Proszowice - Ogród Biblijny
 |
| (fot. Andrzej Solarz) |
Proszowice, 11-09-2009
Pierwszym w Polsce ogrodem biblijnym jest ponad 10 arowy ogród w Proszowicach przy Domu Brata Alberta (Zespole Placówek Caritas), którego otwarcie miało miejsce 24 czerwca 2008 roku. Znajduje się on w centrum Proszowic (vis- a -vis kościoła przy drodze 776 - jadąc od Krakowa po prawej stronie ul. 3 Maja 2). Jest on efektem pracy i współpracy oraz dobrej woli wielu ludzi, służy on do wypoczynku, a także do kontemplacji i popularyzacji treści biblijnych.
Ogrody biblijne mają na celu przeniesienie roślin wymienionych w Piśmie Świętym na grunt rzeczywisty. W takich ogrodach każda roślina posiada tabliczkę z nazwą oraz cytatem z Biblii. Taka prezentacja eksponatów pozwala czytać tekst biblijny w konfrontacji z żywym materiałem roślinnym. Niestety nie każda roślina może rosnąć na naszych glebach i w naszym klimacie. Rozwiązania są dwa: albo uprawia się te rośliny w kubłach i przetrzymuje w zimie w ciepłych pomieszczeniach, albo sadzi się rośliny do nich podobne, dobrze zimujące w gruncie. Dlatego w ogrodzie biblijnym w Proszowicach prawdziwa oliwka rośnie w donicy, a "Ogród Oliwny" tworzą oliwniki - rośliny do niej tylko podobne i dobrze rosnące w gruncie.
 |
| (fot. Andrzej Solarz) |
Tak rosnące w Proszowicach rośliny opisuje Agnieszka Dziarmaga: "...Centrum ogrodu w Proszowicach stanowi "ogród zamknięty" (inspirowany Księgą Pieśni nad Pieśniami), który wyznaczają drewniane kraty stanowiące podpory dla czerwonych i bladoróżowych róż. Miejsce to jest szczególnie atrakcyjne wczesną wiosną, kiedy rozkwita tu wszystkimi kolorami ponad 3 tys. roślin cebulowych, m.in. krokusy, tulipany, narcyze i hiacynty, do których odnoszą się słowa Jezusa: "Przypatrzcie się liliom, jak rosną: nie pracują i nie przędą. A powiadam wam: Nawet Salomon w całym swym przepychu nie był tak ubrany jak jedna z nich" (Łk 12, 27).
Nieco wyżej wzrok przyciąga studnia Jakuba, przypominająca scenę rozmowy Jezusa z Samarytanką, mająca postać ośmioboku - by równocześnie stanowić przypomnienie Ośmiu błogosławieństw. Ukształtowane z wiecznie zielonych krzewinek bukszpanu litery alfa i omega, zarys krzyża i menory - to także z pewnością czytelne symbole dla osób odpoczywających w ogrodzie.
I jeszcze koniecznie, odwiedzając proszowicki ogród, trzeba przejść przez płynący w uregulowanym korycie strumień - czyli doświadczyć przejścia bez szwanku przez Morze Czerwone, tak samo jak nie ucierpieli uciekający przed wojskiem faraona Izraelici. Zobaczyć tu także można - pod dającą już cień morwą - szklany pojemnik z ziarenkami gorczycy, które mają skłonić do refleksji nad słowami Jezusa: "Gdybyście mieli wiarę jak ziarenko gorczycy, powiedzielibyście tej morwie: "Wyrwij się z korzeniem i przesadź się w morze", a byłaby wam posłuszna" (Łk 17, 6).
Ogród biblijny w Proszowicach ma już pierwsze ogrodnicze sukcesy. Chleb św. Jana zawiązał tego roku strąki (to te znane z przypowieści o synu marnotrawnym), a figa zawiązała owoce, choć uprawa tej delikatnej rośliny w naszym klimacie wcale nie należy do łatwych. Uprawia się ją tu, podobnie jak inne rośliny śródziemnomorskie, w donicy. Rośliny te na zimę umieszcza się "gościnnie" w pomieszczeniach proszowickich firm i szkół, ale trzeba dla nich wybudować oranżerię. Zimowania w szklarniowych warunkach wymagają m.in. obficie kwitnące oleandry, dwukolczak śródziemnomorski (prawdopodobnie z tej rośliny, o dwóch kolcach wyrastających przy każdym liściu, zrobiono koronę cierniową), aromatyczne drzewo laurowe, cyprys, pistacja lentyszek, cedrat i symbolizujący przetrwanie mirt.
W proszowickim ogrodzie biblijnym zobaczyć można także platana, tuż obok niego rośnie najprawdziwsza akacja z Pustyni Judzkiej, "chwiejąca się na wietrze" trzcina, rycynus o palczastych, efektownych liściach (pod tą rośliną siedział biblijny Jonasz), tzw. łzy Hioba (nasiona tej rośliny to materiał na paciorki różańca), melon, arbuzy, a także pachnące zioła: ruta, kolendra, kminek, mięta i koper..."
 |
| otwarcie ogrodu (fot. Województwo Małopolskie - strona internetowa) |
Wizyta w ogrodzie staje się więc swoistą "lekcją przyrody", gdzie zapoznajemy się z konkretnymi gatunkami roślin, występującymi na kartach Biblii, dlatego częstymi gośćmi ogrodu w Proszowicach są uczniowie okolicznych szkół. Bywają tutaj także nowożeńcy aby w uroczych jego zakątkach zrobić sobie pamiątkowe zdjęcia, coraz liczniej zaglądają tu turyści. Mieszkańcy Proszowic szukają tutaj odprężenia, pomysłu na przydomowy ogródek, staje się on także celem spaceru z dziećmi, wnukami.
