Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia w Proszowicach w latach 1928-2004

Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia w Proszowicach w latach 1928-2004 - odcinek 7

Dzisiaj jest sobota, 27 kwietnia 2024 r. (118 dzień roku) ; imieniny: Sergiusza, Teofila, Zyty

serwis

wydarzenia

informacje

skarby Ziemi Proszowskiej

tv.24ikp.pl

prossoviana

on-line

serwis IKP / informacje / prossoviana / on-line / Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek... / Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia w Proszowicach w latach 1928-2004 - odcinek 7

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Zgromadzenie Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego de Saxia w Proszowicach w latach 1928-2004 - odcinek 7

widok na dom sióstr w Proszowicach od ul. Ojca Rafał, październik 2009
(fot. zbiory IKP)

Proszowice, 6-02-2020

odcinek 7
Życie Wspólnoty Sióstr Kanoniczek w Proszowicach

Stan personalny
     Siostry Kanoniczki Ducha Świętego zostały sprowadzone do Proszowic dzięki staraniom ówczesnego społeczeństwa, które opiece Sióstr powierzyło dzieci w założonej ochronce. Na wielkość wspólnoty zakonnej decydujący wpływ miała praca apostolska Sióstr i warunki lokalowe. W skład pierwszej wspólnoty zamieszkałej w wynajętym domu weszło trzy siostry: dwie chórowe siostra Benedykta Biedroń i siostra Róża Biernat oraz jedna konwerska siostra Katarzyna Kajan.

     W latach okupacji praca Sióstr w dużej mierze była odpowiedzią na znaki czasu, dyktowana potrzebą chwili i sprowadzała się nie tylko do opieki nad dziećmi. Oprócz ochronki Siostry prowadziły kursy kroju i szycia, gotowania oraz przygotowywały posiłki dla najbiedniejszych . W 1942 r. wspólnota zakonna liczyła już cztery Siostry. Były to: siostra Mieczysława Polakowska - przełożona domu, siostra Ksawera Pionk - wikaria, siostra Nimfa Karwowska i siostra Teodora Kosek.

     Po wyzwoleniu Siostry kontynuując poprzednie prace podejmowały nowe, w duchu błogosławionego Ojca Gwidona. Umiały dostrzec trudne położenie młodzieży uczącej się. A ponieważ zniszczenia powstałe w wyniku działań wojennych były dopiero na etapie powolnego dźwigania z gruzów i odbudowy, Siostry wychodząc naprzeciw istniejącym potrzebom otworzyły bursę dla 24 uczennic gimnazjum państwowego. W związku z tym wspólnota Sióstr zwiększyła się do pięciu. W 1948 roku w Proszowicach pracowały: siostra Agnieszka Szymczyk - przełożona domu, siostra Ksawera Pionk - wikaria, siostra Paschalisa Mroczek, siostra Ryta Owczarz i siostra Weronika Kubik.

     Kolejne lata pobytu w Proszowicach stawiały Siostrom nowe wyzwania i nowe zadania apostolskie. Ponieważ Zgromadzenie nasze zostało obdarzone charyzmatem miłosierdzia, dlatego też Siostry podejmowały to dzieło w zmieniających się warunkach i realizowały je w nowych formach zgodnie z Konstytucjami.

     W sprawozdaniu z 1954 r. wykazane zostały prace podejmowane dla parafii, do których należała opieka nad kościołem parafialnym i katechizacja w szkole podstawowej prowadzona przez jedną z sióstr. W tym okresie wspólnota zakonna liczyła dziewięć Sióstr, z których sześć było chórowych i trzy konwerskie .W następnych latach, po ustabilizowaniu się potrzeb środowiska lokalnego, tutejsza wspólnota zakonna liczyła najczęściej osiem Sióstr, które bezpośrednio lub poprzez służbę w domu zakonnym realizowały apostolsko-dobroczynny wymiar Zgromadzenia. Były to opiekunki i wychowawczynie dzieci przedszkolnych, katechetki, zakrystianki, kucharki, a także Siostry dbające o czystość i porządek w domu oraz w ogrodzie.

