Stan zdrowia nie pozwolił mu zostać zawodowym wojskowym
Aleksander Issa ps. Słoń
(ur.: 9.09.1914 - zm.: 11.04.2002)

biogram

Aleksander Issa ps. Słoń, Lis
(fot. Inspektorat AK...)

Proszowice, 7-02-2020

Major Aleksander Issa ps. Słoń, Lis; urodził się 9 września 1914 r. w Chrobrzu, był synem Aleksandra i Karoliny z domu Nowacka, ojciec był leśniczym w miejscowości Włochy k/Pińczowa (3 km). Mieszkali w leśniczówce na skraju lasów należących do hr. Wielopolskiego z Chrobrza.

     Po uzyskaniu matury w 1935 r. w gimnazjum pińczowskim, został powołany do Dywizyjnej Szkoły Podchorążych przy 39. pp w Jarosławiu, którą ukończył w 1936 r. w stopniu kpr. pchor. Za jego zgodą komendant szkoły skierował go Zawodowej Szkoły Oficerskiej Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, gdzie nabawił się przewlekłego zapalenia płuc, co go zdyskwalifikowało jako kandydata na zawodowego oficera.

     Po tym życiowym epizodzie ukończył wydział prawa na UJ w Krakowie. Po ćwiczeniach, odbytych w 1938 r. w 17. pp w Rzeszowie otrzymał patent oficerski na stopień ppor. piechoty.

    W połowie sierpnia 1939 r. zmobilizowany do 2. pp Legionów do Sandomierza, skąd wyruszył na wojnę w okolice Borowa Góra - Bełchatów. Był dowódcą pierwszego plutonu (CKM-ów). Swój szlak bojowy zakończył na wschodnich rubieżach Polski u gen. Władysława Andersa w Nowogródzkiej Brygadzie Kawalerii po potyczce z sowieckimi czołgami pod Narolem.

     W marcu 1940 r. rozpoczął działalność konspiracyjną w ZWZ, przybierając ps. Słoń, a od połowy 1943 r., już w AK - "Lis".

     Komendant Obwodu AK "Pelagia" kpt. Roman Zawarczyński ps. Sewer powierza mu organizację i dowództwo placówki "Pies" (Pińczów), przemianowanej później na podobwód "Pola". Od kwietnia 1944 r. podobwód ten stanowił 3 bat. 120. pp AK "Ziemia Pińczowska" 106 DP Inspektoratu "Maria", a dotychczasowe plutony zostały podniesione do rangi kompanii. III bat 120. pp AK posiadał 4 kompanie w miejscowościach: 1. Pińczów - krypt "Pies", 2. Kije - "Kret", 3. Chroberz - "Chomik", 4. Góry - "Jeż".

     Ważnym elementem szkolenia dowódczego w podobwodzie były organizowane kursy podchorążych - 4 i podoficerskich - 5, gdzie przeszkolono łącznie 27 podchorążych i 30 podoficerów. Było to radykalne i szybkie podnoszenie poziomu ogólno wojskowego w batalionie w okresie lipiec 1942 r. - 1944 r.

     Głównym celem walki batalionu była mała dywersja, a więc: niszczenie akt w gminach, mleczarń, zabieranie gotówki z majątków Liegenschaftów w Chrobrzu i Górach, niszczenie młynów i tartaków, mostu kolejowego na Nidzie pod Motkowicami w celu opóźniania wywozu produktów rolnych, trzody i bydła do Rzeszy, sypanie gwoździ na szosę i in.

     Powszechną bolączką był brak broni. Dość powiedzieć, że na ogólny stan batalionu 455 osób w dniu koncentracji w Pińczowie 26.07.1944 r. broni wystarczyło tylko dla ok. 80. Niewiele zmieniło się po otrzymaniu kilkunastu sztuk broni z alianckiego zrzutu.

     W okresie powstania i trwania "Rzeczypospolitej Partyzanckiej" III bat. 120.pp AK, mimo iż nie najliczniejszy i najlepiej uzbrojony, to jednak boleśnie kąsał wroga i szarpał jego siły, nie dając mu chwili wytchnienia, stwarzając mu stałe zagrożenie.

     Pod koniec września 1944 r. "Lis" został aresztowany wraz z 9 innymi żołnierzami z Pińczowa i osadzony w siedzibie gestapo w Busku-Zdroju. Udało mu się wydrążyć otwór w murze i razem z pozostałymi uwięzionymi szczęśliwie uciec z tego złowrogiego miejsca i cało wrócić do domu, by kontynuować walkę do ostatecznego zwycięstwa. Funkcję komendanta obwodu Pińczów Issa sprawował przez 4 lata, od marca 1940 r. do stycznia 1944r., a kiedy funkcję komendanta objął kpt. "Nemo" (Józef Dmowski) - "Lis" został jego zastępcą.

     Przez okres całej służby w ZWZ AK, Aleksander Issa ps. Lis był przykładem w walce, wykazał się zmysłem organizacyjnym i inicjatywą w każdym działaniu, wielką ofiarnością, odwagą i męstwem oraz rozwagą i roztropnością dobrego dowódcy.

     Po wojnie, jak większość oficerów AK, był prześladowany i szykanowany przez UB. Ujawnił się jesienią w 1945r. w Katowicach. Później przeniósł się i zamieszkał w Warszawie.

Był odznaczony: Ord. Woj. Virtuti Militari 5 klasy, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem AK, Medalem WP.

Zmarł 11 kwietnia 2002 r. w Warszawie, pochowany jest na cmentarzu Stare Powązki.

grób "Lisa" na Starych Powązkach w Warszawie
(fot. cmentarze.um.warszawa.pl)


opacowanie: Józef Belski   


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. Józef Belski; Kazimiersko - Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka 22 lipca - 12 sierpnia 1944; Kazimierza Wielka 2014

  2. cmentarze.um.warszawa.pl

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/skarby/ludzie/rp1944/i/issa_aleksander/art.php