Polonista z Łaganowa
Józef Kopeć
Łaganów
(ur.: 21.01.1904 - zm.: 1940)
 |
Józef Kopeć
(fot. muzeumkatynskie.pl) |
Proszowice, 8-05-2020
Podporucznik rezerwy Józef Kopeć, urodził się 21 stycznia 1904 roku w Łaganowie koło Proszowic. Był synem Andrzeja i Karoliny z domu Czekaj. W 1922 ukończył Gimnazjum w Miechowie. Od 1922 do 1926 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie na Wydziale Filozoficznym, kierunek filologia polska i romańska.
W styczniu 1927 roku objął posadę nauczyciela języka polskiego w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Krotoszynie. Był miłośnikiem gór, w sierpniu 1938 roku przebywał wraz ze swoją narzeczoną Elfrydą Nowak i siostrzenicą Iren Tomczyk (z męża Swałdek) w Zakopanem na wakacjach.
W 1930 roku został powołany do służby wojskowej. Ukończył Batalionową Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 5a w Cieszynie. Jego jednostkami były: 49 Pułk Piechoty w Kołomyi, a następnie 75 Pułk Piechoty. Do 1939 roku odbył 3 ćwiczenia wojskowe. Mianowanie na podporucznika otrzymał ze starszeństwem od 1 styczni 1933 roku.
 |
Kasprowy Wierch (sierpień 1938). Józef Kopeć z siostrzenicą Ireną Tomczyk (obecnie Swałdek) - ze zbiorów siostrzenicy, Sabiny Tomczyk
(fot. sylwetki.muzeumkatynskie.pl) |
W 1931 roku złożył egzamin nauczycielski naukowy przed Państwową Komisją Egzaminacyjną dla nauczycieli szkół średnich w Krakowie przy UJ ze specjalnością język polski i francuski. Do 1939 roku pracował w Szkole Średniej w Rybniku jako nauczyciel i tam też mieszkał przy ul. Św. Antoniego 10. Znał kilka języków obcych: francuski, angielski, niemiecki, rosyjski, łacinę, grekę. W pierwszych dniach lipca 1939 wyjechał do Paryża na wakacje.
Został zmobilizowany w sierpniu bezpośrednio po przyjeździe z Francji. Do niewoli dostał się w Łucku na Wołyniu, gdzie leżał chory, tam został ujęty i odwieziony do Kozielska. Były wiadomości od dalszej rodziny (rodzina Stanisława Maja, który również zginął w Katyniu), że przebywają w niewoli w Kozielsku. Następnie w pierwszych dniach stycznia 1940 przyszedł list z Kozielska, w którym informował, że przebywa w Kozielsku, do niewoli dostał się w Łucku. Mając 41 stopni gorączki, przeżył tylko dzięki dobrym ludziom. W Jenieckim życiu codziennym Józef brał czynny udział, w swoim pamiętniku wspomina Jan Bartys pod datą 29 listopada 1939 roku: [...] pogadanka Kruszyński historia pieniądza w Polsce wieczorem akademia listopadowa mówili, Jakubowski, Kopeć, Kruszyński, Seweryn [...].
Podporucznik Józef Kopeć został zamordowany wiosną 1940 roku, pochowany jest na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu. Pośmiertnie został awansowany na stopień porucznika w 2007 roku.
Jego nazwisko znajduje się na liście NKWD nr 015/1 z kwietnia l940 roku, poz. 3. nr akt śledczych 3893. Odesłany został do Smoleńska w transporcie śmierci 100 osób. Podczas ekshumacji grobów Katynia został zidentyfikowany i w wykazie ofiar odnotowany jest pod numerem 3455. Przy jego zwłokach w mundurze znaleziono paszport, kartę meldunkową i rachunek.
 |
2000 rok, fragment ściany pamięci ze zbiorowej mogiły w Katyniu, zdjęcie zrobione po uroczystości poświęcenia Polskiego Cmentarza Wojennego - ze zbiorów siostrzenicy, Sabiny Tomczyk
(fot. moremaiorum.pl) |
Rodzina informacji o uwięzionym podporuczniku miała także z Belgii, od poznanej w Paryżu w 1939 roku pani przyszła wiadomość od Kopcia. Tą drogą również zawiadomił rodzinę o swoim losie. List pisany był po francusku. Otrzymane listy nie zachowały się. Pierwszą informacją o tym, że Józef Kopeć zginął w Katyniu, była gazeta "Goniec Krakowski" z 31 lipca 1943 roku.
Miejsca upamiętniające Józefa Kopcia - tablica pamięci na grobie zbiorowym w Katyniu - tablica na kościele św. Boromeusza w Warszawie na Powązkach - tablica w kościele garnizonowym Św. Agnieszki w Krakowie - tablica pamięci Pomordowanych w Katyniu na kopcu usypanym ku czci ofiar hitleryzmu i komunizmu z ziemi proszowickiej przy Zespole Szkół Rolniczych w Piotrkowicach Małych.
opracowanie: red.
 |
symboliczna mogiła Józefa Kopcia na cmentarzu parafialnym w Dobranowicach
(fot.mogily.pl/dobranowice) |
 |
tablica na kościele św. Boromeusza w Warszawie na Powązkach z nazwiskiem Józefa Kopcia, tablice zostały zamontowane w 1990 roku przez rodziny pomordowanych - ze zbiorów siostrzenicy, Sabiny Tomczyk
(fot. moremaiorum.pl) |
 |
zdjęcia z uroczystości 16 maja 2005 w Zespole Szkół Rolniczych w Piotrkowicach, przy której został poświęcony kopiec usypany ku czci ofiar hitleryzmu i komunizmu z ziemi proszowickiej (województwo małopolskie), została tam również umieszczona tablica upamiętniająca zamordowanych w Katyniu - ze zbiorów siostrzenicy, Sabiny Tomczyk
(fot. moremaiorum.pl) |
ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
- Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego; Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa; Warszawa 2000
- Maria MagdalenaBlomberg; Archeologa Jana Bartysa pamiętnik z Kozielska; [w:] Analecta 15/1-2 (29-30)
- sylwetki.muzeumkatynskie.pl
- ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl
- ogrodywspomnien.pl
- muzeumkatynskie.pl
- mogily.pl/dobranowice
- miechow.info
- bazhum.muzhp.pl
- sejm-wielki.pl
|
|
|
