uzupełnienia - nowinki
Skalbmierz, 7-12-2020
Zakończenie prac konserwatorskich trzech par metalowych drzwi wejściowych
 |
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
Prace konserwatorskie przy trojgu metalowych dwuskrzydłowych drzwiach z XIX wieku w kolegiacie skalbmierskiej zostały rozpoczęte w lipcu 2019 roku. Najpierw zostały wykonane prace przy drzwiach wejściowych od strony zachodniej (główne wejście) oraz jednej parze drzwi dwuskrzydłowych w kruchcie północnej. To był pierwszy etap prac.
Całkowity koszt tego etapu prac wyniósł kwotę 51.719,29 parafia otrzymała dotację od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego kwotę 30.000 zł.
 |
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
W listopadzie 2020 roku zakończono pracę przy trzeciej parze drzwi w kruchcie północnej z środków własnych parafii w kwocie 21.000 zł. Wykonawcą prac konserwatorskich była pracownia "Akant" Radomira Dawidziaka z Rzeszowa. Prace polegały na konserwacji drewna, powierzchni blachy cynkowej, konserwacji ornamentów blach płaskiej, płaskowników, kratownicy, odnowieniem ornamentów lilii i rozet. Odnowione drzwi nadały nowego jeszcze piękniejszego blasku kościoła skalbmierskiego.
Parafianie wraz z ks. Proboszczem dziękują wszystkim darczyńcom i ofiarodawcom.
 |
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
red.
Źródło: informację przekazał ks. Marian Fatyga - proboszcz
Skalbmierz, 13-11-2020
Renowacja ołtarza i obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
To przed tym obrazem pokolenia skalbmierzan modliło się do Matki Bożej w różnych intencja i potrzebach, także w czasie epidemii dżumy w XVII i XVIII wieku, która nawiedziła Skalbmierz i okolice. Małżonkowie przed tą Madonną powierzają swoją przyszłość w modlitwie. Dzisiaj w epoce zarazy wierni parafii Skalbmierz modlą się i śpiewają pieśń zawierzenia się i swoich rodzin Jej wstawiennictwu.
Parafia św. Jana Chrzciciela w Skalbmierzu zakończyła pierwszy etap renowacji ołtarza bocznego. W zakres prac konserwatorskich wchodziły prace związane z odnowieniem obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem w metalowej sukience z XVII wieku oraz kilku elementów wyposażenia ołtarza: glorii, anioła, dwóch rzeźb symbolizujących alegorie Azji i Ameryki. Całkowity koszt I etapu renowacji: 40.975,22 zł. Wkład własny parafii 20.975,22 zł, dotacja od wojewódzkiego konserwatora zabytków to kwota 20.000,00 zł.
Prace konserwatorskie wykonała pracownia Eweliny i Marcina Gruszczyńskich z Rzeszowa z którą ks. proboszcz Marian Fatyga współpracuje od trzynastu lat. Kolejny etap renowacji zaplanowany jest na przyszły rok.
 |
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
(fot. parafia Skalbmierz) |
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
red.
Źródło: informację przekazał ks. Marian Fatyga - proboszcz
Skalbmierz, 13-05-2020
Krótki fotoreportaż wiosennych zdjęć kolegiaty skalbmierskiej
Kolegiata skalbmierska w wiosennym słońcu.
fot. Marian Fatyga
zdjęcia wiosna 2020 publikacja: 7-12-2020
red.
Skalbmierz, 29-02-2020
Plany na 2020 rok renowacji ołtarza Matki Bożej w skalbmierskiej kolegiacie
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
Już niebawem ołtarz w skalbmierskiej kolegiacie może zyskać nowy blask. To efekt starań księdza proboszcza Mariana Fatygi oraz wiernych. Oprócz wkładu własnego parafii kościół będzie się starał pozyskać pieniądze od ministra kultury, konserwatora zabytków w Kielcach i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego. Przewidywany koszt renowacji wyniesie 180 tysięcy złotych.
Ołtarz Najświętszej Marii Panny Różańcowej to jeden z najciekawszych elementów zabytkowego wyposażenia kościoła świętego Jana Chrzciciela w Skalbmierzu. Główna część nastawy została ufundowana, wraz z bliźniaczym ołtarzem świętej Anny na początku XVIII wieku. Prawdopodobnie obydwie nastawy powstały przed ukończeniem w 1701 roku ołtarza głównego w kolegiacie świętej Anny w Krakowie, na którym skalbmierskie nastawy są wzorowane. Z kolei zastosowanie do ich dekoracji ornamentu akantowego w jego wczesnej postaci wskazuje, że czas powstania należy zawęzić do pierwszego dziesięciolecia XVIII stulecia.
W ołtarzach zwracają uwagę związki stylistyczne rzeźb z dziełami mistrzów dekorujących krakowską świątynię uniwersytecką. Warto przy tym zaznaczyć, że skalbmierskie nastawy są jednym z najwcześniejszych przykładów recepcji krakowskiego arcydzieła, co potwierdza, znane również ze źródeł pisanych, żywe związki kanoników skalbmierskich z krakowskim środowiskiem uniwersyteckim. Omawiany ołtarz zachował się do naszych czasów w prawie niezmienionym stanie.