Głównym pomysłodawcą i projektantem tego ogrodu była dr Zofia Włodarczyk z Uniwersytetu Rolniczego we współpracy dr inż. arch. Leszkiem Bylina z tej samej uczelni. Znaczący wkład w pozyskaniu roślin wniósł Ogród Botaniczny UJ z Krakowa. Firma LIBET z Wrocławia podarowała materiały do wykonania ścieżek i placów w ogrodzie. Dobrym duchem tego przedsięwzięcia była Urszula Jarosz - kierownik tutejszego Zespołu Placówek Caritas, jako pierwsza podjęła inicjatywę p. Włodarczyk i przez trzy lata zabiegała, aby ten ambitny pomysł mógł stać się rzeczywistością.
W uroczystości poświęcenia (otwarcia) ogrodu 24 czerwca 2008 roku uczestniczyli: Ks. Bp. Kazimierz Gurda z Kielc, Marek Nawara - Marszałek Województwa Małopolskiego wraz z całym Sejmikiem Wojewódzkim oraz Wicewojewoda Małopolski - Stanisław Sorys z Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej, Starosta Proszowicki i przedstawiciele samorządów gmin powiatu Proszowickiego. Ponadto uroczystość uświetnili: Ks. prof. Tomasz Jelonek z PAT oraz o. Leon Knabit - benedyktyn z Tyńca, a także przedstawiciele Uniwersytetu Rolniczego z Krakowa, księża dekanatu Proszowickiego, przedstawiciele Caritas Kieleckiej i wielu innych uczestniczących w tworzeniu Ogrodu Biblijnego.
 |
| otwarcie ogrodu (fot. Caritas w Polsce - strona internetowa) |
Największym ogrodem roślin biblijnych jest Rezerwat Krajobrazu Biblijnego, położony w Neot Kedumim w Izraelu, najstarszym - ogród założony w 1957 roku przy kościele prezbiteriańskim w Ojai w Kaliforni.
Ogrody te są większe i starsze, jednak serdecznie zapraszamy do odwiedzania ogrodu biblijnego w Proszowicach, który jak by na to nie patrzeć jest bliżej nas, a jego urok niemniejszy.
Zwiedzający ten ogród, dzięki przemyślanym rozwiązaniom koncepcyjnym zetknie się z krajobrazami towarzyszącymi perykopom (słowo pochodzące z języka greckiego - odcinek, oznacza fragment Pisma Świętego przeznaczony do czytania i objaśniania podczas danego nabożeństwa). Starego i Nowego Testamentu. Doświadczy "pustyni", przejdzie przez "Morze Czerwone", posiedzi w "ogrodzie Pieśni nad Pieśniami" podziwiając ulotne piękno kwiatów cebulowych i róż, a widząc krzewy winorośli pogłębi swoje rozumienie biblijnego opisu "szczepu winnego i winnych latorośli". Odwiedzi "ogród oliwny", a przy "studni Jakuba" kontemplował będzie słowa Jezusa wypowiedziane do Samarytanki.
Ogród ciągle się rozwija, jest coraz więcej roślin, powstają nowe rzeźby, obiekty symbolizujące wydarzenia biblijne. ZAPRASZAMY!!!
opracowanie: Andrzej Solarz
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- materiały IKP
- Województwo Małopolskie - strona internetowa
"Proszowicki ogród biblijny"; mkil
- WIARA i KULTURA - Polska Prowincja Zakonu Pijarów - strona internetowa
"Powstanie ogród biblijny..."; Informacja z portalem: www.ekai.pl
- biblia.wiara.pl - strona internetowa
"W Polsce powstaną ogrody biblijne"; KAI/J
- Caritas w Polsce - strona internetowa
"Ogród Biblijny w Proszowicach"; Ks. Stanisław Słowik
- Caritas w Polsce - strona internetowa
Dziennik Polski: "Amicus Hominum" za ogród biblijny
- Niedziela, tygodnik katolicki - strona internetowa
"Ogród biblijny szykuje się do zimowego snu"; Agnieszka Dziarmaga
- Niedziela, tygodnik katolicki - strona internetowa
"Do ogrodu z Biblią w dłoni"; Justyna Kowalczuk
- Święto Ogrodów Kraków 2008 - strona internetowa
"ORGANIZATORZY"
- Nowa Małopolska - strona internetowa
"Ogród biblijny rośnie w Proszowicach"; Barbara Ciryt
- Portal młodych ICHTIS.info - strona internetowa
"Proszowice: powstała szopka w jedynym w Polsce ogrodzie biblijnym"; dziar / Proszowice
- Starostwo Powiatowe w Proszowicach - strona internetowa
"Uroczysta Sesja Rady Miejskiej w Proszowicach"; Agnieszka Artymiak-Janasz
|
