Staw w Szarbi

plan wsi 1818 r. (źródło Archiwum w Krakowie)

Szarbia, 28-06-2021

     Historia stawów w Szarbi sięga co najmniej XVIII w. już wtedy figurowały na mapach. Plan wsi z 1818 r. przedstawia jeden duży staw i cztery mniejsze sadzawki. Najprawdopodobniej jedna z nich zachowała się do dnia dzisiejszego i jest nią zbiornik strażacki.

     Pierwsze wzmianki pisane pojawiają się przy okazji budowy Domu Ludowego i z tym związanego uruchomienia w nim spółki mleczarskiej w 1924 r. Zimą zwożono ze stawów lód w celu utrzymania dłuższej świeżości mleka.

     Druga wzmianka o stawach pojawia się przy okazji sypania kopca (1926 r.) pod figurę Matki Bożej. Kronika wsi wspomina że mieszkańcy postanowili zasypać stare stawiska i zgórować teren aby postawić na nim figurę. Doły w ziemi były na tle głębokie że mieszkańcy a nawet małe dzieci pracowały przez trzy lata żeby usypać w miejscu stawu kopiec.

     Po założeniu jednostki OSP w Szarbi (1929 r.), jeden zbiornik został oddany w ich ręce. Pieniądze za lód trafiały do kasy druhów. W lutym 1981 roku, na Walnym Zebraniu OSP radzono o zbudowaniu zbiornika przeciwpożarowego z prawdziwego zdarzenia.

staw 1962 r. (źródło: Bojowe Schrony Proszowice)

     Chociaż zniknęły z krajobrazu budynki kryte strzechą, jak pisaliśmy w 1965 roku do PZU w Proszowicach, o zbudowanie zbiornika lub pogłębienie stawu na ich koszt. Otrzymaliśmy odpowiedź że wykończenie Domu Strażaka pochłonęło fundusze gminne. Dopiero w 1984 roku, naczelnik gminy przysłał koparkę, która na koszt gminy, wykopała na starym stawie, zbiornik przeciwpożarowy, o wymiarach 20x20 m do głębokość 2 m, z dopływem wody ze źródeł obok Kozery. Koparką wykonano pogłębienie rowów melioracyjnych, od strony lasu, od Glewa i na pastwiskach, rolnikom bezpłatnie (koszt 1milion złotych).

     W 1985 roku utwardzono drogę do zbiornika, zbudowano most betonowy na strumyku, dowieziono przepusty betonowe, na przejeździe przez rów, za fundusze gminy (koszt 500 tys. złotych). Zakupiono płyty betonowe do wyłożenia boków zbiornika, zwieziono samochodami przez członków straży. Urząd gminy przy pomocy Zarządu Straży, zamawia w spółdzielni ogrodzenie (siatkę) i słupki żelazne, do ogrodzenia zbiornika. Po ich sporządzeniu zwieziono ogrodzenie przez strażaków do remizy.

2020 r.
(fot. Adrian Bryła)
Urząd Gminy spisał umowę z murarzem i ten rozpoczął budowę.

     Rozpoczyna budowę fundamentów, założenie słupków żelaznych i siatki do ogrodzenia zbiornika, ułożenie płytek wokół zbiornika, zbudowanie dwóch kanałów do czerpania wody przez wozy strażackie i inne. Zbudowano przepust wody z zbiornika do rowu głównego.

Fragment kroniki wsi opisujący przekazanie zbiornika przeciwpożarowego 19.07.1987 r.

W dniu 19 lipca 1987 roku w Szarbi, urządzono wielką uroczystość połączoną z przekazaniem zbiornika z wyjazdową sesją Gminy Rady Narodowej Koniusza ze świętem PKWN 22 lipca. W uroczystość tej wzięły udział władze wojewódzkie i Gm. Rada Narodowa oraz sąsiednie jednostki OSP.

Zbiornik który w tym dniu został przekazany, zbudowany był przez Ochotniczą Straż Pożarną w Szarbi, przy pomocy mieszkańców tej wsi, którzy trzechletni fundusz rozwoju wsi w całość na to przekazali. Następnie przy pomocy Gm. Rady Narodowej w Koniuszy oraz Państwowych Zakładów Ubezpieczeń w Krakowie. Dzięki dyrektorowi tej instytucji p. Nowak Zdzisławowi który udzielał pomocy finansowej tak przy budowie domu strażaka jak i przy budowie zbiornika, mostu i drogi dojazdowej do niego.

Kopanie zbiornika wodnego wykonano w 1984 r. Zbudowanie mostu betonowego i utwardzono drogę przelotową do zbiornika w 1985 r. Zbudowanie ogrodzenia zbiornika, dwóch kanałów i przepusty w 1986 roku. Założenie na drodze przelotowej do zbiornika asfaltu, malowanie ogrodzenia wykonano na dzień 19 lipca 1987 roku.

Koszt ogólny budowy zbiornika wynosił 4 miliony złotych.


     W 2007 r. zbiornik został oczyszczony i pogłębiony ponownie. W 2020 r. Zarząd województwa małopolskiego przyznał środki na realizację 41 inwestycji w ramach Małopolskiej Tarczy Antykryzysowej. Wśród wybranych do dofinansowania zadań jest budowa zbiornika rekreacyjnego z infrastrukturą w Szarbi. Wartość inwestycji szacowana jest na blisko półtora miliona złotych.

     Projekt polega na rewitalizacji i zagospodarowaniu terenu wokół istniejącego - bardzo zaniedbanego - zbiornika wodnego w Szarbii. Prace obejmą umocnienie i ogrodzenie brzegów, odmulenie dna, wycięcie i usunięcie zakrzaczeń. W ramach infrastruktury powstanie promenada spacerowa, oświetlenie, parking, ścieżka rowerowa, powstanie teren zielony oraz zamontowane zostaną balustrady ochronne. Sąsiadująca z obiektem droga gminna zyska nową nawierzchnię.
2021 r. (fot. Adrian Bryła)


opracowanie: Adrian Bryła   


ŹRÓDŁA, BIBLIOGRAFIA:
  1. Kronika wsi Szarbi

  2. Bojowe Schrony Proszowice
  3. dziennikpolski24.pl

Artykuł pochodzi ze strony: Internetowego Kuriera Proszowskiego
Zapraszamy: https://www.24ikp.pl/skarby/felietony/miejsca/20210628szarbia_staw/art.php