Wiekowa orkiestra, a coraz młodsza...

(fot. Kronika Orkiestry...)

Niegardów, 16-09-2020

     Muzyka od zamierzchłych czasów towarzyszyła człowiekowi. Jest odmianą sztuki, której materiałem są dźwięki wydobywane z instrumentów muzycznych. Zawiera dynamikę, melodykę, harmonikę, rytm oraz odpowiednią formę. Lecz żeby to wszystko musiało być idealnie połączone, do tego są potrzebni odpowiedni ludzie. Mowa tutaj o osobach utalentowanych, które z pasją poświęcają swój czas i osobiste zaangażowanie we wspólnym tworzeniu repertuaru. A ten możemy usłyszeć na poziomie religijnym, państwowym czy świeckim. Taki wieloosobowy zespół instrumentalny, działa w niegardowskiej parafii, pośrodku traktu między miasteczkowego: Proszowice-Słomniki.

     Ich instrumenty dęte, blaszane i drewniane zawierają cząstkę historycznej melodii, pozyskanej od magicznego szmeru płynącej rzeki Szreniawy. Większość członków tej orkiestry to wielopokoleniowa rodzina. Pieczołowicie pielęgnują muzyczne tradycje i z dumą przekazują swym następcom. Dzisiaj są godnymi ambasadorami swych pradziadków - pierwszych założycieli orkiestry dętej "Przyszłość". Świadczy o tej działalności także, bogato udokumentowana fotograficznie z opisami kronika tejże orkiestry. Bo tu w Niegardowie muzyczna nuta, nieprzerwanie dźwięczy cały czas. Zatem poznajmy ich muzykalny wkład i dorobek od samego początku...

     Rok 1918 to ważna data w dziejach odrodzonej z niewoli, już wolnej Polski. Wtedy to zaczęła funkcjonować Orkiestra Dęta jako Związek Muzyki w Niegardowie. Założycielami Orkiestry byli mieszkańcy naszej parafii oraz ksiądz proboszcz Mikołaj Łapota, który co prawda nie grał na żadnym z instrumentów, ale brał czynny udział w tworzeniu Orkiestry.

(fot. Kronika Orkiestry...)

Pierwszymi członkami Orkiestry byli: Piotr Małysa, Alfred Wójcik, Wincenty Wesoły, Stefan Łakomy, Jan Szopa, Jerzy Kasprzyk, Władysław Szopa, Jan Kwaśkiewicz, Jan Adamczyk, Bazyli Antos, Adam Szopa, Tomasz Grygiel, Jan Urbański, oraz Marcin Kozera.

     W tamtych jakże trudnych czasach, kiedy nasza parafia była pod zaborem rosyjskim, instrumenty były praktycznie nie do zdobycia. Dzięki datkom parafian i chęciom członków Orkiestry udało się jednak "przemycić" je z Kocmyrzowa, będącego ówcześnie pod zaborem austriackim. Niektóre z wtedy zakupionych instrumentów są używane do dziś dnia, jak na przykład bęben marszowy, bas, alt oraz tenory.

     Pierwsze lekcje Orkiestry odbywały się u Pana Edwarda Gorczycy, który udostępniał swój dom. Później próby zostały przeniesione do budynku, gdzie znajduje się obecnie Bank Spółdzielczy w Niegardowie. Chcąc być członkiem Orkiestry należało wpłacić najpierw kaucję. Lekcje odbywały się wieczorami przy trzech lampach naftowych. Ze względu na brak dofinansowania, członkowie sami musieli płacić za naftę oraz inne potrzebne artykuły do działalności Orkiestry.

     Orkiestrę od samego początku tworzyli mieszkańcy tutejszej parafii. Informacja, o tym z jaką odpowiedzialnością traktowali oni grę w Orkiestrze, jest zawarta w protokole zebrania z 1923 roku, która mówi o karze finansowej dla każdego, kto nie pojawi się na lekcji. Pierwszym prezesem Orkiestry był Piotr Małysa, natomiast pierwszym dyrygentem, który prowadził Orkiestrę oraz uczył nowych członków w tamtym okresie był pan Ząbczyński.

(fot. Kronika Orkiestry...)

     W maju 1935 roku nasza Orkiestra była jedną z wielu orkiestr, które towarzyszyły w przejeździe konduktu pogrzebowego Marszałka Józefa Piłsudskiego na miejsce wiecznego spoczynku, na Wawelu. Specjalnie na to wydarzenie zostały wypożyczone mundury Wojska Polskiego, w których Orkiestra zagrała. Z tego dnia zachowało się również zdjęcie, wykonane na Rynku w Słomnikach.

     Zawierucha wojenna przerwała prężnie rozwijające się życie Orkiestry, która do gry powróciła dopiero w 1945 roku. Przerwa była spowodowana szykanowaniem i prześladowaniem muzyków oraz innych przedstawicieli polskiej kultury na terenie Generalnego Gubernatorstwa przez okupanta. Wszyscy członkowie Orkiestry szczęśliwie przeżyli okres II wojny światowej.

