Pionier nowoczesnego szkolnictwa w czasach zaborów

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie postaci, macie propozycję innych osób związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym artykule; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Pionier nowoczesnego szkolnictwa w czasach zaborów
Roman Plenkiewicz

Roman Ignacy Plenkiewicz
(fot. pl.wikipedia.org)

Proszowice, 18-08-2021

Roman Ignacy Plenkiewicz urodził się 20 stycznia 1833 r., w Skorczowie (powiat pińczowski), dzisiaj powiat Kazimierza Wielka. Był synem Antoniego (rządcy dworskiego) i Antoniny Grzędzińskiej. Szkołę Realną ukończył w Kielcach ok.1849 r.

     Tam też przez trzy lata nauczał języka polskiego i historii w domach szlacheckich oraz w szkołach prywatnych w Miławczycach (gm. Kazimierza Wielka) - własność Józefa Szylchry Trzebińskiego (biogram w ikp) i Czaryżu (1852-1860). Około 1860 roku zdał egzamin państwowy, uprawniający do nauczania gimnazjalnego filozofii i historii. Tych przedmiotów uczył w gimnazjum warszawskim (Szkole Handlowej) i płockim.

     Naukowo zajmował się analizowaniem, oceną podręczników języka polskiego z końca XIX wieku. Zobrazował (bardzo szczegółowo), pod kątem biograficznym życie i twórczość Jana Kochanowskiego, Mikołaja Reja (patron miejskiej biblioteki publicznej w Kazimierzy Wielkiej) i życie polityczne w XVI wiecznej Polsce.

     Był mentorem praktycznego zadania nauczyciela w kształceniu najmłodszych dzieci. Podkreślał korzyści nauczania języków klasycznych na poziomie średnim. Jego opracowany program nauczania gimnazjalnego historii literatury polskiej, uzasadnił wprowadzanie zabaw ruchowych i ćwiczeń dydaktycznych dla dzieci do siódmego roku życia. Jego pionierska metoda obejmowała wyobrażenia rysunkowe przedmiotów, kontaktu z naturą w szkole podstawowej, kształcenie ciała i umysłu. Wszystko połączone z językiem ojczystym na czele, matematyką, nauką etyczną-przyrodniczą i doświadczalną.

     Opracował monografię katedry kieleckiej i tamtejszego pałacu po biskupiego. Opisał najcenniejsze obiekty architektoniczne na Kielecczyźnie. Odkrył dwa dialogi pułtuskie z lat 1622 i 1623 oraz wskazał ich związki z formami dramatycznym, uprawianymi w Hiszpanii w XVI i XVII w.

     Był współzałożycielem piotrkowskiego "Tygodnika" - 1873 r., i redaktorem "Encyklopedii Wychowawczej" - (1901-1910). Wydał powieść pt: "Perła zatracenia" - 1872 r., i nowelę "Widzenie" - 1902 r.

     Pełnił funkcję sekretarza Komitetu Nadzorczego Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Warszawie (1895-1910). Jako zagorzały przeciwnik rusyfikacji w szkołach polskiej młodzieży, kilka razy był zwalniany z posady nauczyciela. Zapisał się na ziemi piotrkowskiej jako zasłużony działacz kulturalny i społeczny. Opiekował się młodocianymi żebrakami, przestępcami. Zakładał przytułki rzemieślnicze i inne, m.in. w Warszawie na ulicy Sosnowej 1.

     Wykładał na tajnym nauczaniu w duchu patriotycznym, za swoje przekonania i nauczanie młodzieży był prześladowany i osobiście szykanowany przez osławionego Aleksandra Apuchtina, organizatora rusyfikacji Polaków.

Jego uczniami byli: W.Biegański, H.Galle, J.Łoś, I.Matuszewski.

Wydał kilka prac:

1. "Uwagi o dziełach pomocniczych do wykładu nauk w zakładach średnich" - 1865 r.

2. "Kielce pod względem architektonicznym zabytków" - 1901 r.

3. "Losy naszych zabytków" - 1903 r.

4. "Dwa dialogi pułtuskie z lata 1622 i 1623" - 1906-07 r.

Zmarł 4 października 1910 roku w Warszawie, mając status wybitnego pedagoga, historyka i literata...

opracowanie: Marcin Szwaja