Wspomnienia kobiet

	pomóżcie!!! ;)
	Jeżeli posiadacie informacje, materiały dotyczące prezentowanych w Serwisie felietonów, macie propozycję innych związanych z Ziemią Proszowską, albo zauważyliście błędy w naszym materiale; prosimy o kontakt! skarby@24ikp.pl. Inne kontakty z nami: TUTAJ! Redakcja IKP

O G Ł O S Z E N I A

godzinowa 45 dni

Kursy walut
NBP	2023-01-24
USD	4,3341	+0,23%
EUR	4,7073	-0,24%
CHF	4,7014	-0,22%
GBP	5,3443	-0,38%
Wspierane przez Money.pl

Wspomnienia kobiet

Świątek Maria wspomnienia

Nowe Brzesko, 14-04-2007

     Czyli jak to dawniej z wiejskimi "babami" bywało - rzecz o działalności jednej z organizacji kobiecych działających przed 50 laty na terenie gminy Nowe Brzesko.

     Po zakończeniu II wojny światowej, zmianie ustroju i właścicieli gruntów masowo zaczęły powstawać Gminne Spółdzielnie, które całkowicie zdominowały zarządzanie rolnictwem, rzemieślnictwem, handlem oraz życiem kulturalnym we wszystkich miasteczkach i wsiach na terenie całego kraju. Nagle nastąpiła ostra i zdeterminowana rywalizacja pomiędzy GS-ami, którym podlegały Kółka Rolnicze, Państwowe Ośrodki Maszynowe, Ośrodki Nowoczesnej Gospodyni, Koła Gospodyń Wiejskich, Kluby Rolnika itp. organizacje.

     Największy ich rozkwit przypada na przełom lat pięćdziesiątych. W Nowym Brzesku na początku lat sześćdziesiątych również powstał Ośrodek Nowoczesnej Gospodyni, którego kierowniczką została Krystyna Jakubowska. Po paru latach funkcje jej przejęła Stanisława Manijak, a później przez wiele lat Ośrodek prowadziła Maria Świątek. ONG było to swoiste centrum informacji handlowej, reklamy artykułów gospodarstwa domowego oraz szeroko pojętego szkolenia kobiet. Głównym jego celem była organizacja wszelkiego rodzaju kursów tj.: gotowania i szycia, prowadzenie prelekcji i pogadanek o tematyce społeczno-politycznej oraz szeroko rozumianej higieny życia codziennego, profilaktyki chorób społecznych i promocji zdrowego trybu życia.

     Kluczowym elementem stały się pokazy z zakresu najnowocześniejszych urządzeń gospodarstwa domowego i rolnictwa jak również przyrządzanie i degustacje potraw, wypożyczanie naczyń i sprzętu gospodarstwa domowego, organizacja zabaw i imprez okolicznościowych, pokazy seansów filmowych, wyjazdy do teatru, na wycieczki turystyczno-krajoznawcze oraz szkolenie dzieci i młodzieży szkolnej. W okresie nasilonych prac polowych w każdej wsi organizowano sezonowe "dziecińce".

      Prześledźmy zatem, w jaki sposób ONG w Nowym Brzesku organizował kobietom zrzeszonym w Kołach Gospodyń Wiejskich czas wolny od codziennej, ciężkiej pracy w polu. Nowobrzeskiemu ośrodkowi z siedzibą w Domu Ludowym podlegały KGW z Grębocina, Majkowic, Rudna Dolnego, Sierosławic, Gruszowa, Przybysławic, Mniszowa, Mniszowa Kolonii, Józefowa, Hebdowa, Pławowic, Kuchar, Nękanowic, Nowego Brzeska i Szpitar.

     W zamierzchłej dekadzie politycznej w niemalże każdej dziedzinie życia społecznego obowiązywała propaganda związana ściśle z pracą ideowo wychowawczą podporządkowana interesom partii rządzącej. Prelekcje miały jednoznaczny charakter i były obowiązkowe na każdym stopniu organizacyjnym. Odrębną preferencję stanowiły spotkania z nauczycielami, prawnikami oraz ludźmi kultury i sztuki. To od nich kobiety mogły się uczyć jak żyć lepiej, wygodniej i efektywniej spędzać czas wolny.

     Prelekcje dotyczące nauki i wychowania dzieci często prowadziła świetna pedagog pani Leokadia Miłkowa. Istotą działalności oświatowej były prezentacje ciekawych, niekiedy specjalistycznych pozycji książkowych, ich dystrybucja oraz wypożyczanie do podległych Kół Gospodyń Wiejskich na terenie gminy. Odrębną dziedziną, były gminne konkursy z nagrodami o tematyce przybliżającej sylwetki wielkich Polaków czy wydarzenia z życia społecznego. Kobiety, które statutowo zrównane były z mężczyznami, w środowisku wiejskim często miały jeszcze duże problemy społeczno-moralne z pokonaniem stereotypów i zaściankowości. W Ośrodku Nowoczesnej Gospodyni fachową i rzetelną radą służył im zawodowy prawnik, który przyjeżdżał z konkretnymi poradami.

