Lechici Nadwiślańscy
 |
| (fot. zgapa.pl) |
15-10-2011
Człowiekowi od wielu pokoleń (wieków) towarzyszy migracja. Ma ona związek z potrzebami człowieka .Do nich możemy zaliczyć np.: potrzebę zaspokojenia głodu, potrzebę rozwoju intelektualnego (nauka języka obcego za granicą), potrzebę znalezienia lepszej pracy, migracja przed wojną, pożarem, powodzią.
W historii świata występowały czasy, w których migrowały całe pokolenia i ludy. VI wiek naszej ery to czasy wędrówek wielu ludów w tym szczepów Lechitów Nadwiślańskich. Na obszarze Ziemi Proszowickiej pojawiły się następujące ich rodziny:
Czerniech, Tropisz, Żyd, Grusz, Mękan, Mnisz, Dolan, Łapsz, Wroczek, Sokoł, Przymek, Prokota, Drwęca, Dalech, Czajek, Koczan, Biadasz, Gorzki, Kaczka, Chrust, Plech, Stojan, Odon, Łagan, Gniazdo, Radzim, Zębota, Grembota, Karwa, Bol, Lel, Nadz, Niegard, Dal, Budziej, Wierzba, Gnat, Jazd, Rzęd, Damian, Łosoś, Wąs, Zakrz, Bełz, Baran, Niedźwiedź, Głuch, Rosiej, Cudzin, Działosz, Pierota, Orzeł, Obraz, Barcik.
Z tych nazw szczepów Lechitów Nadwiślańskich osiadłych w Ziemi Proszowickiej w wiekach późniejszych wyodrębniły się nazwy miejscowości (wcześniej zapewne grodów dynastii Piastów), a potem nazwiska ludzi np.: Łapsz - Łapszów; Radzim - Radziemice; Stojan - Stojanowice; Niedźwiedź - miejscowość a zarazem nazwisko; Bol - późniejsze nazwisko Bolt; Jazd - Jazdon, Jazdonowicz, Jazdonowski.
Orzeł - ród, który posługiwał się herbem Prus, herbem Prus posługiwał się biskup krakowski Stanisława ze Szczepanowa męczennik. Herb ten otrzymał od króla Polski Bolesława Szczodrego.
Dynastie Piastów, Jagiellonów, królów elekcyjnych wspierały osiedlanie się nowych ludów również Żydów. Związane było to z rozwojem Państwa. Nowy lud, który się osiedlał przynosił ze sobą nowe zwyczaje, zachowania np. trójpolówka, opowieści o skrzatach, wiara w św. Mikołaja, gwara śląska. Zwyczaje i zachowania te wrosły w historie Polski i uważane są jako Polskie.
Na szczególna uwagę zasługują lata i dziesięciolecia, które związane są z ważnymi wydarzeniami historycznymi np. najazd Tatarów na Polskę 1241r. Po tych wydarzeniach na ziemie polskie które były silnie spustoszone zaczęły napływać ludy, które znały osadzenie na prawie magdeburskim. Były to zarówno ludy słowiańskie jak i germańskie np. Saksończycy, Węgrzy, Czesi.
Dawało to osadnikom pewność że będą traktowani zgodnie z ich starym prawem. Na uwagę zasługuje fakt, że prawo zwyczajowe było bardziej rozpowszechnione od prawa pisanego (analfabetyzm był czymś powszednim) np. ojciec rzemieślnik miał trzech synów tylko jednemu z nich darował swój warsztat. Dwaj inni musieli szukać swojego szczęścia w szerokim świecie. Trafiali do miast osadzonych na prawie magdeburskim tu wstępowali do cechu nabywali kwalifikacji zawodowych (czeladnik).Po wielu latach praktyki mężczyzna mógł zdobyć umiejętności mistrza i wtedy mógł otworzyć swój warsztat, w którym produkował np. beczki (zazwyczaj miały one wypalany jeden niepowtarzalny znak który był przyporządkowany mistrzowi).
W czasie zaborów obrót towarem zanikał. Związane było to z polityką zaborców, którzy na dziesięciolecia odcięli polskie prastare szlaki handlowe od handlowych szlaków europy, społeczeństwo ubożało. W czasie I i II wojny światowej, również w okresie "głębokiego komunizmu" wystąpił "drenaż" społeczeństwa polskiego z wszystkiego co jeszcze było polskie nie można było mówić o sprawach, które dla Polaków były i są ważne np.: Katyń, przymusowe wysiedlenia ludności, przynależność do organizacji podziemnych, zesłania "na nieludzka ziemię".
Czasy obecne to szybki przepływ informacji (może nawet za szybki), możemy pokonywać duże odległości w ciągu kilku godzin. Potrafimy przewidywać pogodę i przenosić groźne bakterie chorobotwórcze z jednego końca świata na inny, jesteśmy świadkami wojny z wrogiem, którego nie widzimy (terroryzm). Coraz więcej pracujemy, coraz mniej wypoczywamy, źle się odżywiamy, krócej żyjemy. A nasz model życia nazywamy zachodnim, lecz i w nim obecna jest migracja, która jest wpisana w los człowieka.
Opracował: Paweł Staniszewski
ŹRÓDŁA:
- Rycerstwo polskie wieków Średnich
- Początki Polski; Henryk Łowmiański
- Podstawy gospodarcze formowania się państw słowiańskich; Henryk Łowmiański
- Galicja; Zbigniew Fras.
- Radziemice Zarys Dziejów; Zbigniew Połetko.
- Ekonomia; Paul Samuelson
|
