Kalendarium niepodległości część II
|
Brześć, 9 lutego 1918. Podpisanie traktatu między Państwami Centralnymi a Ukraińską Republiką Ludową (fot. domena-publiczna Brest-litovsk-feb-9-1918a) |
Proszowice, 24-01-2018
W grudniu 1917 podjęte zostają w Brześciu Litewskim rokowania pokojowe państw centralnych z Rosją bolszewicką - w ich następstwie państwa te (Niemcy, Austro-Węgry, Turcja, Bułgaria) uznają Ukraińską Republikę Ludową, włączając w jej obszar etnicznie polskie Chełmszczyznę i część Podlasia. Polacy, mamieni dotąd przez okupantów ustanowieniem z ich nadania niepodległego państwa polskiego, a odsunięci od rokowań, doświadczają rozbioru nieodzyskanego nadal terytorium.
I uwięziony w Magdeburgu Józef Piłsudski, i działający w Paryżu Roman Dmowski stają po stronie Ententy.
|
wydanie krakowskich "Nowości Ilustrowanych" z 23 lutego 1918, z informacją o protestach przeciwko podpisaniu traktatu brzeskiego (fot. Nowości-Illustrowane_1918_0001) |
|
ulotka z 1918 roku, nawołująca do protestu przeciwko traktatowi brzeskiemu (fot. Biblioteka Narodowa w Warszawie) |
|
mapa przedstawiająca linię graniczną narzuconą w traktacie brzeskim (fot. Library of Congress, sygn. LC-USZC4-10297) |
22 stycznia 1918 - Ukraińska Republika Ludowa proklamuje niepodległość.
9 lutego 1918 - podpisany zostaje traktat pokojowy pomiędzy państwami centralnymi, a Ukraińską Republiką Ludową.
Luty 1918 - na opanowanych przez państwa centralne terenach wybuchają protesty przeciwko niekorzystnemu dla Polaków traktatowi; II Brygada Legionów wypowiada posłuszeństwo Austro-Węgrom.
11 lutego 1918 - na fali oburzenia społeczeństwa zależny od podlegającej okupantom Rady Regencyjnej rząd Jana Kucharzewskiego podaje się do dymisji.
14 lutego 1918 - Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Niezawisłości Demokratycznej i Zjednoczenie Stronnictw Demokratycznych ogłaszają odezwę: Państwa centralne dają nam przedsmak tego, jak w ich pojęciu ma być realizowana wolna i niepodległa Polska. Z pośpiechem rzezimieszków, rozszarpujących w ciemnościach swój łup, zgodziły się strony rokujące o pokój, by koszty wojny płaciła przede wszystkim Polska. Niedoszły "król polski i wielki książę litewski", cesarz austro-węgierski słowa miłości i najgorętszego praw naszych uznania zakończył wydarciem nam olbrzymiego kęsa ziem bezsprzecznie polskich na rzecz nowego sojusznika. Sprzedano nas za kilka tysięcy wagonów żywności, sprzedano w sposób tak bezwstydny, tak wyzuty z najpierwotniejszej bodajby uczciwości, na jaki zdobyć się mógł jedynie dziedzic wielowiekowych sławnych tradycji habsburskich. [
]. Ten nowy cios musi odeprzeć Naród Polski z największą mocą, z całkowitym skupieniem sił, których nic złamać ani z drogi sprowadzić nie zdoła.
27 lutego 1918 - Rada Regencyjna przyjmuje dymisję Jana Kucharzewskiego i jego gabinetu; powstaje prowizorium rządowe Antoniego Ponikowskiego.
red.
|
|
|