Nowszym dodatkiem jest tylko mensa, pochodząca, jak można wnosić z dekorującego ją ornamentu z około połowy XVIII wieku. W polu głównym nastawy umieszczony został obraz Najświętszej Marii Panny Różańcowej, będący kopią cudownego obrazu Matki Boskiej Śnieżnej przywiezionego w roku 1600 z Rzymu przez kardynała Bernarda Maciejowskiego i umieszczonego w krakowskim kościele Ojców Dominikanów. Ponieważ to właśnie wstawiennictwu Matki Boskiej Śnieżnej przypisano zwycięstwo nad armią turecką pod Chocimiem, wkrótce po tym wydarzeniu, krakowski wizerunek stał się jednym z najpopularniejszych i najchętniej kopiowanych obrazów maryjnych w Rzeczypospolitej.
Trudno w tej chwili określić, ze względu na przykrywające go srebrne sukienki, kiedy powstał skalbmierski obraz. Z dużym prawdopodobieństwem można z nim wiązać przekaz o wstawiennictwie Matki Boskiej Różańcowej, które w roku 1677 sprawiło, że szalejąca wówczas zaraza ominęła Skalbmierz. Na ten czas przypadają również zabiegi, zmierzające do założenia w świątyni Bractwa Różańcowego. Nie można wykluczyć, że obraz znajdował się w Skalbmierzu już wcześniej. Z połowy XVII wieku pochodzi nakaz otwierania kościoła o świcie, tak aby parafianie mieli dostęp do ołtarza z obrazem Najświętszej Marii Panny, choć nie da się na tej podstawie z całą pewnością potwierdzić, że chodzi właśnie o ten obraz.
Dokładne datowanie dzieła możliwe będzie dopiero po zdjęciu przykrywających go sukienek i przeprowadzeniu specjalistycznych badań z udziałem konserwatorów i historyków sztuki. Niezwykle cennym elementem są przykrywające obraz srebrne sukienki. Wykonane techniką trybowania, częściowo złocone, dekorowane są mistrzowsko odkutym ornamentem utworzonym z kwiatów i liści akantu. Ufundowane zostały przez mieszczkę skalbmierską o nazwisku Bogdańska i wykonane w drugim dziesięcioleciu XVIII wieku. Należy podkreślić, że dzieło jest znakomitej klasy artystycznej, porównywalne z najlepszymi tego typu zabytkami, zachowanymi na terenie południowej Polski i zostało wykonane najprawdopodobniej w jednym z najlepszych warsztatów złotniczych działających w Krakowie.
Pierwotnie, w ołtarzu znajdowała się jeszcze zasuwa, którą był obraz Dzieciątka Jezus, również zdobiony srebrnymi aplikacjami. Dokładnie nie wiadomo kiedy został on zastąpiony przez przedstawienie Przemienienia Pańskiego, najprawdopodobniej to samo, które stanowiło pierwotnie zasuwę ołtarza świętej Anny. Obraz widoczny jest na zdjęciu z początku XX wieku wykonanym po pożarze z roku 1908. Ze względu na uszkodzenie mechanizmu do podnoszenia zasuwy, nie wiadomo jakie przedstawienie znajduje się obecnie w ołtarzu, jednak jeżeli jest to samo Przemienienie Pańskie, należy się liczyć z koniecznością konserwacji obrazu pochodzącego z pierwszego dziesięciolecia XVIII wieku. Tym samym wydobyto by z zapomnienia kolejny element wyposażenia skalbmierskiej świątyni z tego okresu.
Należy podkreślić, że ołtarz Najświętszej Marii Panny Różańcowej stanowi nie tylko obiekt o wysokich walorach artystycznych. Był również przez wieki jednym z najważniejszych obiektów dla skalbmierskiej wspólnoty. To przy nim zbierały się dwie najważniejsze wspólnoty religijne - Bractwo Różańca Świętego i Bractwo Najświętszego Imienia Jezus. Przy tym ołtarzu grzebani byli również członkowie tych stowarzyszeń. Do niego fundowali paramenty - oprócz wspomnianej srebrnej sukienki, zachował się jeszcze piękny srebrny kielich, sprawiony w roku 1679 przez wójta skalbmierskiego Kacpra Ostroszewicza. Przy nim też w najważniejsze święta maryjne zbierała się cała skalbmierska wspólnota.
Z powyższych powodów oraz ze względu na stan zachowania, ołtarz wymaga pilnej i kompleksowej konserwacji. Zwłaszcza stan obrazu, przykrytego od kilku stuleci sukienkami budzi niepokój. Prace restauracyjne nie tylko przywrócą temu znakomitemu dziełu blask ale wręcz mogą być ostatnią szansą na uratowanie tego cennego zabytku.
Wojciech Sowała - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Źródło: informację przekazał ks. Marian Fatyga
Skalbmierz, 2-02-2020
Odnawianie zabytków kolegiaty skalbmierskiej
XIX-wieczne drzwi wejściowe do kolegiaty:
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
W grudniu 2019 roku zakończono prace konserwatorskie przy dwóch parach drzwi wejściowych do kościoła św. Jana Chrzciciela w Skalbmierzu. Drzwi pochodzą z XIX wieku były mocno zniszczone i skorodowane. Prace wykonała firma konserwatorska Marcina i Eweliny Gruszczyńskich z Rzeszowa.
Łączny koszt pełnej konserwacji technicznej i estetycznej wynosił 51.719 zł. Dotacja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego to 30.000 zł .Wkład własny parafii 21.719 zł.
Odnowione drzwi nadały nowego blasku przepięknej świątyni w Skalbmierzu.
 |
| (fot. parafia Skalbmierz) |
Północne przęsło XVIII wiecznej zakrystii kolegiaty:
fot. parafia Skalbmierz
zdjęcia grudzień 2019 publikacja: 7-12-2020
red.
Źródło: informację przekazał ks. Marian Fatyga
|