     W latach 60 tych kontakt z podstawową służbą zdrowia był mało dostępny i uwarunkowany wieloma ograniczeniami typu: mała ilość wiejskich ośrodków zdrowia, wąskie grono lekarzy specjalistów, trudności komunikacyjne i powszechny lęk i mniemanie, że "samo przyszło, samo wyjdzie". Ośrodki Nowoczesnej Gospodyni chcąc zdecydowanie pomóc wiejskiej kobiecie wprowadziły szeroką i specjalistyczną akcję uświadamiającą związaną z higieną i profilaktyką zdrowotną. Zajęcia prowadzone były przez fachowy personel medyczny (akuszerki, pielęgniarki, higienistki oraz lekarzy różnych specjalizacji- najczęściej ginekologów, internistów i kardiologów). Pogadanki i instruktarze wzbogacane były filmami, prezentacjami książkowymi i broszurami, które można było zakupić na miejscu. Wiedzy z zakresu oświaty zdrowotnej nigdy nie jest za dość. Kto z nas nie chciałby poszerzyć swojej wiedzy o tematy, które nurtowały kobiety przed wieloma laty?.

     Czy nastąpiła dezaktualizacja problemów zdrowotnych?. Wręcz przeciwnie! Chyba większość ze współczesnych kobiet chciałaby pójść na wykład, czy film instruktarzowy poczym w spokoju przedyskutować z lekarzem lub pielęgniarką nurtujące ją zagadnienia dotyczące zdrowia. Chociaż przez ostatnie pięćdziesięciolecie ewolucja w każdej dziedzinie życia poczyniła niewyobrażalnie wielki postęp, to tematyka zagadnień nurtujących kobiety w zasadzie się nie zmieniła. Filmy i wykłady poparte były konkretnymi pokazami i nauką np.: pielęgnacja noworodka, chorego w domu itp.

     Ogromnym powodzeniem cieszyły się kursy kosmetyczne, na których kobiety zapoznawały się z najnowszymi technikami pielęgnacji ciała, włosów, paznokci oraz uczyły się makijażu. Założeniem Ośrodka Nowoczesnej Gospodyni było zerwanie z tradycyjnymi metodami pracy w gospodarstwie domowym i wprowadzenie wszelkich nowinek technicznych. Dlatego też ogromną popularnością cieszyły się wystawy najnowocześniejszego sprzętu gospodarstwa domowego.

     Szkolono też dziewczęta z kl. VII i VIII w zakresie podstawowych prac związanych z prowadzeniem domu. Któż teraz uczy nastoletnie dziewczynki prania, gotowania, krochmalenia, wieszania bielizny pościelowej czy układania firanek? Ponadto dziewczęta kończące szkołę podstawową dokładnie znały technikę pieczenia ciast; drożdżowych, ucieranych, kruchych i smażonych. Potrafiły gotować zupy, piec i smażyć mięsa, przygotowywać wyroby garmażeryjne, przystawki, sałatki jarzynowe, czy lepić różnego rodzaju pierogi. Adeptki dwuletniej nauki organizowanej przez Ośrodek z powodzeniem mogły prowadzić samodzielne gospodarstwo domowe. Uczono je nawet obsługi miksera, szybkowaru, magla, obielacza, prężalni firan czy odkurzacza.

     Dla kobiet starszych organizowano cykliczne kursy; gotowania, pieczenia, kroju i szycia, haftowania i szydełkowania, repesacji pończoch, obróbki i przetwarzania mięsa, konserwacji i przetworów z ryb, czy z drobiu. Regularnie zapoznawano się ze wszelkimi nowościami z zakresu sadownictwa i uprawy roślin. Sprowadzano nasiona i sadzonki nieznanych warzyw, kwiatów oraz krzewów.

     Niewykwalifikowani rolnicy mieli możliwość zdobywania wiedzy na różnego rodzaju kursach rolniczych. Wspólnie jeżdżono na nowo powstające eksperymentalne szkółki i plantacje. Działalność nowobrzeskiego Ośrodka Nowoczesnej Gospodyni i jego agend w postaci Kół Gospodyń, to nie tylko wytężona praca szkoleniowa. Gro czasu poświęcano imprezom rozrywkowym i zabawom tanecznym. Ich organizacja prócz aspektu emocjonalnego nastawiona były również na cele konsumpcyjne.

     Zarobione pieniądze przeznaczano na zakup nowocześniejszego sprzętu, remonty, a nawet akcje charytatywne. Któż dzisiaj uwierzy, że nowobrzeskie gospodynie zbierały ubranka i wysyłały je do będącego w stanie wojny Wietnamu? Corocznie organizowano przyjęcia z okazji Dnia Matki, Dnia kobiet, 22-lipca, dożynki, pieczenie ziemniaka i tradycyjnego Sylwestra.

     Kobiety wyjeżdżały na występy estrady krakowskiej do filharmonii, opery, operetki i teatru. W rewanżu nowobrzeska estrada gościła największe ówczesne sławy: M. Wojnickiego, H. Zakrzewską, przepiękną Alinę Janowską i sexbombę Kalinę Jędrusik. Działalność turystyczno-krajoznawcza, to wycieczki kobiet wraz z rodzinami do miejsc, które ze względu na swój charakter i niepowtarzalny urok powinny być znane każdemu Polakowi. Kobiety w czynie społecznym bieliły szkołę a nawet samodzielnie wyremontowały zniszczony odcinek drogi.

     Ośrodek Nowoczesnej Gospodyni w Nowym Brzesku zakończył swoją działalność wraz ze zmierzchem socjalistycznego modelu kształtowania i wychowania społeczeństwa. Lecz może komuś z Czytelników tego artykułu nasunie się myśl, że warto sięgnąć po stare, dobre i wypróbowane metody organizacji wolnego czasu nie tylko kobiet, młodzieży, ale i rodzin. Może ci, którzy są odpowiedzialni za kształtowanie postaw społecznych sięgną po wzorce z minionej epoki?

opracowanie: gora

idź do góry

powrót