Bitwa na ''Łysej Górze'' w Makocicach

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie felietonów, macie propozycję innych związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym materiale; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Bitwa na ''Łysej Górze'' w Makocicach

szklanka szrapnelowa z FeldKanon M5 (fot. Wojciech Pasek)

Makocice, 28-04-2011

W ostatnim czasie wraz z Panem Zbigniewem Jeleniem postanowiliśmy napisać artykuł poświęcony zapomnianej krwawej bitwie na "Łysej Górze" w Makocicach. Pan Zbigniew pisze ...Mieszkańcy wsi Makocice pola uprawne na których rozegrała się bitwa nazywają Łysa Góra z uwagi na brak zadrzewienia. Na zboczu wzniesienia od strony południowej i od zachodniej znajduje się źródło wody, która to spływając do rzeki Ścieklec po drodze zasila staw znajdujący się przy drodze głównej...

W innym miejscu dodaje ...W miejscowości Makocice (obecnie gm. Proszowice) w przeszłości znajdował się dwór wraz z majątkiem ziemskim należącym do rodziny Bukowskich. Pola uprawne w części północno-zachodniej graniczyły z polami uprawnymi należącymi do wsi Opatkowice, Szczytniki - Kowary... Na styku tych pól w czasie I wojny światowej rozegrała się znana bitwa pomiędzy wojskami carskimi a austro-węgierskimi, gdzie oprócz klasycznej w tym okresie walki na bagnety używano także dział. Okoliczni mieszkańcy w czasie prac polowych do dnia dzisiejszego odnajdują części pocisków, łusek naboi karabinowych oraz monety z tego okresu. Także pan Zbigniew spacerując tam znajduje ciekawe rzeczy np. guzik carskiego grenadiera, 2 kopiejki, zapalniki do pocisków szrapnelowych.

zapalniki szrapnelowe M8 bicia 16 K 14 ()

W r. 1914 zaraz po wybuchu wojny światowej Rosjanie, cofając się spod Krakowa, okopali się w listopadzie w Opatkowicach. Austriacy, z Łaganowa bombardowali miasto i "opatkowskie pola", gdzie później starły się oddziały w zaciętej walce. Czytamy w notatkach ...Z przekazu pokoleniowego wynika że główna bitwa rozegrała się na równinie, od strony Klimontowa atakowały wojska rosyjskie a od strony Makocic - Kowar wojska austro-węgierskie. Bitwa pochłonęła wiele ofiar, zginęło około 100 - 300 żołnierzy... Wojska rosyjskie cofając się chciały podjąć kontratak niestety nie odniósł zamierzonego skutku, zostali oni rozbici i zmuszeni do jeszcze szybszej ucieczki.

Ciekawą sprawą jest problem mogiły żołnierzy poległych w tej bitwie. Czytamy ...Bitwa była zacięta, zginęło około od 100 do 300 żołnierzy, którzy mieli wspólną mogiłę obok drogi na polu należącym obecnie do rodziny Śpiewaków. Mogiła ta była znacznych rozmiarów na niej był drewnianej krzyż oraz posadzone kwiaty. Mogiłą tą po II wojnie światowej opiekowali się uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Gniazdowicach wraz z nauczycielką Kazimierą Kraśnicką. Po tragicznej śmierci p. Krasuckiej uczniowie zaprzestali chodzenia na mogiłę, a po zlikwidowaniu szkoły, właściciel działki pomału począł przyorywać mogiłę a z chwilą nastania ery ciągników zaorał ją całkowicie, drewniany krzyż uległ zniszczeniu...

()

     Dwa lata temu p. Jeleń przeprowadził rozmowę z Ireną Pietras z Kowar (była właścicielka działki na której to znajdowała się mogiła), która opowiedziała takie zdarzenie: ...pewnego razu do domu zabrałam sadzonki kwiatów, które posadziłam u siebie w ogródku lecz żołnierze śnili się jej po nocach i sadzonki te odniosła z powrotem....

     W czasie II wojny światowej na polu gdzie rozegrała się bitwa oddział partyzancki AK przejął zrzut broni, którą na wozie przechowywany w stodole u p. Ireny przez parę dni. Po zakończeniu II wojny światowej na tym polu była postawiona drewniana wieża tzw. punkt triangulacyjny, uległ on zniszczeniu w czasie wichury w latach 70-ych, zostały po nim trzy żelbetonowe. W latach 80-ych na drodze blisko mogiły woda po ulewie odkryła pocisk artyleryjski o kalibrze 80mm, który zabrali saperzy z Krakowa.

     Pan Zbigniew podarował mi przedmioty, które znalazł na miejscu bitwy: 2 zapalniki szrapnelowe M8 bicia 16 K 14, szklankę szrapnelową z FeldKanon M5, guzik grenadiera carskiego (bez rewersu), 2 kopiejki z wybitym rokiem 1894. Pamiątki te dołączyłem do swojej kolekcji przedmiotów z tamtych okolic.

Na zakończenie przytoczę fragment piosenki Sabaton'u The Price Of A Mile (Cena mili) przedstawia on los żołnierzy podczas I WŚ.

(...) Armat huk i w gruzach świat,
Działa na polach bez życia.
A na froncie nadal impas -
Tam żołnierze w błocie mrą...
Dróg i domów - dawno brak.
Wciąż nikt chwały nie zyskał (...)

Serdecznie dziękuję Panu Zbigniewowi za udostępnienie swoich notatek oraz cennych eksponatów. Zbigniew Jeleń zajmuje się historią swojego miejsca zamieszkania (Szczytnik) i okolicy.

opracował: Wojciech Pasek

idź do góry

powrót