     26 września 1948 roku Orkiestra obchodziła 30-lecie swojego istnienia. Do organizacji Jubileuszu 30-lecia powołano Komitet Wykonawczy składający się z członków Orkiestry, a także parafian na czele z księdzem proboszczem. W przygotowania do Jubileuszu zaangażowany był także organista, Marian Szarawara, który uczył w tamtych czasach nowych członków gry na instrumentach dętych. Dzięki jego pomocy Orkiestrze udało się zdobyć nowe utwory do swojego repertuaru. Rok później natomiast (w 1949 roku) został ufundowany i poświęcony sztandar, który towarzyszy do dziś Orkiestrze w ważnych dla niej momentach oraz w najważniejszych Świętach Kościelnych.

     28 czerwca 1959 roku w Niegardowie został zorganizowany Festiwal Orkiestr Dętych z trzech powiatów: krakowskiego, proszowickiego i miechowskiego. Nasza Orkiestra zajęła I miejsce ex aequo z Orkiestrą z Iwanowic. Orkiestrą dyrygował Władysław Szopa, zaś nagrodą za zdobyte miejsce był kornet "b". W protokołach z zebrań Orkiestry z tamtego okresu znajdują się zapisy, iż: każdy członek Orkiestry ma zagrać swoją partię solo, próby będą odbywać się dwa razy w tygodniu oraz jeśli ktoś nie pojawi się na minimum 6 z 8 prób to nie wystąpi na festiwalu.

W roku 1968 Orkiestra obchodziła Jubileusz 50-lecia swojej działalności, a w 1993 75-lecie.

1997 rok (fot. Kronika Orkiestry...)
2005 rok (fot. Kronika Orkiestry...)

     Przez skład Orkiestry przewinęli się reprezentanci kolejnych pokoleń. Dla niektórych rodzin gra w Orkiestrze to już swoista tradycja. Od 100 lat Orkiestra aktywnie uczestniczy w uroczystościach kościelnych i świeckich na terenie parafii oraz gminy. Przez cały okres swojej działalności Orkiestra zawsze brała udział w festiwalach i przeglądach orkiestr dętych. Od lat 60-tych aż do teraz próby naszej Orkiestry odbywają się w budynku Szkoły Podstawowej w Niegardowie (obecnie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego). Od 1977 roku Orkiestra działa pod patronatem Gminnego Ośrodka Kultury w Koniuszy.

     Od sierpnia 2016 dyrygentem Orkiestry jest Krystian Klimczyk. Aktualnie Orkiestra Dęta "Przyszłość" z Niegardowa liczy ponad 30 członków, w tym wiekszość to osoby poniżej 18-tego roku życia. W 2018 roku, a dokładnie 24 czerwca uroczyście obchodzili 100-lecie istnienia. Wielkim wydarzeniem i doświadczeniem dla młodych członków niegardowskiej orkiestry był wyjazd do Krakowa. Na XVII Małopolskim Przeglądzie Pieśni Patriotycznych (16-17.11.2019 r.), zdobyli tam nie tylko pamiątkowy dyplom laureata ale i wielkie brawa z bisami.

Dyrygenci:

  1. A. Ząbczyński
  2. L. Spluwacz
  3. F. Gąciarz
  4. Władysław Szopa
  5. Piotr Maj
  6. Zygmunt Miłek
  7. Piotr Lech
  8. Bronisław Durmała
  9. Henryk Snadkowski
  10. Andrzej Korzeniowski
  11. Jan Bednarczyk
  12. Henryk Ryński
obecnie: Krystian Klimczyk

Prezesi:

  1. Piotr Małysa 1918-1925
  2. Władysław Szopa 1925-1949
  3. Piotr Maj 1949-1952
  4. Zdzisław Szopa 1952-1954
  5. Józef Żurek 1954-1963
  6. Stanisław Fryt 1963-1967
  7. Alfred Wójcik 1967-1969
  8. Włodzimierz Prostak 1969-1991
  9. Władysław Mazurek 1991-1992
  10. Józef Anioł 1992-2005
  11. Łukasz Rynczak 2005-2015
obecnie: Anna Wiśniowska od 2015

opracował: Marcin Szwaja   

2018 rok (fot. Kronika Orkiestry...)


fot. Kronika Orkiestry...
   publikacja: 16-09-2020


PS
Patrząc na jubileuszowe zdjęcie, łatwo zauważyć radość i pozytywną aurę bijącą od członków orkiestry z Niegardowa. Młodzi, ambitni, z sercem i duszą pielęgnują dorobek swych poprzedników nie zapominając o ich chlubnym dorobku. Bo jak głosi powiedzenie "W młodości siła i przyszłość narodu!".


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. Kronika Orkiestry Dętej "PRZYSZŁOŚĆ" z Niegardowa

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/skarby/felietony/opracowania/20200916niegardow_orkiestra/art.php