17 września dostał się po do niewoli sowieckiej
Leon Postawka
Odonów
(ur.: 21.04.1910 - zm.: kwiecień 1940)

ppor. Leon Postawka pośmiertnie awansowany do stopnia porucznika
(fot. "Małe Ojczyzny - Odonów")

Donosy, 22-01-2016

     Leon Postawka był drugim synem Bronisława Postawki i Janiny z d. Kuester. Ojciec ziemianin, dziedzic i właściciel dóbr ziemskich we wsi Odonów, które odziedziczył po ojcu Stanisławie Postawce ze wsi Donosy sąsiadującej z Odonowem. Był też właścicielem cegielni w Odonowie założonej przez jego dziadka. Majątek po wojnie rozparcelowano i przejął go Skarb Państwa. Obecnie dwór w Odonowie jest własnością Marka Postawki wnuka Bronisława, który odzyskał go w 2006 roku. W wyremontowanym dworze działa m.in. Odonowskie Towarzystwo Kulturalne.

Pozostała część biogramu jest to cytat z książki Tadeusza Kozioła, wydanej w 2013 przez Odonowskie Towarzystwo Kulturalne pt. Małe Ojczyzny - Odonów, z małymi redakcyjnymi poprawkami.

Leon Postawka urodził się 21 kwietnia w 1910 roku, po wstępnej edukacji rozpoczął naukę w gimnazjum w Krakowie, gdzie w czerwcu 1931 r. zdał egzamin maturalny. Po otrzymaniu świadectwa dojrzałości podjął studia w Krakowskiej Wyższej Szkole Rolniczej. 20 września 1933 roku został powołany do wojska i skierowany na kursie dywizyjnym podchorążych rezerwy przy 30. DP w Kobryniu. Szkolenie ukończył 14 lipca 1934 r. i w stopniu podchorążego został przeniesiony do rezerwy.

     W następnych latach powoływany był dwukrotnie na ćwiczenia wojskowe. Pierwsze odbył w roku 1935 (19 VII - 28 VIII), w 83. PP w Kobryniu uzyskując bardzo dobrą ocenę, natomiast drugie ćwiczenia odbył w 1937 (23 VIII - 17 IX) w 12. PP w Wadowicach, po czym otrzymał nominację na podporucznika rezerwy w korpusie oficerów piechoty.

piątka młodych Postawków w Odonowie, po lewej Hanka, po prawej Staszek, w środku Leon, Zosia i Franek (fot. "Małe Ojczyzny - Odonów")

     Był już wówczas żonaty, bowiem w dniu 26 czerwca 1936 r. zawarł związek małżeński z Krystyną Gliszczyńską (ur. w 1914 r., zm. w r. 2004). Oprócz zajęć związanych z administrowaniem majątkiem Odonów i cegielnią wiele podróżował. Wyjeżdżał do Szwajcarii, gdzie studiował jego starszy brat Stanisław, do Niemiec i Francji.

     W końcu sierpnia roku 1939 Leon został zmobilizowany i wziął udział w kampanii wrześniowej, w trakcie której dostał się po 17 września do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku co najmniej do 9 kwietnia 1940 r., po czym został wywieziony do lasu Katyńskiego i tam zamordowany.

     Na NKWD-owskiej liście wywozowej nr 022/1 z 9 kwietnia 1940 r. nazwisko jego figuruje pod pozycją 38 (teczka personalna nr 2584). W 1943 r. jego ciało zostało ekshumowane z dołu śmierci i zidentyfikowany pod nr 1341. Spoczął w mogile bratniej drugiej.

     Przy ekshumacji znalezione w kieszeniach jego munduru dowód osobisty, metrykę ślubu, fotografię, pocztówkę, plakietkę i prawo jazdy.

     Wraz z Leonem we wrześniu 1939 r. zmobilizowanych zostało wielu okolicznych mieszkańców między innymi dr Mierzyński, Pietrzyk z Kazimierzy Wielkiej oraz pracownik majątku Jan Kwiecień, który po powrocie z frontu zdał relację o losach Leona. Opowiadał, że po dostaniu się do sowieckiej niewoli funkcjonariusze NKWD przeprowadzili selekcję zwracając uwagę na dłonie jeńców. Wszystkich inteligentów odizolowano w wiadomym celu, a żołnierzom i podoficerom pozwolono wracać do miejsca zamieszkania.

Leon z żoną Krystyną i siostrą Zofią na pagórku, koniec lat 30-tych, zdjęcie wykonane od południowej strony budynku, w prawym rogu widoczne stodoły dworskie (fot. "Małe Ojczyzny - Odonów")

W 2007 roku rozkazem Ministra Obrony Narodowej został mianowany pośmiertnie na stopień porucznika.

     Leon był pierwotnie przygotowywany przez ojca do przejęcia majątku i cegielni. Mieszkał z żoną w willi na pagórku, gdzie po jego śmierci mieszkała żona ze swymi rodzicami. Willa nie podlegała pod Reformę Rolną jednak Krystyna, wdowa po Leonie, po pewnym okresie sprzedała dom (oczywiście państwo miało prawo pierwokupu) i wyjechała do rodziców. Do końca życia pozostała wdową, pracowała jako pracownik naukowy w Muzeum Narodowym w Lublinie.

opracowanie: Zdzisław Kuliś   

grobowiec rodziny Postawków Kazimierzy Wielkiej z symbolicznym wpisem o Leonie Postawce (fot. Zdzisław Kuliś)

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/skarby/ludzie/katynczycy/postawka_leon/art.php