Bystre Sreniawy nurty jak prędko płyniecie...
|
herb Szreniawa (Drużyna) na elewacji kościoła Dominikanów (fot. Marcin Szwaja) |
|
Anna Pisarska (fot. Marcin Szwaja) |
Kraków, 15-01-2015
W trakcie moich wycieczek, mających na celu zwiedzanie krakowskich kościołów, przypadkowo natrafiłem na interesujące epitafium. Umieszczone jest w odnowionych krużgankach z XIV wieku, w kościele Świętej Trójcy. Zabytkowy kościół położony na Starym Mieście w sercu Krakowa przy ulicy Stolarskiej 12, połączony z konwentem Klasztoru o.o. Dominikanów z XIII w.
To "bliskie spotkanie" zrobiło na mnie wrażenie i mimo przeszywającego od murów i posadzki chłodu rozpaliły moją ciekawość. Postanowiłem po uprzednim "fotograficznym udokumentowaniu", dowiedzieć się czegoś więcej o zmarłej i jej rodzinie. Taka archeologia historii.
Udało się, choć niezbyt dokładnie pozwolę sobie przeanalizować ten tekst i to zdarzenie, które doświadczyłem.
Otóż wspominam zmarłą w kwiecie wieku Annę:
D. O. M.
Bystre Sreniawy nurty iak prędko płyniecie
Tak nagle tym kamieniem rozbite toniecie
Oto Anna Pisarska Cora Achacego
W panienskiem wieku spieszy do grobu ciemnego
Ztąd żal ztąd y łzy rosną że bliskie nadzieie
Razem niebo odbiera płonne kwiaty sieie
W lipcu samym gdy kwitnie wonna roza ginie
Łzami iuz nie krzystałem tu Sreniawa płynie
Umarła Roku P. 1684.
Życia roku swego 16
Miesiaca lipca dnia 22
|
(fot. Marcin Szwaja) |
|
(fot. Marcin Szwaja) |
Anna Pisarska urodzona 1668 roku w Pisarach, jej rodzeństwo to siostry: Apolinara, Barbara, Katarzyna - siostra zakonu Norbertanek na Krakowskim Zwierzyńcu ur.10.V.1663r. Nowicjat objęła 17.III.1675.Profesja 26.IX.1677r. Funkcja w zakonie - chórowa. Posag wniesiony w kwocie 3000zł. Razem z matką Elżbietą z Lipskich herbu DRUŻYNA Pisarską ufundowała kielich mszalny. Autorka tomu "Zywotów Norbertańskich Świętych", zmarła 28.VII 1709r. Bratanica Anny Pisarskiej to też Magdalena (Teofila)- siostra, bernardynka w Lublinie.
Ojciec Achacy z Pisar herbu SZRENIAWA, ur. ok.1630 roku-namiestnik województwa krakowskiego w konfederacji Lubomirskiego 1666r.Starosta Wolbromski 1672r, rotmistrz wojsk koronnych. Poseł woj. krakowskiego na sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Jeden z dowódców małopolskiego pospolitego ruszenia w bitwie pod Mątwami w roku 1666, gdzie dowodzone przez niego oddziały w składzie wojsk księcia Lubomirskiego pobiły w polu wojska królewskie Jana Kazimierza. Zginął 11 listopada 1673 r w bitwie pod Chocimiem.
Przedkonwokacyjny sejmik proszowski 29.XII.1673 r wnosi, by potomkowie Pisarskiego, "...który gloioise na placu marsowym w terażniejszej okazji za całość poległ Ojczyzny..." - przekazać starostwo wolbromskie. Prośbę tę ponowił sejmik jeszcze 12.V.1674 oraz 1675. Sejm w roku 1676 wyznaczył potomkom nagrodę 20.000 złotych na starostwo wolbromskie. Wespazjan Kochowski poświęcił A.Pisarskiemu żałobne "Consalatoria" w 5 księdze liryków zawartych w zbiorze "Niepróżnujące próżnowanie..." (Kraków 1674r).
Lipiec, to początki żniw na polach, można sobie wyobrazić rozpacz rodziców, gdy odchodzi na zawsze z ziemskiej egzystencji córka w tak młodym wieku, mająca ledwie 16 lat. Nad tekstem rysunek dłoni która bezlitośnie zrywa dojrzały kwiat róży, oddaje ból i bezradność. Szreniawa, rzeka przepływająca przez nasz powiat proszowicki, długości 79,8 km, do Wisły wypływa w pobliżu miejscowości Wierzchowisko koło Wolbromia (torfowiska na Wyżynie Krakowsko - Częstochowskiej).
Jej herby znajdują się w wielu miasteczkach np. w Koszycach. To miejsce gdzie od średniowiecza w pobliżu Jej dorzeczy gęsto skupione były majętności wielu znakomitych rodów rycerskich i rodzin zasłużonych dla dobra Polski. Takim byli Pisarscy.
|
...rysunek dłoni która bezlitośnie zrywa dojrzały kwiat róży...(fot. Marcin Szwaja) |
Mimo że to już 330 lat upłynęło od upamiętnienia zmarłej, wydają się zbędne komentarze związane z tekstem, rysunkiem, portretem, herbu z koroną. Ponieważ kiedy już znajdziemy się już tutaj w krużgankach, jak ja się znalazłem, to zbędne są słowa. To w ciszy, da się odczuć i wyobrazić jak kruche, ulotne jest ludzkie życie. "Jak płomień świecy, szybko się spala Nasze życie, brakuje czasu by poukładać wszystko tak jak się chce" - moje Motto.
Społeczny Opiekun Zabytków; Marcin Szwaja
|