Kalendarium niepodległości część XLI - 21 postulatów
|
Gdańsk, 14-31 sierpnia 1980 - strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina (fot. Ośrodek KARTA) |
Proszowice, 19-10-2018
21 postulatów. Wypracowana przez KSS "KOR" metoda walki strajkowej wprowadzona zostaje w życie. Już w lipcu 1980, głównie na Lubelszczyźnie, strajki przeciw podwyżce cen żywności prowadzą do negocjacji z władzą i podpisywania porozumień. 14 sierpnia rusza Stocznia Gdańska, w której po dwóch dniach strajk zyskuje charakter solidarnościowego i rozszerza się na cały kraj. Ustalona w Gdańsku lista 21 postulatów, aprobowana powszechnie, staje się narzędziem walki także tam, gdzie nie ma opozycji.
W roli lidera buntu ogólnopolskiego, Lech Wałęsa ogłasza 31 sierpnia porozumienie z władzą. Powstaje niezależny związek zawodowy, zarejestrowany w listopadzie - NSZZ "Solidarność" zyskuje po kilku miesiącach ponad 9 milionów członków. Gdy w marcu 1981 dochodzi do ostrego konfliktu z partią, w strajku ostrzegawczym zamiera cały kraj. Zawarty kompromis odbiera z czasem Związkowi moc sprawczą.
|
Gdańsk, 14-31 sierpnia 1980 - krzyż przed bramą Stoczni Gdańskiej im. Lenina podczas strajku (fot. Ośrodek KARTA) |
|
Gdańsk, 14-31 sierpnia 1980 - strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, robotnik przed tablicą z wycinkami z zagranicznych gazet piszących o strajku (fot. Ośrodek KARTA) |
|
Gdańsk, 14-31 sierpnia 1980 - zbiórka pieniędzy na żywność dla robotników strajkujących w Stoczni Gdańskiej im. Lenina (fot. Ośrodek KARTA) |
|
|
Gdańsk, 17-31 sierpnia 1980 - tablice z postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego zawieszone przy Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina (fot. Ośrodek KARTA) |
31 sierpnia 1980 - w sali BHP Stoczni Gdańskiej zostaje podpisane porozumienie pomiędzy komitetem strajkowym (reprezentującym ponad 700 zakładów pracy) oraz przedstawicielami władzy. Pozwala ono na zarejestrowanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność". W krótkim czasie do "Solidarności" dołącza około 10 milionów osób.
Czesław Bielecki (członek PPN i NSZZ "Solidarność") w "Kulturze" paryskiej: Parę dni temu I sekretarz trzymilionowej PZPR Stanisław Kania spotkał się z przywódcą dziewięciomilionowych Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych "Solidarność" Lechem Wałęsą. 10 listopada, na dwa dni przed zapowiedzianym generalnym strajkiem okupacyjnym w całej Polsce, Sąd Najwyższy zarejestrował "Solidarność" bez zmian w statucie. Pokonaliśmy w ten sposób już drugi próg w tym pracowitym i trudnym powrocie ze świata komunistycznej fikcji do świata komunistycznej rzeczywistości. [...]
To, co się stało i to, co się dzieje partia opatrzyła okrągłą formułą "umowy społecznej". W terminie tym kryje się uznanie podstawowego faktu, że istnieją w Polsce dwie strony i to stanowi już pierwszy decydujący cios dla partyjnej nowomowy.
Warszawa, koniec listopada 1980
27 marca 1981 - po pobiciu trzech związkowców przez milicję NSZZ "Solidarność" przeprowadza czterogodzinny powszechny strajk ostrzegawczy w całym kraju.
Teresa Konarska (mieszkanka Warszawy) w dzienniku: Właśnie toczą się rozmowy Wałęsa - [wicepremier Mieczysław] Rakowski. Boże! Żeby się to jakoś polubownie załatwiło! Od tego teraz zależy wszystko. Jeżeli nie dojdą do porozumienia - to strajk generalny. I wtedy, być może
czołgi sowieckie! Nieszczęście ostateczne. Finis Poloniae. Daj Boże, żeby się dogadali!
Warszawa, 22 marca 1981
Karol Modzelewski (rzecznik prasowy Krajowej Komisji Porozumiewawczej): Ludzie szli na ten strajk ponurzy, tak jak się idzie na wojnę domową. To nie byli ochotnicy, to nie byli żołnierze. To byli zwykli cywile. Szli zdeterminowani, ale ponurzy. I to, co powiedzieli Wałęsa i Gwiazda w telewizji [o podpisaniu porozumienia], przyjęli z ogromnym westchnieniem ulgi. To westchnienie było słychać w całym kraju.
Wrocław, 30 marca 1981
|
Bydgoszcz, 16-18 marca 1981 - tłum zgromadzony przed siedzibą Wojewódzkiego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego podczas tzw. wydarzeń marcowych (fot. Kolekcja Independent Polish Agency / Ośrodek KARTA) |
|
Bydgoszcz, 16-18 marca 1981 - obrady strajkujących podczas okupacji siedziby Wojewódzkiego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego przez rolników z "Solidarności Wiejskiej" i działaczy NSZZ RI "Solidarność", po przybyciu do Bydgoszczy Jana Kułaja utworzono Ogólnopolski Komitet Strajkowy, który wysunął postulat rejestracji chłopskiego związku zawodowego (fot. Kolekcja Independent Polish Agency / Ośrodek KARTA) |
|
Bydgoszcz, marzec 1981 - Lech Wałęsa przemawia do tłumu w czasie tzw. wydarzeń marcowych (fot. Kolekcja Independent Polish Agency / Ośrodek KARTA) |
|
plakat wydany przez NSZZ "Solidarność" Region Mazowsze po wydarzeniach, jakie miały miejsce 19 marca 1981 podczas sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy (fot. Ośrodek KARTA) |
|
plakat wzywający do ogólnopolskiego strajku ostrzegawczego zaplanowanego przez NSZZ "Solidarność" na 27 marca 1981 roku (fot. Ośrodek KARTA) |
red.
|
|
|