W 150. rocznicę powstania Kół Gospodyń Wiejskich...
 |
| grób Anieli i Juliana Zdanowskich na cmentarzu w Miechowie (fot. Henryk Pomykalski) |
Proszowice, 16-03-2016
W dniu 12 marca br. w Proszowicach, zorganizowana została jubileuszowa konferencja 150-lecia Kół Gospodyń Wiejskich. Wnoszę, że z inicjatywy Marii Łakomej z Przesławic, wiceprezes Krajowego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolników i przewodniczącą wojewódzkiej organizacji KGW. Relacjonujący wydarzenie w IKP i DP cytuje wystąpienia prominentnych gości. Są one okolicznościową laurką.
Organizacja pod nazwą Towarzystwo Gospodyń Wiejskich, powstała w Piasecznie na Pomorzu Zachodnim w 1866 roku. Parę lat wcześniej Juliusz Kraziewicz zorganizował w tej miejscowości Kółko Rolnicze. Powstanie tych organizacji było symbolem postępującej organizacji żywiołu polskiego w walce z germanizacją.
Organizację w obecnej nazwie założyła Filipina Płaskowicka (1847-1881) w Janisławicach w woj. łódzkim w 1877 roku. Filipina była wybitną działaczką rodzącego się na ziemiach polskich ruchu socjalistycznego, założyła pierwsze kobiece koło robotnicze w Warszawie. Blisko współpracowała z Ludwikiem Waryńskim. Aresztowana przez władze carskie, zmarła w drodze na zesłanie w Krasnojarsku.
Pominięcie na jubileuszowej konferencji w Proszowicach wydarzeń stanowiących o historii Kół Gospodyń Wiejskich, w powiązaniu z naszym regionem, kładzie się lekkim cieniem na uroczystości.
Pierwszą organizacją powstałą na ziemiach polskich po upadku Powstania Styczniowego, na której założenie zgodę wyraził carat, była "Jutrzenka". Ten pierwowzór kółek rolniczych, dzieło ziemian i chłopów ówczesnego powiatu miechowskiego zapisał się złotymi literami w dziejach polskiej wsi. Nieco później powstają koła gospodyń wiejskich. Ich animatorką była Aniela Zdanowska, córka Gabriela Godlewskiego. Jej mąż był wybitną postacią w dziele odradzania państwa Polskiego, m.in. poprzez organizację kółek rolniczych.
Aniela i Juliusz Zdanowski byli właścicielami pałacu w Śmiłowicach. Ich wspólny grobowiec jest na cmentarzu w Miechowie, w bezpośrednim sąsiedztwie poległych powstańców w bitwie miechowskiej 17 lutego 1863 roku.
Napis na płycie jej grobowca brzmi: Z Godlewskich Aniela Zdanowska (1882-1970), uczestniczka walki o szkołę polską w byłym zaborze carskim, założycielka pierwszych Kół Gospodyń Wiejskich przy Centralnym Towarzystwie Rolnym w Warszawie. Całym życiem wiernie służyła Bogu i Ojczyźnie.
 |
| tablice nagrobne Anieli i Juliana (fot. Henryk Pomykalski) |
Żal, że tą wybitną osobowość w dziele wykształcania Kół Gospodyń Wiejskich w Polsce, córkę Ziemi Miechowsko - Proszowskiej, nie zauważono podczas jubileuszowej konferencji...
Henryk Pomykalski
|
|
|
