich plantów. Jednak znam z widzenia takie osoby, co uwielbiają ich towarzystwo.
Dla przykładu tej ludzko - zwierzęcej symbiozy: Jest pewna pani co wieczorową porą karmi takie stado miejskich ssaków z rodziny myszowatych i to w blisko centrum Rynku Głównego. Oraz też jest treserka, która miała takiego udomowionego szczurka na sobie. Wywijał śmiało wokół jej szyi. Jakie to ludzie mają zamiłowania, to ciężko ogarnąć... ;) Można o tych ludzkich fobiach wiersze w książki napisać.
Wracając do nazewnictwa tegoż Szczurowa, to musiało być związane z tymi właśnie zwierzątkami. Pośrednio wynika to z opisu, szczur boi się jednego z żywiołów - wody. Ten przysiółek Szczurów, kiedyś istniał jako samodzielna wioska tzw. eksklawę - czyli część terytorium jednostki administracyjnym, znajdująca się w oddzieleniu od głównego jego obszaru, lecz na tym samym terenie lądowym.
(fot. Marcin Szwaja)
Wieś Grabie, oddzielona zakolem Wisły, po wyrównaniu koryta Wisły, zakole to przekształciło się w starorzecze, które częściowo poddano osuszeniu i w ten sposób zaistniało połączenie lądowe pomiędzy Szczurowem, a właściwym Grabiem. I tak na liście jest przystanek na żądanie z nazwą: Grabie-Szczurów.
W Polsce występuje kilka takich zjawiskowych połączeń terytorialnych, a jedna z nich powiązana jest z naszym powiatem i na dawnym miechowskim. Tak jest z gminą Igołomia-Wawrzeńczyce, bo jest częścią powiatu krakowskiego oddzieloną od jego głównego obszaru powiatem proszowickim i miastem na prawach powiatu Kraków.
Występuje też drugi wątek z moimi, rodzinnymi stronami, bo ów miejscowość Grabie jest powiązana z pewną wsią w gminie Koniusza. Ale to na razie niech będzie moją tajemnicą, bo ta książkowa monografia ukryta jest w moim Prywatnym Archiwum Domowym.
Zresztą z tymi gryzoniami wiąże się naprawdę sporo nazw, chociażby nieodległa Szczurowa (powiat brzeski)...
w nagłówku i stopce portalu wykorzystano zdjęcia autorstwa Damiana Króla - DZIĘKUJEMY!
w nagłówku panorama Koniuszy, natomiast w stopce głowice kolumn (wejście na teren kościoła w Proszowicach od strony rynku)
NA SKRÓTY
