Proszowianin Gasiński kanonikiem w Skalbmierzu był...
Wincenty Gasiński

ks. Wincenty Gasiński (fot. Marcin Szwaja)

Proszowice, 17-09-2019

     Mało kto wie, że kolegiata w Skalbmierzu skrywa też proszowickie ślady, posługi kapłańskiej na tym terenie. To w jej wnętrzu, obok ołtarza głównego, jest zdjęcie i inskrypcja, naszego rodaka. Który jest doceniony w tekście, pod postacią wygrawerowanych słów na tablicy epitafialnej. Szanowany, a jego dokonania, zostały zapamiętane na następne pokolenia.

Czytamy: Ś.p. Wincenty Gasiński, kanonik honorowy, proboszcz miejscowy. Kapłan z nauki, gorliwości i cnoty dobrze znany. Przez lat 16 pożytecznie pracował w tej parafii i tę świątynię z ruiny do porządku kosztem parafian doprowadził. Staraniem następcy wielbiciele i parafianie.

     Urodził się 29 marca 1829 roku w Proszowicach, pochodził ze starej rodziny mieszczańskiej. Edukację zdobywał w szkołach kieleckich (1844-1848). Święcenia kapłańskie przyjął dnia 26 czerwca 1853 r. w Sandomierzu. Był wikariuszem w: Książu Wielkim, Sączowej i parafii Irządze.

     W czasie powstania styczniowego (1863 r.), zarządzał parafią Pińczów. Lecz został formalnie pozbawiony probostwa, za aktywny udział w patriotycznych manifestacjach. I za współpracę z władzami powstania narodowego. Tak został opisany przez władze zaborcze: [...] pod względem politycznym w stosunku do rządu sprawował się ujemnie. Brał udział w manifestacjach i ujawnił wyraźną niechęć do rządowych władz legalnych [...]. Więziony był wraz z proszowickim proboszczem, księdzem Bronisławem Mieszkowskim. Dzięki wsparciu margrabiego Aleksandra Wielopolskiego ks. Gasiński został proboszczem w Skalbmierzu.

kolegiata skalbmierska (fot. parafia Skalbmierz)

     Biskup kielecki pisał o naszym rodaku w dniu 13 sierpnia 1866 r: [...] X. Wincenty Gasiński, były administrator kościoła parafialnego w Pińczowie a obecnie wikariusz przy kościele parafialnym w Chrobrzu na skutek reskryptu JW dyrektora głównego prezydium w administracyi rządowej spraw wewnętrznych 9 listopada 1864 z powodu niekorzystnej o nim opinii pod względem politycznym usuniętym został z administracyi probostwa w Pińczowie i przeniesiony na posadę wikaryusza na której dotąd zostaje [...].

     Po czterech latach, w 1867 władze rosyjskie, przydzielają mu stanowisko proboszcza w parafii Chroberz, był nim do 1873 roku. Później osiada na stałe jako proboszcz w Skalbmierzu i jest nim aż do śmierci.

Zmarł w Skalbmierzu 25 listopada 1889 roku i został pochowany na tutejszym cmentarzu parafialnym.

pomnik księdza Wincentego Gasińskiego na cmentarzu w Skalbmierzu
(fot. Marcin Szwaja)
na filarze południowym skalbmierskiej kolegiaty znajduje się epitafium ks. Wincentego
(fot. Marian Fatyga)

nagrobek księdza Wincentego na cmentarzu w Skalbmierzu, po remoncie, zdjęcie zrobione 20 stycznia 2023
(fot. Marcin Szwaja)


Społeczny Opiekun Zabytków - Marcin Szwaja   


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. Feliks Kiryk (red); Proszowice, zarys dziejów do 1939 roku; Kraków 2000

  2. zbiory IKP

  3. parafia.chroberz.info
  4. powstanie1863.zsi.kielce.pl
  5. parafiaskalbmierz.pl
  6. dziennikpolski24.pl

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/skarby/ludzie/zwykli/g/gasinski_wincenty/art.php