Skarby skalbmierskiej kolegiaty - misterne precjoza
 |
| monstrancja z początku XVIII wieku (fot. archiwum kolegiaty w Skalbmierzu) |
Skalbmierz, 10-02-2017
Zbiór kosztowności świątyni skalbmierskiej, jak zazwyczaj w dawnych inwentarzach nazywano przedmioty wykonane ze szlachetnych kruszców, przedstawia się nad wyraz interesująco. Wśród tych ocalałych z zawieruchy dziejowej, wojen i rekwizycji dzieł złotniczych kilka należy wyróżnić.
Jest to monstrancja z początku XVIII wieku, najprawdopodobniej z przeznaczeniem do tutejszego kościoła, pochodzącą z którejś krakowskiej pracowni złotniczej.
Na uwagę zasługuje kielich z roku 1605, którego walory artystyczne są świadectwem wysokiego poziomu na jakim stało wówczas złotnictwo krakowskie.
Wspomnieć należy również relikwiarz w kształcie głowy św. Jana Chrzciciela. Piękny i bardzo rzadki przykład tego typu relikwiarzy, który w zbiorach europejskich zachowało się zaledwie kilka.
 |
| relikwiarz w kształcie głowy św. Jana Chrzciciela (fot. archiwum kolegiaty w Skalbmierzu) |
Pięknymi walorami artystycznymi odznacza się także krucyfiks ołtarzowy ufundowany w roku 1692 prawdopodobnie przez tutejsze kolegium kanoniczne. Tej klasy krzyży z tego okresu dotrwało do naszych czasów niewiele. Rzadkością jest także lampa wietrzna pochodząca z około połowy XVII wieku, ukształtowana z pięknie kłutego ornamentu małżowinowego.
Pozostała część przedmiotów, choć może nie jest tak spektakularna artystycznie, to ze względu na zdobiące je inskrypcje i sygnatury stanowi bezcenne źródło nie tylko do dziejów tutejszego kościoła i tworzącej go społeczności, ale także do historii złotnictwa, zwłaszcza krakowskiego.
Wymienione obiekty są zachowane w stanie bardzo dobrym.
Szczegółowej inwentaryzacji oraz katalog złotnictwa kościoła św. Jana Chrzciciela w Skalbmierzu zostały wykonane z inicjatywy dr hab. Andrzeja Betleja dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie, wykładowcy historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w obecnym roku przez Wojciecha Sowałę.
W ubiegłym roku także pod kierunkiem prof. Andrzeja Betleja dokonano inwentaryzacji szat liturgicznych parafii w Skalbmierzu. Natomiast studentka historii sztuki Katarzyna Chrzanowska napisała pracę licencjacką "Boazerie w prezbiterium kościoła pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela w Skalbmierzu". Pan profesor Betlej przygotowuje książkę o kolegiacie skalbmierskiej.
 |
| zabytkowa "wieczna lampka" (fot. archiwum kolegiaty w Skalbmierzu) |
W wolnym czasie zapraszam do skalbmierskiej kolegiaty, gdzie dla grup zorganizowanych oprowadzam po kościele wraz z muzyką organową wykonaniu miejscowego organisty Roberta Basiaka.
opracowanie: red.
Źródło: informację przekazał ks. Marian Fatyga
|
|
|
