Szef wywiadu i kontrwywiadu "Marii" i "Domu"
Jerzy Kamiński ps. Wigura
(ur.: 10.12.1911 - zm.: 19.09.1992)
biogram
 |
Jerzy Kamiński ps. Kornik, Wigura
(fot. Inspektorat AK...) |
Proszowice, 25-06-2019
Major rezerwy Jerzy Kamiński ps. Kornik, Wigura; urodził się 10 grudnia 1911 roku w Słomnikach. Podczas II wojny światowej, od 1940 roku (do 1945) należał do konspiracji NOW (Narodowa Organizacja Wojskowa) a po scaleniu jesienią 1943 roku do Armii Krajowej. W NOW był zastępcą komendanta (Mieczysława Pierzchalskiego ps. Żwirko) i kierownikiem wydziału politycznego na powiat miechowski. Po scaleniu z AK, zajmował stanowiska kolejno: zastępca komendanta Obwodu Miechowskiego AK (?), szefa wywiadu i kontrwywiadu Inspektoratu "Maria" AK, oficera informacji i propagandy 106 DP AK ("Wiesława"-"5555").
Cała siatka WKW - NOW wraz z siecią łączności została przekazana w czasie scalenia z AK, a następnie dalej rozbudowana w strukturze Inspektoratu "Maria".
 |
odprawa Komendy Powiatu Miechów NOW, od lewej: "Wigura", "Jawa", Ryszard Niwiński, "Żwirko"; stoją: "Rejtan", "Grotek", "Wuj", "Sitwa", "Rafał", "Wolt"
(źródło: Inspektorat AK...) |
Jako szef wywiadu i kontrwywiadu (W i KW) po Stanisławie Głowackim ps. Zend, "Wigura" (wówczas podporucznik) na szczeblu Inspektoratu współpracował ściśle z podchorążymi: Stanisławem Musiałkiem ("Rafał"), Władysławem Rynkowskim ("Michał"), Marianem Toporem ("Opal"), Józefem Śliwą ("Józwa") - przez pewien czas "wtyczka" w policji kryminalnej, Walerym Kosołkiem ("Dziarski") - stały informator, tłumacz w policji niemieckiej w Miechowie; podporucznikiem Józefem Rajem ("Bruzda") i wieloma innymi. Kamiński koordynował działania wywiadowcze zazwyczaj z miejsca postoju sztabu "Marii", jednak pracował także w terenie.
Jedną z bardziej niebezpiecznych "przygód" "Wigury" zrelacjonował Tadeusz Rabiej ps. Burza, w książce Nieczui "Inspektorat AK "Maria" w walce...": [...] Szef WKW Inspektoratu, gdy uszedł przed aresztowaniem w Słomnikach zatrzymał się u mnie w Proszowicach. Zabrał z moich rąk plik dokumentów konspiracyjnych, ukrył pod zapiętym paltem i poszedł do Żębocina. Przechodząc obok dworca został obskoczony przez patrol niemiecki z okrzykiem "Hende hoh - ausweis bitte". Podniósł ręce do góry, na szczęście dokument miał w zewnętrzne kieszeni marynarki, sprawdzili dokumenty, oddali mu, obszukali tylko kieszenie, nie znaleźli broni, ani nie zauważyli, że pod zamkniętym paltem znajdowały się konspiracyjne papiery. Umknął więc śmierci, a przy nim chyba i ja [...].
 |
z lewej kpt. Jerzy Kamiński, obok por. Pierzchalski Mieczysław ps. Żwirko - zastępca "Wigury" w WKW
(źródło: Inspektorat AK...) |
Położył ogromne zasługi dla zabezpieczenia działań konspiracyjnych oraz bezpieczeństwa jednostek bojowych i ludności cywilnej na terenie Inspektoratu (ówczesny powiat: miechowski, olkuski i pińczowski). WKW badał także wszystkie sprawy podlegające wyrokom Sądów Wojskowych w Inspektoracie.
Rozkazem Komendy Garnizonu "Dom" nr 1, Kamiński został oficerem placu garnizonu.
Wraz z grupą oficerów i żołnierzy 106 DP AK pod przywództwem gen. Bolesława Nieczuja-Ostrowskiego ps. Tysiąc zakładał w okolicy Elbląga, w Nowym Kościele (Pogrodzie) Spółdzielnię Gospodarczo-Społeczną. Prezesem został Nieczuja-Ostrowski, on natomiast był wiceprezesem oraz był w składzie zarządu spółdzielni. Zajmował się on z ramienia Zarządu pozyskiwaniem obiektów i mienia poniemieckiego dla spółdzielni.
Po wojnie represjonowany, przeszedł ciężkie śledztwo na UB i przez szereg lat przebywał w więzieniu. Przez pewien czas razem z dowódcą 106 DP AK (Bolesławem Nieczuja-Ostrowskim) był w celi śmierci. Po 1956 r. został uniewinniony.
Odznaczono go miedzy innymi: Orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Walecznych 3-krotnie, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Wojska kilkukrotnie, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 19 września 1992 roku w Starachowicach, pochowany jest w Luborzycy.
opracowanie: Andrzej Solarz
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Rzeczpospolita Partyzancka; Instytut Wydawniczy PAX; Warszawa 1991
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t.II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część I; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2001
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t.II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część II; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2007
- Antoni Iglewski; "PONAR" Wspomnienia z lat 1939-1945; Brześć Kujawski 2012
- Stanisław M. Przybyszewski; Rzeczpospolita Partyzancka Lipiec - Sierpień 1944; Wydawnictwo "Nowa Nidzica"; Kazimierza Wielka 2004
- Jan Guzik; W obronie miechowskiej wsi 1939-1945; Książka i Wiedza; Warszawa 1981
- Władysław Ważniewski; Walki partyzanckie nad Nidą 1939-1945; Wydawnictwo MON; Warszawa 1975
- zbiory IKP
- miechow.info
- historia-wyzynaelblaska.pl
|