     Do proszowickiego domu przyjeżdżały postulantki i nowicjuszki na staż apostolski i praktyczne "lekcje" życia we wspólnocie zakonnej. Pobyt ten był uzasadniony potrzebami wspólnoty lub apostolstwa i trwał kilka tygodni czasem kilka miesięcy. Pierwszymi postulantkami, o których wspomina kronika z 1958 r. były Maria Korban i Maria Nowak. We wspólnocie proszowickiej przebywały około ośmiu miesięcy. W sierpniu 1958 r. wyjechały do nowicjatu.

     Siostry nowicjuszki przyjeżdżały w ramach wakacyjnego wypoczynku lub w celu przygotowania się do pracy apostolskiej w duchu charyzmatu Zgromadzenia. Taka praktyczna formacja polegająca na umiejętnym łączeniu i wzajemnym przenikaniu się modlitwy i pracy trwała najczęściej dwa tygodnie. Pobyt ten był możliwy dzięki sprzyjającemu klimatowi, niewielkiej odległości jaka dzieliła Kraków od Proszowic i pracy na terenie domu zakonnego stanowiącego swoistą klauzurę.

     Tutaj też przebywały siostry juniorystki pracując jako katechetki lub wychowawczynie w prowadzonej przez Siostry ochronce. Stąd dojeżdżały do domu generalnego na dni skupienia, spotkania formacyjne czy też dla uzupełnienia wykształcenia na krakowskich uczelniach: Papieskiej Akademii Teologicznej i Międzyzakonnym Wyższym Instytucie Katechetycznym.

     Odpowiedzialność za prowadzone dzieła a w związku z tym ciągła formacja duchowa i zawodowa oraz dogodne warunki w tutejszej wspólnocie zakonnej były głównym powodem dużej rotacji Sióstr, szczególnie w ostatnim okresie. Nad całością wspólnoty czuwały Przełożone domu pamiętając nie tylko o potrzebach materialnych ale przede wszystkim dbając o wzrost w łasce i świętości całej wspólnoty. Wierne ewangelicznej zasadzie sprawowania władzy w duchu służby, pomagały powierzonym im Siostrom w tym, by każdego dnia mogły wypełnić zbawczy plan Boga.

     Kierowanie wspólnotą złożoną z Sióstr profesek, nowicjuszek i postulantek mobilizowało także do osobistego wysiłku duchowego a nabyte tu doświadczenie okazało się pomocne szczególnie siostrze przełożonej Cecylii Piękosz - najpierw asystentce generalnej, później Przełożonej Generalnej Zgromadzenia. Ilość Sióstr Przełożonych i kadencje ich posługiwania tutejszej wspólnocie [poniżej]:

(źródło: Kroniki domów zakonnych Zgromadzenia / praca s. Żaczek)

Życie codzienne wspólnoty Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego w Proszowicach
Błogosławiony Ojciec Gwidon, Założyciel Zakonu w Regule (pierwszych Konstytucjach) zapisał, że zakonnicy mają tworzyć wspólnotę zgromadzoną w imię Boga dla realizacji wspólnego celu jakim jest świadczenie miłości miłosiernej. Świadcząc innym miłość, sami winni być złączeni braterską miłością. Ewangeliczna idea przeniesiona na grunt założonego Zakonu różnie kształtowała się na przestrzeni wieków i w dużej mierze zależna była od stanu majątkowego i statusu społecznego Sióstr. Wzajemne relacje Sióstr określała Reguła Świętego Augustyna, która ukazywała pokorę jako fundament wspólnoty zakonnej. Na tej podstawie można było budować życie wspólne umacniając je więzami miłości. Konstytucje z 1939 r. podają, że Instytut SS. Kanoniczek Ducha Św. składa się z dwojakiej klasy Sióstr, a mianowicie chórowych i koadiutorek (...) [które] stanowią jedną rodzinę, zjednoczoną tymi samymi Konstytucjami i więzią wzajemnej miłości.

