Żołnierz Batalionów Chłopskich i "polityczny" Armii Krajowej
Walenty Adamczyk ps. Granit
(ur.: 11.02.1910 - zm.: 8.06.2003)
biogram
 |
| (fot. Inspektorat AK "Maria"...) |
 |
Walenty Adamczyk ps. Granit
(fot. Słownik biograficzny działaczy...) |
Proszowice, 12-03-2020
Pułkownik Walenty Adamczyk ps. Topola, Granit; Prawnik, działacz ludowy. Urodził się 11 lutego 1910 w Luborzycy, w rodzinie chłopskiej, syn Walentego i Katarzyny z d. Gąsiorek. W 1931 ukończył państwowe gimnazjum im. J. Matejki w Wieliczce. Został powołany do służby wojskowej. W 1931 r. ukończył Dywizyjną Szkołę Podchorążych w Rzeszowie w stopniu sierżanta podchorążego. W 1935 roku podjął studia w Wyższej Szkole Handlowej (które przerwał z przyczyn materialnych) zaczął pracować jako sekretarz sądowy oraz studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Podczas studiów należał do Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej. W latach 1931-1932 odbył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy piechoty przy 17 pułku piechoty w Różanie, później przeszedł tez przeszkolenie na kursie dla adiutantów pułku w Różanie.
Uczestniczył w wojnie obronnej we wrześniu 1939 jako podporucznik w 20. pułku piechoty wchodzącego w skład 6 DP Armii "Kraków" na stanowisku II adiutanta pułku. Został ciężko ranny 11 września pod Rozwadowem i leczył w różnych szpitalach: w Brześciu nad Bugiem, Włodawie, Kowlu i Lublinie, po roku leczenia wrócił do domu.
1 listopada 1941 wstąpił do Batalionów Chłopskich i pełnił funkcję instruktora Komendy Obwodu Płaszów, a od końca 1942 roku był komendantem Obwodu Kraków. Jako inwalida wojenny otrzymał koncesję na prowadzenie restauracji w Pleszowie, która była wykorzystywana do działalności konspiracyjnej. Po akcji scaleniowej z Armią Krajową został szefem BIP w Inspektoracie Maria, a później w sztabie 106 DP AK. Uczestniczył w redagowaniu wielu pism konspiracyjnych: "Powstaniec" (redaktor), "Chłopi walczą" - organ Komendy BCh Inspektoratu Chata oraz "Chłopska Droga", których był współredaktorem.
26 lipca 1944 wziął udział w nieudanej akcji na posterunek policji w Kocmyrzowie. W drugiej połowie 1944 r. organizował specjalne patrole propagandowe pod hasłem "jedna armia jeden duch" celem przeprowadzania pogadanek ideologicznych. W końcu 1944 r. został kierownikiem utworzonego Inspektoratu "Chata", w ramach Inspektoratu Armii Krajowej Miechów - pozostał na tym stanowisku do końca okupacji. Po wojnie ujawnił się, został zweryfikowany w stopniu majora.
Po wyzwoleniu pracował w krakowskim sądzie i studiował prawo. Należał do Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którym był prezesem Zarządu Grodzkiego w Krakowie. W 1946 r. zwolnił się z pracy w sądzie i otworzył Fabryki Win "Polwin" w Bytomiu i "Krakus" w Krakowie. Aktywnie uczestniczył w Ruchu Ludowym, organizował struktury PSL-u w Katowicach. w 1947 roku wystąpił z PSL-u i zapisał się do Stronnictwa Ludowego.
W 1950 r. ukrywał się przed aresztowaniem, aż do ogłoszenia amnestii. W 1951 r. zlikwidował "Polwin" i został radcą prawnym na terenie Wieliczki. Pracował też jako chałupnik w Spółdzielni Inwalidzkiej "Robotnik" (ul. Kościuszki 43 w Krakowie). Mieszkał we własnym domu przy Sienkiewicza 48 w Wieliczce. W latach 1954-55 był radcą prawnym spółdzielni "Kongres Pokoju". Był inwigilowany przez służby bezpieczeństwa, 7 listopada 1955 r. zapadło postanowienie o założeniu mu sprawy ewidencyjno-obserwacyjnej o kryptonimie "Groźny", w jego otoczeniu działało kilku informatorów.
W 1956 r. zaangażował się w działalność Komisji Opieki Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, 6 grudnia 1956 r. zakończono sprawę przeciwko niemu i przekazano do archiwum ewidencji operacyjnej. W grudniu 1961 r. był aresztowany w związku z nadużyciami w spółdzielni w inwalidów "Promień" w Wieliczce, zwolniono go 10 marca 1961 r. Pracował jako kierownik sekcji prawnej dyrekcji Huty im. Lenina skąd 15 kwietnia 1962 r. zwolnił się na własną prośbę.
6 lutego 1962 r. sprawę ewidencyjno-obserwacyjną wznowiono, przekazano ja ponownie do archiwum SB 20 października 1964 r. 15 czerwca 1963 r. zdał egzamin notarialny.
Był żonaty z Heleną Janik (córką Andrzeja i Julii z d. Bubnicha, urodzoną 26 października 1923 r. w Zielenicach, łączniczką Batalionów Chłopskich ps. Teresa, aresztowaną na kilka tygodni w 1950 r.), miał dwie córki.
Walenty Adamczyk zmarł 8 czerwca 2003 r., pochowany jest na cmentarzu komunalnym w Wieliczce.
Odznaczenia: Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.
 |
miejsce spoczynku pułkownika na cmentarzu w Wieliczce
(fot. wieliczka.grobonet.com) |
opacowanie: Andrzej Solarz
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Słownik biograficzny działaczy Ruchu Ludowego; Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza; Warszawa 1989
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Rzeczpospolita Partyzancka; Instytut Wydawniczy PAX; Warszawa 1991
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t. II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część I; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2001
- Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski; Inspektorat AK "Maria" w walce t. II Kryptonim "Michał"-"Maria" (1943-VI.1944) Część II; Fundacja Inspektoratu Światowego Związku Żołnierzy AK i Sekcji Obrony Życia Dziecka im. Inspektoratu; Elbląg 2007
- Alina Fitowa; Bataliony Chłopskie w Małopolsce 1939-1945. Działalność organizacyjna, polityczna i zbrojna; PWN; Kraków 1984
- Stanisław M. Przybyszewski; Rzeczpospolita Partyzancka Lipiec - Sierpień 1944; Wydawnictwo "Nowa Nidzica"; Kazimierza Wielka 2004
- pl.wikipedia.org
- krakowianie1939-56.mhk.pl
- malopolskawiiwojnie.pl
- wieliczka.grobonet.com
- portal.powiatwielicki.pl
- mbc.malopolska.pl
- miechow.info
- absta.pl
- dws-xip.pl
|
