Rolnictwo w miastach obwodu/powiatu miechowskiego w latach 1815-1869

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie artykułów, macie propozycję innych związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym materiale; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Rolnictwo w miastach obwodu/powiatu miechowskiego w latach 1815-1869

żniwiarka w XIX w. rys. A. Kędzierski (fot. stankiewicze.com)

Proszowice, 29-11-2016

     W latach 1815-1869, w niemal wszystkich miastach guberni kielecko-radomskiej, rolnictwo stanowiło jedno z podstawowych zajęć mieszkańców. Józef Wiślicki w opisie powiatu miechowskiego z 1850 roku, pisał ...posiadał urodzajne niwy, a nade wszystko dorodny, rześki lud (...) jest pozbawiony opałowego drzewa, do czego przyczyniła się urodzajność ziemi...

     W drugiej połowie XIX wieku powiat obejmował 42 mile kwadratowe, w tym rolniczo użytkowanych, 12 346 włók. Grunty, zwane w ówczesnej klasyfikacji, pszennymi, zajmowały 3529 włók, żytnimi - 4664, pastwiska - 570, łąki - 763, ogrody - 298, lasy - 1684, zarośla - 180, wydmy piaszczyste - 143, wody (jeziora, stawy, rzeki) - 61, błota i bagna - 34, pod siedzibami i zabudowaniami - 167.

     Pozostały obszar zajmowały inne użytki i nieużytki. W 1853 roku, na ogólną liczbę 109 877 mieszkańców, 87558 stanowiła ludność rolnicza. W tym roku, na terenie powiatu było, min., stanowiących sprzężaj rolniczy, 18 543 koni i 13 294 wołów oraz 20017 krów, 23842 sztuk trzody chlewnej, 43101 owiec i 4920 baranów.

Ilość (w jednostkach zwanych czetwiertami) wysianych, zasadzonych i plon produktów rolnych w 1863 roku, przedstawia poniższa tabela.

(fot. zbiory autora)

Plony siana w tym roku wynosiły 2092250 pudów. Te uprawy i inne zajmowały areał, pszenica - 1080 włók, żyta - 1657, jęczmienia - 1167, owsa - 1109, grochu - 346, gryki, prosa i rzepaku - 119, lnu i konopi - 40, kartofli - 523.

Ugorowanych było 1903 włóki. Pozostały areał przeznaczony był pod inną produkcję, min. buraki cukrowe. Na słabym poziomie rozwinięty był przemysł rolno - spożywczy. Cukrownia w Kazimierzy Wielkiej wyrabiała 3722 pudy cukru, 29 gorzelni produkowało 77464 wiader okowity, 13 browarów produkowało 57700 beczek zwyczajnego piwa. W Gniazdowicach i w Nieszkowie pracowały tzw., młyny amerykańskie mieląc rocznie 20800 pudów mąki i kaszy. Ponadto 132 młyny wodne i wiatraki wytwarzały 653920 pudów mąki i kaszy. Znajdujące się na terenie powiatu olejarnie tłoczyły ok.180 wiader oleju, a trzy garbarnie wyprawiały rocznie ok 11000 sztuk skór.

Henryk Pomykalski

Miary występujące w artykule:

1 laska = 2 pręty=8,93 mb
1 mila = 7467 mb
1 włóka = 30 mórg = 16,79 ha
1 pręt = 15 stóp = 4,22 mb
1 pud = 40 funtów = 16,38 kg
1 wiadro = 12,3 l
1 beczka = 492 l
1 czetwierć = 209,9 l (w tej objętości mieściło się min. 8,8 puda ozimego żyta lub 9,5 puda ozimej pszenicy)