Niespokojny duch, ks. Wojciech Broll (1816-1912)
 |
tablica pamiątkowa potyczki z okresu powstania styczniowego w Drugni
(fot. pl.wikipedia.org) |
Proszowice, 4-02-2021
W tygodniku "Niedziela" nr 5/311/2021, ukazał się artykuł Agnieszki Dziarmagi pt. "Ks. Broll w czasach powstania". [...] Proboszcz parafii Drugnia pow. stop. gub. kielc., pod względem politycznym nie jest godzien zaufania i potrzebuje dozoru policyjnego [...] - taką notatkę na temat ks. Brolla sporządzili carscy urzędnicy ([w:] Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861 - 1915..., oprac. Paweł Kubicki, biskup sufragan sandomierski, 1933. Sandomierz).
 |
kościół pw. św. Wawrzyńca w Drugni
(fot. pl.wikipedia.org) |
 |
kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Koniuszy
(fot. pl.wikipedia.org) |
W czasie powstania styczniowego, w lutym 1864 r powstańcy zamierzali przeprowadzić atak na Chmielnik, gdzie stacjonowały wojska carskie. W tym celu zarządzono zgrupowanie oddziałów powstańczych w niedalekiej Drugini. Liczący kilkuset powstańców (wg różnych źródeł od 500 a nawet do 800). Trzeci Pułk Stopnicki pod dowództwem płk. Karola Kality ps. Rębajło, zgodnie z rozkazami oddał się pod komendę dowódcy Dywizji Sandomierskiej, płk Ludwika Topór - Zwierzdowskiego... Musztra i defilada (oddziałów) odbyły się po porannej mszy św. Na placu przed kościołem św. Wawrzyńca w Drugini. Mszę odprawił Długiński proboszcz ks. Wojciech Broll. I to wydarzenie nie posłużyło mu w opinii władz carskich... W książce pt. "In memoria posteri - Powstanie Styczniowe na ziemi pierzchnickiej", autor Romuald Sadowski stawia tezę, że fakt przeniesienia w 1865 roku (?) proboszcza Drugińskiego ... ks. Wojciecha Brolla do innej parafii nie odbył się bez związku z jego wsparciem dla powstańców...
Na stronach internetowych miejscowości, zamieszczone jest zdjęcie upamiętniające poległych w potyczce, ale ku czci powstańców którzy zginęli tu 4 XI 1863 roku. Byli oni z oddziału Hauke - Bosaka. Wynika z tego, że ks. proboszcz W. Broll, pełniąc obowiązki proboszcza, był dwukrotnie związany z Powstaniem Styczniowym.
W mojej ocenie, jeżeli były to powody przeniesienia do innej parafii, to tak jak w przypadku ks. Bronisława Mieszkowskiego z Proszowic, były korzystniejsze dla proboszcza Drugini. Myślę, że probostwo w Koniuszy, było bardziej prestiżowym. Ks. W.Broll, jak podaje ks. Jan Wiśniewski w monumentalnej pracy "Historyczny opis kościołów... wydanej w 1917 roku, objął probostwo w Koniuszy od 1864 i pełnił go do 1912 roku. Żył 97 lat.
Adam Grzymała - Siedlecki w "Rozmowy z samym sobą" wspomina proboszcza: ...który tu był duszpasterzem przez pięćdziesiąt lat z górą, a umarł w dziesiątym krzyżyku życia. Postać jakby dla uśmiechniętego poety stworzona, ów ksiądz Broll i z powodu tej swojej długowieczności zasłynął w ludzkiej pamięci następującym wyznaniem; "Pan Bóg Wszechmogący obdarza mię długim wiekiem dlatego , że ja mam sposób na Pana Boga; nigdy się do Niego nie modlę, by mi dał żyć jeszcze piętnaście a choćby dziesięć lat, lecz na Nowy Rok proszę; daj mi dożyć do Popielca, na Popielec znowu; daj mi dożyć Wielkanocy, na Wielkanoc do Zielonych Świątek - i tak po kawałku wycyganiłem od Pana Boga dziewiąty już dziesiątek lat...
W latach 80-tych XX wieku, ks. Edward Iwan, wikary w Koniuszy i prefekt w Zespole Szkół w Piotrkowicach Małych, przygotowując plebanię dla nowego proboszcza ks. Adama Możdżyńskiego, odkrył w kancelarii parafii plafony. Postawiłem tezę i jestem przekonany, że namalowane zostały one z inicjatywy proboszcza ks. Wojciecha Brolla, przez jednego z artystów z kręgu Styki, którzy szkicowali Panoramę Racławicką z cmentarza kościelnego w Koniuszy...
opracowanie: Henryk Pomykalski
|
