Sanitariuszka u "Babinicza" i "Ponara"
Stanisława Jaszczanin ps. Jaskółka
(ur.: 1927 - zm.: 2009)
biogram
 |
Stanisława Jaszczanin z domu Przypkowska ps. Jaskółka
(fot. Album "Dominika") |
Proszowice, 20-04-2021
Porucznik Stanisława Danuta Jaszczanin z domu Przypkowska ps. Jaskółka, urodziła się w 1927 roku. Żołnierz 106 Dywizji Piechoty AK. Przed wojną wraz z rodzicami Bolesławem (byłym legionistą I Brygady, zm. w 1935 roku) i Stefanią (również żołnierzem 106 DP AK ps. Koparzyna zm. w 1976 roku) mieszkała w Sosnowcu-Milowicach. Rodzina Przypkowskich była ostatnimi właścicielami ośrodka podworskiego w Swojczanach (gmina Charsznica), gdzie w trakcie wojny mieszkała Stanisława z matką.
W 1941 roku została zaprzysiężona do POZ (Polska Organizacja Zbrojna) "Racławice", później w ZWZ / AK. Organizacyjnie należała do Placówki AK "Czajka" (Charsznica) była sanitariuszką w "grupie" sanitarnej zorganizowanej przez jej matkę Stefanię Przypkowska ps. Koparzyna. Należała wraz z matką do oddziału partyzanckiego "Babinicza".
Po utworzeniu Samodzielnego Batalionu Szturmowego "Suszarnia", obie zostały do niego wcielone jako sanitariuszki (Stefania została komendantką sanitariuszek baonu).
Po wojnie mieszkała w Krakowie przy ulicy Senatorskiej. Gdy w 1989 roku powstało Stowarzyszenie ŻAK Inspektoratu Maria należała do pierwszego składu Komisji Rewizyjnej, w której była sekretarzem. Uczestniczyła w wielu uroczystościach kombatanckich jako przedstawiciel Zarządu Stowarzyszenia. Należała także do Zespołu Redakcyjnego wydawanego przez stowarzyszenie Informatora Inspektoratu Rejonowego "Maria".
W czasopiśmie tym ukazało się kilka wierszy pani porucznik, przykłady poniżej:
Ziemia Miechowska
Ziemia Miechowska,
tak bardzo mi bliska
pszennym płaszczem pokryta!
Tu,
jak jedwab łąk twych zielone włosy,
w fiolet koniczyn wplata zmierzch
wonne kolczyki rosy.
Tu także pada złoty śnieg jesieni,
a pieśni nuci kwi tnący sad.
Dawnych strzech popiół rozwiewa wiatr
dróg polnych nuty w gościńce wiata
tu, wierzb srebrzystych rzęsy kosmate
związane uśmiechem lata.
Ziemio Miechowska!
Ziemio kochana!
Twe usta poznały krwi partyzanckiej smak
gdyś wtedy rudym spojrzeniem
iskier rzuciła snop.
że, aż zapłonął serc czerwienią.
A w miękkich fałdach swoich pól
kołysałaś tych. co zginęli.
Po co
Po co wspominać te chwile
kiedy witraże dawnych dni
zastygłe w mogile!
Po co - Przecież na gałązkach zadumanych drzew
kołysze się jeszcze partyzancki śpiew,
a w krwawym wrzosów fiolecie
krew partyzancka z płatków warkocz plecie.
Gwiazdy figlarne - nieba cekiny,
co kiedyś oczy partyzanckie srebrem pieściły
grając na świerków harfie,
teraz na mogiłach wiążą srebrną szarfę
gdzie hasło męstwa wyryte,
a noc szeleści łez kolorytem!
Nawet bladawy błękit tak, jak dawniej się wyłania
dzwoniący złotym dzwonem świtania,
i w liściach brzózek jak dawniej się mieni
pąsowo - złoty turban jesieni!
Oczy mej matki
Oczy duże, piękne, dumne
z szarobladawym błękitem
Jak skrawek polskiego nieba.
Oczy pełne łez.
Oczy niosące radość,
nadzieję, życie!
Jej oczy umarły.
Porucznik Stanisława zmarła w 2009 roku, 6 października została pochowana na cmentarzu w Tczycy.
Między innymi była odznaczona Krzyżem Armii Krajowej.
opracowanie: Andrzej Solarz
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Informatory SŻAK w Krakowie
- Album "Dominika" 1943-1945 "Suszarnia"
- Józef Guzik; Działacze i partyzanci ziemi miechowskiej 1939-1945; ZBoWiD Koło Gminne Wawrzeńczyce; Wawrzeńczyce 1983
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Rzeczpospolita Partyzancka; Instytut Wydawniczy PAX; Warszawa 1991
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t. II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część II; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2007
- Adam Sznajderski; Partyzancka odyseja; Tuchów 2004
- genealogia.okiem.pl
- myheritage.com
- spswojczany.szkolnastrona.pl
- biory.mhf.krakow.pl
- pl.wikipedia.org
|