w złobku
(źródło: Kroniki domów zakonnych Zgromadzenia / praca s. Żaczek)

     W języku potocznym mówiło się o istnieniu dwóch chórów Sióstr. Siostry pierwszego chóru cieszyły się pewnymi przywilejami związanymi między innymi z posiadanym wykształceniem. Natomiast Siostry drugiego chóru zwane konwerskimi wykonywały przede wszystkim prace fizyczne. Jedną z pierwszych sióstr drugochórowych, o której wspomina kronika z 1929 r. była siostra Katarzyna Kajan. Inną informację na ten temat podaje sprawozdanie z 1954 r. W tym czasie wspólnota zakonna w Proszowicach liczyła dziewięć sióstr, z których sześć było chórowych i trzy konwerskie.

     Taki podział utrzymywał się do Soboru Watykańskiego II, który zalecił przeprowadzenie odnowy struktur życia zakonnego. Siostry Kanoniczki posłuszne poleceniu Kościoła dokonały odnowy swego Zgromadzenia w duchu nauki Soboru i w wierności charyzmatowi błogosławionego Ojca Założyciela. Zniesione zostały przywileje i podziały. Wszystkie Siostry wezwane przez Boga i zjednoczone w miłości Ducha Świętego tworzą wspólnotę ewangeliczną, która jest podstawą życia wspólnego w Zgromadzeniu obejmującego wspólnotę modlitwy, dóbr duchowych i materialnych, wspólnotę mieszkania i stołu oraz codziennego odpoczynku.

     Codzienne życie modlitwy i pracy całej wspólnoty regulował porządek dnia zatwierdzony przez przełożoną wyższą i uwzględniał warunki miejscowe tak, by każda siostra mogła włączyć się w rytm życia zakonnego i apostolskiego wspólnoty domowej. Z uwagi na brak zapisów w kronikach nie można ustalić porządku dziennego jaki obowiązywał do 1973 r. w proszowickiej wspólnocie. Zapis dokonany w styczniu 1974 r. ukazuje całość życia zakonnego:

godz. 5.00 - wstanie
5.20 - brewiarz, rozmyślanie
6.30 - Msza święta w kościele
7.30 - śniadanie, praca obowiązkowa
12.00 - Anioł Pański
13.30 - obiad, adoracja i brewiarz
18.00 - brewiarz
18.30 - kolacja
19.00 - czytanie duchowne
19.30 - rekreacja
20.30 - modlitwy wieczorne, brewiarz
22.00 - spoczynek

     Taki porządek dzienny uwzględniał pracę apostolską Sióstr, tworzył ramy dni powszednich i obowiązywał przez całe dziesięciolecia z niewielkimi zmianami dla całości życia w domu zakonnym. Po zlikwidowaniu żłobka zmianie uległ czas wspólnych modlitw porannych:

5.20 - wstawanie
5.40 - Modlitwy poranne, medytacja
6.30 - Msza Święta
7.05 - Jutrznia, śniadanie

     W niedziele i święta życie wspólnoty regulował porządek niedzielny. Ponieważ w żadnej z wcześniejszych kronik nie ma na ten temat zapisu, dlatego przedstawiam aktualnie obowiązujący:

6.55 - wstawanie
7.15 - Modlitwy poranne, Jutrznia
8.00 - r Msza Święta
9.10 - śniadanie
9.40 - rozmyślanie
13.00 - obiad
13.30 - Modlitwy w ciągu dnia
18.00 - Nieszpory, kolacja
19.00 - rekreacja
20.00 - Modlitwy wieczorne, Kompleta
22.00 - spoczynek

Czytanie duchowne: w dni powszednie o godz. 17.30, w dni świąteczne indywidualnie.

cdn.

Barbara Żaczek

idź do góry

powrót