"Radca prawny" a "adwokat" - czy jest coś co nas różni?
 |
| Magdalena Kowalska-Graca (fot. zbiory autorki) |
Kocmyrzów, 7-03-2024
Witam Państwa serdecznie w nowej rubryce poświęconej prawu. Będę się z Państwem dzielić swoją wiedzą i doświadczeniem, przybliżając wybrane tematy, z którymi jako radca prawny mam styczność na co dzień w sądzie oraz w mojej kancelarii.
Temat pierwszego artykułu będzie nieco lżejszy, ale wciąż związany z dziedziną prawa. Dzięki niemu będą Państwo również lepiej poznać moją drogę do zawodu.
Gdy potrzebna jest Państwu reprezentacja przed sądem, najczęściej zwracają się Państwo o pomoc do radcy prawnego lub adwokata. Czy są różnice między tymi dwoma zawodami prawniczymi? Dlaczego niektórzy prawnicy noszą w sądzie niebieski kolor żabotu a inni zielony? Dlaczego jednych tytułuje się "radca prawny" a innych "adwokat"? Jakich zwrotów grzecznościowych używa się w stosunku do poszczególnych zawodów prawniczych?
Kim są radca prawny i adwokat?
Radca prawny i adwokat to rodzaje zawodów prawniczych. Ich wykonywanie wymaga w pierwszej kolejności ukończenia 5-letnich studiów prawniczych (w moim przypadku był to Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego). Absolwent/ka prawa musi następnie zdać egzamin wstępny na dalsze 'studia', tj. aplikację. Podczas 3-letniej aplikacji, aplikanci pracują zawodowo, jednocześnie uczęszczając na kolejne zajęcia szkoleniowe, zdając egzaminy, odbywając dodatkowe praktyki w sądach, prokuraturach i w kancelarii swojego patrona (mentora). Ja czas aplikacji wykorzystałam również na pracę w Wydziale Cywilnym jednego z sądów na stanowiska asystenta sędziego (sporządzałam wtedy m.in. projekty orzeczeń).
W trakcie aplikacji duży nacisk kładzie się na umiejętność skutecznego występowania przed sądem. Aplikacja zakończona jest egzaminem przeprowadzanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości, ze wszystkich dziedzin prawa. Jest to czterodniowy egzamin czysto praktyczny - w jego trakcie sporządza się apelacje, umowy handlowe, pozwy, skargi kasacyjne itd. Dopiero po uzyskaniu pozytywnego wyniku z egzaminu radcowskiego lub adwokackiego, uzyskuje się tytuł radcy prawnego lub adwokata i uprawnienia do noszenia togi.
Jaki jest zakres uprawnień radcy prawnego i adwokata?
Zarówno radca prawny jak i adwokat mogą występować w sądzie na sali rozpraw we wszystkich rodzajach spraw np.: cywilnych, rodzinnych, karnych, gospodarczych, administracyjnych, w charakterze zarówno pełnomocnika, jak i obrońcy. Przedstawiciele obu zawodów prawniczych mogą też sporządzać pisemne umowy, opinie prawne oraz udzielać porad prawnych.
Przedstawiciele obu zawodów prawniczych - radcowie prawni i adwokaci:
- muszą pokonać analogiczną drogę do zawodu,
- mogą zajmować się identycznymi sprawami,
- mają też takie same uprawnienia do występowania przed sądem.
Czy jest cokolwiek co nas różni? Odpowiedzi należy szukać głęboko w historii wykonywania tych zawodów. Dawniej, przedsiębiorstwa państwowe mogli obsługiwać tylko radcowie prawni, a adwokaci nie mieli do tego uprawnień. Radcowie prawni zatrudniani byli w tych przedsiębiorstwach często na podstawie umowy o pracę. Dopiero w tym miejscu przechodzimy w końcu do znalezienia różnicy jaka dzieli nas radców od adwokatów. Adwokaci - w przeciwieństwie do radców - nadal nie mogą być zatrudniani na umowę o pracę w spółce, czy w urzędzie. Radcowie natomiast - oprócz prowadzenia swojej kancelarii - mogą też pracować etatowo w instytucjach.
Co oznaczają kolory żabotu na togach?
Przedstawiciele określonych zawodów prawniczych obowiązani są występować na sali rozpraw w stroju urzędowym, tj. w todze. Niebieski żabot znajduje się na togach radców prawnych, zielony - adwokatów, fioletowy - sędziów, a czerwony - prokuratorów.
Jakie są zwroty grzecznościowe używane w stosunku do przedstawicieli wybranych zawodów prawniczych?
Grzecznościowego słowa mecenas używa się zarówno w stosunku do radców prawnych, jak i adwokatów. Do notariuszy zwyczajowo zwracamy się - pani rejent/panie rejencie. Do zarówno pani sędzi jak i pana sędziego na sali rozpraw - wysoki sądzie. Do prokuratorów - pani/panie prokuratorze.
Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Państwu poszerzyć wiedzę na temat zawodów prawniczych i dzięki niej będą się Państwo czuli komfortowo podczas wizyt w sądzie lub urzędzie.
Kolejny artykuł zostanie poświęcony tematyce nieruchomości, w tym zasiedzenia.
Magdalena Kowalska-Graca
|
|
|
